Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών: Ποια είναι τα συμπτώματα;

Γράφει η Ευρυδίκη Παπαδοπούλου, ενδοκρινολόγος

Το Σύνδρομο των Πολυκυστικών Ωοθηκών (ΣΠΩ) είναι μια συχνή ορμονική διαταραχή που η διάγνωσή της γίνεται στην εφηβεία ή στην ηλικία των 20 – 30 ετών, ενώ δεν έχει και γνωστή παθογένεια. Η συχνότητα του συνδρόμου ή της ιδιοπαθούς χρόνιας υπερανδρογοναιμικής ανωοθυλακιορρηξίας που είναι πλέον ο αποδεκτός όρος, κυμαίνεται από 6% – 15% και χαρακτηρίζεται από μια ομάδα συμπτωμάτων που περιλαμβάνουν:

1. Ανεπιθύμητη έντονη τριχοφυΐα στο πρόσωπο και στο σώμα
2. Ακμή και λιπαρό δέρμα
3. Διαταραχές έμμηνου ρύσεως (ακανόνιστη περίοδος ή απουσία περιόδου)
4. Υπογονιμότητα (λόγω της  χρόνιας ανωοθυλακιορρηξίας)
5. Πολυκυστική εμφάνιση ωοθηκών (χωρίς όμως να είναι το πιο χαρακτηριστικό υπερηχογραφικό εύρημα αφού το συναντάμε και σε φυσιολογικές γυναίκες που δεν έχουν το σύνδρομο)
6. Παχυσαρκία (με αντίσταση στην ινσουλίνη)

Για να θέσουμε τη διάγνωση του ΣΠΩ θα πρέπει να υπάρχουν 2 από τις παρακάτω διαταραχές:

1) Το πιο συχνό σύμπτωμα είναι οι διαταραχές της περιόδου με:

1. περιοδικότητα του κύκλου πάνω από 35-40 ημέρες
2. ή συχνότητα περιόδου  λιγότερη από 9 φορές το χρόνο
3. ή απουσία περιόδου πάνω από 4 μήνες
4. ή παρατεταμένη περίοδο

2) Υπερανδρογοναιμία: Μεγάλη έκκριση ανδρογόνων που διαπιστώνεται στον ορμονικό έλεγχο με εξέταση αίματος και η οποία εκδηλώνεται με  αυξημένη τρίχωση στο πρόσωπο και το σώμα.

Υπάρχει κληρονομικότητα στην εμφάνιση του συνδρόμου. Οι γυναίκες που έχουν μητέρα ή αδελφή με ΣΠΩ έχουν αυξημένη πιθανότητα να εμφανίσουν το σύνδρομο.

Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία βοηθά στη ελάττωση του κινδύνου εμφάνισης μακροχρόνιων επιπλοκών, όπως είναι ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 και η καρδιαγγειακή νόσος.

Ενδιαφέρει ιδιαίτερα τον ειδικό γιατρό  να διαγνώσει τη διαταραχή και να την αντιμετωπίσει άμεσα, διότι όταν υπάρχει το σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών ο κίνδυνος για την εμφάνιση διαφόρων νοσογόνων καταστάσεων αυξάνεται. Στις καταστάσεις αυτές περιλαμβάνονται:

1. Σακχαρώδης διαβήτης
2. Αυξημένη αρτηριακή πίεση
3. Διαταραχές λιπιδίων (αυξημένα τριγλυκερίδια, χαμηλή «καλή» χοληστερόλη)
4. Μεταβολικό σύνδρομο με καρδιαγγειακά προβλήματα
5. Μη αλκοολική στεατοηπατίτιδα – μια σοβαρή φλεγμονή που προκαλείται από την αυξημένη συγκέντρωση λίπους στο ήπαρ
6. Υποαπνοική άπνοια
7. Καρκίνος ενδομητρίου – προκαλείται από τη συνεχή έκθεση στα οιστρογόνα

Οι πιο συνηθισμένες ερωτήσεις για το ΣΠΩ που καλείται να απαντήσει ο ειδικός:

1. Ποιες εξετάσεις πρέπει να κάνω για να δω εάν έχω ΣΠΩ;
2. Θα μπορέσω να μείνω έγκυος;
3. Τα φάρμακα που θα πάρω θα βελτιώσουν τα συμπτώματα που έχω και θα με βοηθήσουν να μείνω έγκυος;
4. Θα έχω παρενέργειες από τα φάρμακα;
5. Μέχρι πότε πρέπει να παίρνω φαρμακευτική αγωγή;
6. Ποιες θα είναι οι επιπλοκές αργότερα στην υγεία μου;

Δεν υπάρχει κάποια ειδική διαγνωστική εξέταση για το ΣΠΩ

Η διάγνωση τίθεται από το ιστορικό της περιόδου της γυναίκας, από την κλινική και αιματολογική εξέταση και από το υπερηχογράφημα ωοθηκών.

Ο ειδικός πρέπει να εξηγήσει στη γυναίκα ότι  μετά τη διάγνωση  χρειάζεται μακροχρόνια παρακολούθηση και μακροχρόνια θεραπευτική αντιμετώπιση πού στοχεύει στη ρύθμιση της περιόδου για να έχει γόνιμους κύκλους, στην ελάττωση της τριχοφυΐας, της ακμής και της παχυσαρκίας.