Ως πνευμονική εμβολή ορίζεται η αιφνίδια εγκατάσταση ξένου σώματος στον πνεύμονα. Αποτέλεσμα αυτού είναι η απόφραξη που οφείλεται σε θρόμβο, δηλαδή τεμάχιο συγκεντρωμένου πηγμένου αίματος στην αρτηρία του πνεύμονα, με αποτέλεσμα να διακόπτεται η ροή του αίματος και η ανταλλαγή των αερίων (οξυγόνου/ διοξειδίου του άνθρακος) από εκείνο το σημείο, οδηγώντας στην καταστροφή του ιστού του πνεύμονα (πνευμονικό έμφραγμα).
Ως αίτιο της πνευμονικής εμβολής ο θρόμβος σχηματίζεται όταν το αίμα είναι πολύ πηκτό και δεν έχει συνεχή ροή, καθώς και όταν τα αγγεία δεν είναι σε καλή κατάσταση.
Συνεπώς οι παράγοντες κινδύνου για πνευμονική εμβολή έχουν ως εξής:
– Παρατεταμένη ακινησία ή στάση της ροής του αίματος. Αυτό μπορεί να οφείλεται για παράδειγμα στην καθιστική θέση σε μεγάλα ταξίδια, στην παρατεταμένη κατάκλιση μετά από κάποια επέμβαση, κλπ.
– Αυξημένη πηκτικότητα του αίματος. Παράγοντες που συμβάλλουν σε αυτό είναι το κάπνισμα, τα αντισυλληπτικά, τα οιστρογόνα, η εγκυμοσύνη, ο καρκίνος, οι χειρουργικές επεμβάσεις, κλπ.
– Βλάβες στα τοιχώματα των φλεβών που μπορούν να προκύψουν από τραύματα στο κατώτερο τμήμα του ποδιού, κλπ.
Συμπτώματα
Η πνευμονική εμβολή δεν έχει ειδικά κλινικά συμπτώματα, πράγμα που κάνει τη διάγνωσή της σχετικά δύσκολη. Το κυριότερο σύμπτωμα είναι η αιφνίδια έναρξη δύσπνοιας, ενώ λιγότερο συχνά υπάρχουν πλευριτικός θωρακικός πόνος και αιμόπτυση. Τα συχνότερα κλινικά ευρήματα είναι ταχυκαρδία και η ταχύπνοια (γρήγορες κοφτές αναπνοές), ενώ λιγότερο συχνά μπορεί να παρατηρηθεί εμφανής θρομβοφλεβίτιδα, οξεία πνευμονική υπέρταση και υπεζωκοτική τριβή (ακροαστικό εύρημα).
Φαινόμενα όπως η κυάνωση, η συγκοπή, η μεγάλη πτώση της αρτηριακή πίεσης, η διόγκωση των φλεβών του τραχήλου, η ωχρότητα και η εφίδρωση είναι κάποια από τα χαρακτηριστικά της μαζικής πνευμονικής εμβολής.
Τα πολλαπλά πνευμονικά έμβολα εκδηλώνονται με δύσπνοια που επιδεινώνεται προοδευτικά μέσα σε λίγες εβδομάδες και μπορεί να συνοδεύεται από αδυναμία, συγκοπτικά επεισόδια ή στηθάγχη (πόνο στο στήθος) κατά την προσπάθεια.
Ο γιατρός προκειμένου να καταλάβει ότι πρόκειται για πνευμονική εμβολή θα χρειαστεί εξετάσεις ρουτίνας όπως είναι η γενική εξέταση αίματος, το ηλεκτροκαρδιογράφημα και η ακτινογραφία θώρακος, ως και πιο εξειδικευμένες εξετάσεις όπως είναι το σπινθηρογράφημα πνευμόνων και η πνευμονική αγγειογραφία.
Θεραπεία
Η θεραπεία της πνευμονικής εμβολής αποσκοπεί σε δύο πράγματα:
1. Να εμποδίσει την αύξηση του μεγέθους του θρόμβου με τη χρήση αντιπηκτικών φαρμάκων δυο ειδών: την ηπαρίνη και τα κουμαρινικά αντιπηκτικά.
2. Να διαλύσει το θρόμβο και γι’ αυτό χορηγούνται τα θρομβολυτικά φάρμακα, ιδιαίτερα στις μαζικές πνευμονικές εμβολές.
Σε μερικές περιπτώσεις ωστόσο υπάρχει το ενδεχόμενο να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση.
Τέλος, τονίζεται ότι η έκβαση της πνευμονικής εμβολής εξαρτάται από το μέγεθος της αποφράξεως, την ύπαρξη ή όχι υποκείμενης νόσου και την έγκαιρη έναρξη θεραπευτικής αγωγής.
Leave a Reply