Οι άφθες, οι οποίες ονομάζονται επίσης «αφθώδη έλκη», είναι επί της ουσίας μικρές επιφανειακές πληγές που εντοπίζονται στα χείλη, στη γλώσσα, στα ούλα, στις παρειές, στο έδαφος του στόματος και στο στοματοφάρυγγα.
Έχουν στρογγυλό σχήμα, λευκοκίτρινη επιφάνεια και ερυθρή περιφέρεια, ενώ κύριο χαρακτηριστικό τους είναι η συχνή επανεμφάνιση και ο έντονος πόνος όταν ερεθίζονται από την επαφή με τις τροφές και ιδιαίτερα τις αλμυρές, τις πιπεράτες, τις ξινές, κλπ.
Όταν εμφανίζονται πολλές άφθες ταυτόχρονα μιλάμε για αφθώδη στοματίτιδα.
Η διάρκειά τους συνήθως είναι από μία έως δύο εβδομάδες και εξαφανίζονται μόνες τους, ενώ κατά το χρόνο αυτό μπορούν να προκαλέσουν δυσφαγία, δυσκαταποσία και δυσκολία στην ομιλία. Μπορούν πάντως και να υποτροπιάζουν, εμφανιζόμενες έως και έξι φορές το χρόνο, ενώ εκδηλώνονται συχνότερα στις γυναίκες από τους άνδρες σε ηλικίες μικρότερες των 45 χρόνων.
Οι άφθες ταξινομούνται στις ελάσσονες, διαμέτρου λιγότερο από 10 χιλιοστά που περνάνε σε μία εβδομάδα, στις μείζονες που είναι μεγαλύτερες από 10 χιλιοστά που περνάνε σε δύο με τρεις εβδομάδες και στις ερπητόμορφες, δηλαδή σε συστάδα πολλών μικρών που προσομοιάζουν με την ερπητοειδή στοματίτιδα.
Σημαντικό είναι να σημειωθεί ότι δεν είναι μολυσματικές και δεν μεταδίδονται με σεξουαλική ή άλλη επαφή.
Πού οφείλονται
Η αιτιολογία εμφάνισης τους είναι ασαφής, ωστόσο σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα δεδομένα μπορεί να συνδέονται μεταξύ άλλων με:
– την κόπωση και το στρες
– τη διατροφική ανεπάρκεια σε βιταμίνη Β12, φολικό οξύ και σίδηρο
– την κληρονομικότητα
– την αλλεργία σε ορισμένες τροφές
– γαστροεντερικές διαταραχές που συντελούν σε κακή απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών.
Πότε είναι επικίνδυνες
Στις περισσότερες περιπτώσεις πρόκειται για ένα αθώο πρόβλημα, υπάρχουν όμως και άλλες που μπορεί να υποκρύπτουν κάτι πολύ πιο σοβαρό. Δεδομένου ότι στο στόμα μπορούν να εκδηλωθούν πολλά νοσήματα, τα οποία συνοδεύονται από άφθες ή βλάβες που μοιάζουν με αυτές, επιβάλλεται σε κάθε περίπτωση η αξιολόγησή τους από ειδικό.
Στις ασθένειες που σχετίζονται με τα παραπάνω, περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων οι παθήσεις του πεπτικού συστήματος (π.χ. ελκώδης κολίτιδα), οι παθήσεις του αίματος (π.χ. λευχαιμία), οι ιογενείς λοιμώξεις (έρπης), η HIV/AIDS λοίμωξη και ο καρκίνος του στόματος.
Αντιμετώπιση
Δεν υπάρχει φάρμακο που να θεραπεύει την αφθώδη στοματίτιδα, ωστόσο διατίθενται διάφορα σκευάσματα που χορηγούνται τοπικά για να απαλύνουν το πόνο. Τέτοια είναι ειδικές ουσίες σε μορφή διαλύματος, γέλης ή spray που «κολλάνε» πάνω στις άφθες και τις προστατεύουν από τα επώδυνα ερεθίσματα.
Όταν παρουσιάζονται, συνίσταται να αποφεύγονται τα ξινά, τα αλμυρά και τα πιπεράτα γεύματα.
Κατια says
Καλησπερα , Πφ ενα ακομη βραδυ μου που πονάω τρομερά , ειναι η 5η προς 6η μερα σήμερα , παιρνω διαφορα παυσίπονα αλλα δεν με πιάνουν ιδιαίτερα … πρώτη φορα που μου συμβαινει. Εχω παει σε γιατρο φυσικά , σε 3, Εχω ακομη μέλλον ώστε να εξαφανιστούν σιγα σιγα ε; Απο ποτε πιστεύεται θα ειμαι καλύτερα;
Και θα το παθαινω δλδ συχνα εφόσον το έπαθα μια φορα δλδ ;;;;
Ευχαριστώ..
Angelos Klitsas says
καλησπέρα σας, η εμπειρία μου λέει πως συνήθως υποτροπιάζουν και σχετίζονται με άγχος ή και πεσμένη άμυνα του οργανισμού…ενισχύστε τη διατροφή, ξεκουραστείτε, αποφορτιστείτε και όλα θα είναι καλά! ευχαριστώ!