Ποια ειναι τα σημάδια του αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου;

Τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια αποτελούν σημαντικό αίτιο αναπηρίας. Προκαλούνται όταν η ροή του αίματος στον εγκέφαλο ελαττώνεται σημαντικά ή διακόπτεται απότομα. Αν συμβεί λόγω αιμορραγίας, τότε κάνουμε λόγο για αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο ή όπως αλλιώς λέγεται εγκεφαλική αιμορραγία. Αν οφείλεται δε σε απόφραξη ενός αγγείου, τότε ονομάζεται ισχαιμικό.

Το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο είναι μία σχετικά συχνή και σοβαρή νόσος με συνέπειες για την ποιότητα της ζωής αλλά και απειλητική για την ίδια τη ζωή. Η αντιμετώπιση του πρέπει να γίνεται σε οργανωμένο νοσοκομείο με δυνατότητα για απεικονιστικές εξετάσεις (αξονική ή μαγνητική τομογραφία, αγγειογραφία), μονάδα εντατικής θεραπείας, νευροχειρουργό κ.λπ.

Παράγοντες κινδύνου

Οι παράγοντες κινδύνου του ισχαιμικού αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου:

1. Η ύπαρξη ενός παρόμοιου επεισοδίου στο παρελθόν, είτε για τον ίδιο τον ασθενή είτε για έναν από τους γονείς.
2. Η ύπαρξη παροδικού εγκεφαλικού επεισοδίου.
3. Η ύπαρξη εμφράγματος του μυοκαρδίου (σημαίνει ότι όλο το αγγειακό σύστημα πάσχει).
4. Η ηλικία: Αν είναι κανείς πάνω από 55 ετών αυξάνονται σαφώς οι πιθανότητες να προσβληθεί, αν και εγκεφαλικό επεισόδιο περιγράφεται σε κάθε ηλικία, ακόμα και σε παιδιά.
5. Η αρτηριακή υπέρταση.
6. Η στένωση των καρωτίδων από αθηροσκλήρωση.
7. Το κάπνισμα.
8. Η υψηλή χοληστερόλη αίματος.
9. Ο αρρύθμιστος σακχαρώδης διαβήτης.
10. Η παχυσαρκία.
11. Η καθιστική ζωή.
12. Άλλα νοσήματα της καρδιάς όπως καρδιακή ανεπάρκεια, αρρυθμίες, κολπική μαρμαρυγή, κ.λπ.
13. Η θεραπεία με οιστρογόνα/αντισυλληπτικά.
14. Ο αλκοολισμός.
15. Παθήσεις που σχετίζονται με την πήξη του αίματος, πχ. θρομβοφιλία.
16. Η χρήση ευφοριογόνων ουσιών.

Η μείωση της υψηλής αρτηριακής υπέρτασης ή/και της χοληστερόλης, καθώς και η διακοπή του καπνίσματος περιορίζουν σημαντικά τον κίνδυνο.

Συμπτώματα

Το ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο εκδηλώνεται με απότομη έναρξη ενός ή περισσοτέρων συμπτωμάτων:

1. Αδυναμία στα χέρια ή τα πόδια
2. Μούδιασμα στα χέρια ή τα πόδια
3. Δυσκολία στην ομιλία
4. Δυσκολία στο περπάτημα (αστάθεια βάδισης)
5. Ίλιγγος και ζάλη
6. Ελάττωση της όρασης ή διπλωπία
7. Πονοκέφαλος και εμετός
8. Σε μεγάλα εγκεφαλικά επεισόδια, ο ασθενής χάνει τις αισθήσεις του και πέφτει σε κώμα.

Σημειωτέον ότι κάθε ένα από αυτά τα συμπτώματα μπορεί να οφείλεται και σε άλλες νευρολογικές καταστάσεις. Η απότομη έναρξη είναι εκείνη που «δείχνει» προς ένα αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο.

Αντιμετώπιση

Η αντιμετώπιση του εγκεφαλικού επεισοδίου γίνεται με τη χρήση φαρμάκων ή χειρουργικά. Μετά τις πρώτες 48 ώρες, και αφού έχει σταθεροποιηθεί ο ασθενής, αρχίζει πρόγραμμα παθητικής κινητοποίησης από φυσιοθεραπευτές, εργοθεραπευτές και λογοθεραπευτές όπου υπάρχει ανάγκη. Οι συνοδοί εκπαιδεύονται για την αναγκαιότητα της συνέχισης του προγράμματος και μετά τις συνεδρίες των ειδικών.

Στη συνέχεια και με την πρόοδο της αποκατάστασης το πρόγραμμα περιλαμβάνει ενεργητικές υποβοηθούμενες ασκήσεις επί κλίνης, ισορροπία σε καθιστή θέση με και χωρίς υποστήριξη, κινητοποίηση στο κρεβάτι, εκτίμηση από εργοθεραπευτή των ικανοτήτων για προσωπική φροντίδα και λήψη τροφής και από τον λογοθεραπευτή για δυνατότητα επικοινωνίας.

Προληψη

1. Έλεγχος της αρτηριακής πίεσης.
2. Σωστή ιατρική παρακολούθηση της ενδεχόμενης καρδιακής νόσου και ιδίως των αρρυθμιών.
3. Έλεγχος των καρωτίδων με υπερηχογραφία (εφόσον κρίνει ο γιατρός ότι χρειάζεται).
4. Αιματολογικές εξετάσεις σε συχνότητα ανάλογη με την ηλικία.
5. Έλεγχος για σακχαρώδη διαβήτη.
6. Έλεγχος της χοληστερίνης (διατροφή – άσκηση – φαρμακευτική αγωγή αν χρειάζεται)
7. Περιορισμός της κατανάλωσης αλκοόλ.
8. Διακοπή του καπνίσματος.
9. Έλεγχος σωματικού βάρους.