Τα παιδιά με σακχαρώδη διαβήτη έχουν ένα συγκεκριμένο γονίδιο. Γεννιούνται δηλαδή με μια προδιάθεση για να αναπτύξουν κάποια στιγμή σακχαρώδη διαβήτη. Η κακή διατροφή, ο ανθυγιεινός και καθιστικός τρόπος ζωής σε συνδυασμό με την κληρονομικότητα συνθέτουν το ιδανικό περιβάλλον για την εμφάνιση του σακχαρώδους διαβήτη στα παιδιά.
Ο διαβήτης τύπου Ι εκδηλώνεται μεταξύ των ηλικιών 11 και 13, ωστόσο στις μέρες μας εμφανίζεται συχνά και σε μικρότερα παιδιά ή ακόμη και σε βρέφη.
Καθώς όμως σε γενικές γραμμές είναι πολύ δραστήρια και καταναλώνουν πολύ ενέργεια, είναι αρκετά δύσκολο να πειθαρχήσουν σε συγκεκριμένους κανόνες διατροφής και να διατηρήσουν τις ισορροπίες ανάμεσα στην τροφή και τη δόση ινσουλίνης. Σε αυτές τις περιπτώσεις συνήθως συνίσταται η λήψη αρκετών δόσεων ημερησίως, οι οποίες περιέχουν ινσουλίνη βραδείας δράσης.
Αυτό καθιστά τα παιδιά εξαρτημένα από τους γονείς, καθώς είναι πιθανή η κρίση υπογλυκαιμίας σε περίπτωση που δεν γίνει στην ώρα της η ένεση ινσουλίνης. Με τα χρόνια όμως καθίσταται ευκολότερη η αντιμετώπιση του διαβήτη και τα παιδιά μαθαίνουν να κάνουν από μόνα τους τις ενέσεις ινσουλίνης και να είναι ανεξάρτητα.
Πώς εκδηλώνεται
Ο οργανισμός παρά το γεγονός ότι έχει αρκετό σάκχαρο δεν μπορεί να το χρησιμοποιήσει και έτσι ο εγκέφαλος δίνει σήμα ότι χρειάζεται σάκχαρο. Το αποτέλεσμα είναι να αρχίσει το παιδί να τρώει υπερβολικά. Ταυτόχρονα όμως βρίσκει άλλους τρόπους για να παράγει ενέργεια με αποτέλεσμα να χάνει βάρος. Το σάκχαρο αποβάλλεται από τα ούρα και συμπαρασύρει μαζί του μπόλικο νερό, έτσι το παιδί παρουσιάζει πολυουρία. Ο οργανισμός όμως θα πρέπει να αντικαταστήσει το χαμένο νερό, γι` αυτό και παρουσιάζει πολυδιψία. Ο κύριος μηχανισμός του οργανισμού για παραγωγή ενέργειας είναι η καύση του λίπους. Η καύση όμως του λίπους αφήνει πολλά οξέα στο αίμα, τα οποία προκαλούν γρήγορη αναπνοή (ταχύπνοια) και παράξενη μυρωδιά της αναπνοής.
Επομένως τα κύρια συμπτώματα του σακχαρώδη διαβήτη έχουν ως εξής:
1. Πολυφαγία
2. Απώλεια βάρους σώματος
3. Πολυουρία
4. Πολυδιψία
5. Ταχύπνοια
6. Άσχημη μυρωδιά αναπνοής
Αν δεν διαγνωστεί έγκαιρα τότε τα οξέα που παράγονται επηρεάζουν την λειτουργία του εγκεφάλου και το παιδί μπορεί να πέσει σε κώμα. Υπάρχουν όμως και άλλα συμπτώματα που μπορεί να εκδηλώσει στην αρχή ένα παιδί με σακχαρώδη διαβήτη:
1. Να βρέχει το κρεβάτι του το βράδυ, ενώ δεν το έκανε προηγουμένως, χωρίς αυτό βέβαια να σημαίνει ότι κάθε παιδί που ξαφνικά αρχίζει να βρέχει το κρεβάτι του έχει σακχαρώδη διαβήτη.
2. Το παιδί μπορεί να παρουσιάζει κοιλιακά άλγη (κοιλόπονο) που καμιά φορά μπορεί να συγχυστεί με σκωληκοειδίτιδα ή ίωση.
3. Τα κορίτσια μπορεί να παρουσιάσουν μυκητιασικές κολπίτιδες.
Υπογλυκαιμία
Καθώς τα παιδιά είναι συνήθως υπερδραστήρια, αυτό πρακτικά σημαίνει ότι έχουν μεγαλύτερη ανάγκη από ενέργεια. Γι’ αυτό, το επίπεδο γλυκόζης στο αίμα τους είναι δυνατό να πέσει πολύ πιο γρήγορα και εύκολα από έναν ενήλικα. Τα νήπια μπορεί να μην αντιληφθούν καν τα συμπτώματα της υπογλυκαιμίας, γι’ αυτό χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής. Αν το παιδί νιώσει αδυναμία ή ακόμη χάσει τις αισθήσεις του χρειάζεται να λάβει δόση γλυκαγόνου. Η οικογένεια ενός παιδιού με διαβήτη είναι σημαντικό να έχει πάντοτε μαζί της γλυκαγόνο. Επίσης, εξίσου απαραίτητο είναι ο δάσκαλος και ο γυμναστής του σχολείου του παιδιού να είναι ενήμεροι για το πρόβλημα και να ξέρουν πώς να αντιμετωπίσουν πιθανή κρίση, ενώ και η διατροφή του παιδιού στο σχολείο πρέπει να είναι συγκεκριμένη και προσεγμένη.
Διατροφή
Ένα διαβητικό παιδί πρέπει να τρώει όποτε πεινάει. Με τα χρόνια τα παιδιά χρειάζονται περισσότερη ινσουλίνη, καθώς οι εξετάσεις αίματος και ούρων είναι θετικές και το επιβάλλουν. Η χαμηλή γλυκόζη αίματος μπορεί να δείχνει ότι το παιδί χρειάζεται ή λιγότερη ινσουλίνη ή περισσότερη τροφή.
Επιπλέον, δεν θα πρέπει να τρώνε κρυφά σοκολάτες και γλυκά. Σε περίπτωση όμως που το κάνουν, δεν θα πρέπει για να αντισταθμιστούν οι επιπλέον υδατάνθρακες στον οργανισμό τους, να μειωθούν τα φυσιολογικά επίπεδα τροφής. Σε μεγαλύτερα παιδιά οι γονείς πρέπει να εξηγούν γιατί δεν πρέπει να τρώνε κρυφά γλυκά και σοκολάτες και τι κινδύνους ενέχουν αυτά για την κατάσταση της υγείας τους.
Υποχρεώσεις των γονέων
Σε κάθε περίπτωση το παιδί όταν βρίσκεται στην ανάλογη ηλικία θα πρέπει να είναι ενήμερο αλλά όχι τρομοκρατημένο με αυτό που συμβαίνει. Η οικογένειά του και τα αδέρφια του θα πρέπει να συμβαδίζουν με τον τρόπο ζωής του, ώστε να μην νιώθει αποξενωμένο και μόνο του. Στο σχολείο ή σε άλλες δραστηριότητες θα πρέπει οι ιθύνοντες να είναι ενήμεροι για την κατάστασή του και για το τι πρέπει να κάνουν σε περίπτωση κρίσης ή ανάγκης.
Έτσι, οι γονείς θα πρέπει να αναπτύξουν σχέσεις συνεργασίας με το σχολείο, να παίρνουν τις χρησιμοποιημένες βελόνες στο σπίτι, να παρέχουν σωστές διατροφικές επιλογές στο παιδί, καθώς και να δίνουν επιπλέον αναλώσιμα (ταινίες μέτρησης, ινσουλίνη, ένεση γλυκαγόνης) στο σχολείο. Ακόμη, θα πρέπει να επικοινωνούν τακτικά με το σχολείο και να εκπαιδεύσουν το προσωπικό σε θέματα που αφορούν το παιδί. Η φροντίδα του πρέπει να χαρακτηρίζεται από ευελιξία και εξατομίκευση, ενώ τέλος θα πρέπει να τονισθεί ότι ο διαβήτης δεν είναι μεταδοτικός.
Η Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία προειδοποιεί σε τηλεοπτικό σποτ για τη σημασία του ελέγχου του διαβήτη τύπου 1.
Leave a Reply