Blog

Η γενική εξέταση αίματος είναι μια εξέταση ρουτίνας και ταυτόχρονα μια από τις σημαντικότερες, καθώς τα ευρήματα της δίνουν διαγνωστικές πληροφορίες για τη συνολική κατάσταση και εικόνα της υγείας μας.

Είναι απαραίτητη για τον έλεγχο νοσημάτων όπως μικροβιακές και ιογενείς λοιμώξεις, αιμοσφαιρινοπάθειες και αναιμίες, αιμορραγίες ή θρομβώσεις και λευχαιμίες. Χάρη σε αυτήν προσδιορίζονται η αιμοσφαιρίνη, ο αιματοκρίτης, ο αριθμός των ερυθροκυττάρων, των λευκοκυττάρων και των αιμοπεταλίων, καθώς και σειρά άλλων αιματολογικών παραμέτρων, ενώ βοηθάει και στην παρακολούθηση της πορείας πολλών παθήσεων και νοσημάτων καθώς και στην αποτελεσματικότητα της χορηγούμενης θεραπείας.

Πολλοί ασθενείς χρειάζονται τις μετρήσεις της εξέτασης για να εκτιμηθεί η γενική κατάσταση της υγείας τους. Εάν είναι υγιείς και έχουν μετρήσεις μέσα στα φυσιολογικά όρια, τότε συνήθως δεν χρειάζεται νέα γενική αίματος, εκτός αν κάτι αλλάξει στην υγεία τους ή το ζητήσει ο γιατρός.

Πότε πρέπει να γίνεται

Αν ο ασθενής παρουσιάζει συμπτώματα κούρασης, αδυναμίας ή έχει κάποια λοίμωξη, φλεγμονή η αιμορραγία, τότε η γενική αίματος μπορεί να βοηθήσει στη διάγνωση. Σημαντικά αυξημένα λευκά αιμοσφαίρια επιβεβαιώνουν την παρουσία λοίμωξης και καθοδηγούν την περαιτέρω διερεύνηση για την ταυτοποίηση της υποκείμενης αιτίας.

Όταν τα ερυθρά αιμοσφαίρια είναι μειωμένα (αναιμία) απαιτείται και η μελέτη του μεγέθους και του σχήματος τους για να μπορεί να προσδιορισθεί η αιτία. Ο αριθμός των αιμοπεταλίων που είναι χαμηλός ή υπερβολικά μεγάλος πιθανά εξηγεί μια μεγάλη αιμορραγία ή θρόμβωση ή συνδέεται και με ασθένεια στον μυελό των οστών.

Πολλές καταστάσεις έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση ή την ελάττωση σε κάποιον από τους κυτταρικούς πληθυσμούς του αίματος. Ορισμένες απαιτούν θεραπεία, ενώ άλλες αποκαθίστανται από μόνες τους. Ασθένειες όπως ο καρκίνος (και η αντιμετώπισή του με χημειοθεραπεία), μεταβάλλουν την παραγωγή κυττάρων από το μυελό των οστών και είτε αυξάνουν την παραγωγή της μιας κατηγορίας σε βάρος των υπολοίπων είτε ελαττώνουν τη συνολική παραγωγή. Κάποια φάρμακα μειώνουν των αριθμό των λευκών αιμοσφαιρίων, ενώ ακόμη και η έλλειψη σε βιταμίνες ή ιχνοστοιχεία μπορεί να προκαλέσει αναιμία.

Η γενική εξέταση αίματος απαιτείται να γίνεται σε τακτική βάση για να παρακολουθούνται αυτές οι καταστάσεις και οι θεραπείες ή και μία φορά τον χρόνο για προληπτικούς λόγους όταν δεν υφίσταται κάποιο νόσημα.

Μπορεί ο τρόπος ζωής να επηρεάσει τις τιμές;

Έχει διαπιστωθεί ότι ο τρόπος ζωής δεν επηρεάζει τις τιμές της γενικής αίματος, σε αντίθεση με ότι ισχύει για την «καλή» και την «κακή» χοληστερίνη, παρά μόνο εάν υπάρχει μια υποκείμενη έλλειψη όπως βιταμίνης Β12, φολικού οξέως ή σιδήρου. Ένας ασθενής δεν έχει τη δυνατότητα να αυξήσει άμεσα τον αριθμό των λευκών αιμοσφαιρίων ή να μεταβάλλει το μέγεθος και το σχήμα των ερυθρών του αιμοσφαιρίων.

Γενικότερα δεν απαιτείται κάποια ειδική δίαιτα, ωστόσο είναι καλό να αποφεύγεται το λιπαρό γεύμα πριν την εξέταση.

Η σχολική περίοδος πλησιάζει και πολύ συχνά γονείς αναρωτιούνται για το αν οι ιατρικές εξετάσεις για το παιδί τους είναι σημαντικές πριν ξεκινήσει, για το ποιες είναι αυτές αλλά και κάθε πότε πρέπει να γίνονται.

Οι προληπτικές ιατρικές εξετάσεις είναι αρκετά σημαντικές τόσο για τους ενήλικους, οι οποίες καλό είναι να γίνονται μια φορά το χρόνο, όσο και για τα παιδιά. Για τα παιδιά όμως γενικότερα δεν είναι μόνο η προσχολική περίοδος που έχει σημασία.

Από τη στιγμή που γεννιέται το παιδί μέχρι περίπου τα 12-14 χρόνια ο οργανισμός του αναπτύσσεται ραγδαία. Λόγω αυτών των ρυθμών ανάπτυξης οι προληπτικές εργαστηριακές εξετάσεις είναι απαραίτητες, διότι αυξάνουν τις πιθανότητες να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά τυχόν διαταραχές πριν προλάβουν να προκαλέσουν σοβαρότερα προβλήματα.

Οι συχνότερες παθήσεις που μπορούν να προληφθούν είναι αρκετές και σοβαρές, ωστόσο οι γονείς δεν θα πρέπει να αγχωθούν και να τις ξεκινήσουν όλες μαζί.

H χρονική στιγμή μεταξύ των πρώτων γενεθλίων του παιδιού και του ξεκινήματος του παιδικού σταθμού, γύρω δηλαδή στα 2,5 με 3 του χρόνια είναι συνήθως η πιο κατάλληλη για να γίνει ο πρώτος προληπτικός έλεγχος της υγείας του. Ένας δεύτερος μπορεί να γίνει στα 6-8 χρόνια και αργότερα μεταξύ 12-16 ετών, εφόσον βέβαια τα αποτελέσματα κάθε φορά κινούνται μεταξύ των φυσιολογικών αποκλίσεων.

Οι σημαντικότερες εξετάσεις

1. Καρδιολογικός έλεγχος: Οι εξετάσεις αυτές είναι απαραίτητες τόσο σε παιδιά που έχουν πρόβλημα, όσο και στα υγιή παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας που συμμετέχουν σε αθλητικές δραστηριότητες, όπως το ποδόσφαιρο ή ο στίβος.
2. Έλεγχος αρτηριακής πίεσης: Είναι πολύ σημαντική η καταγραφή της στην παιδική ηλικία, τουλάχιστον μία φορά το χρόνο από την ηλικία των 3 ετών και μετά, διότι σε κάποιες περιπτώσεις παρατηρείται ασυμπτωματική υπέρταση, για την οποία είναι απαραίτητο να ληφθούν μέτρα.
3. Οφθαλμολογικός έλεγχος: H πρώτη εξέταση των ματιών σε υγιή παιδιά γίνεται συνήθως στα 2 τους χρόνια και επαναλαμβάνεται μεταξύ 4 και 6, καθώς και μεταξύ 8 και 10 ετών. Είναι ιδιαίτερη η σημασία της στην προσχολική ηλικία προκειμένου να εντοπιστούν έγκαιρα διαθλαστικές διαταραχές της όρασης, όπως η μυωπία ή ο αστιγματισμός.
4. Έλεγχος ακοής: Η έγκαιρη διάγνωση διαταραχών της ακοής συμβάλλει σημαντικά στη θεραπευτική αντιμετώπισή τους. Σε υγιή παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας ο επαναληπτικός έλεγχος ακοής συνιστάται να γίνεται μεταξύ 4 και 6 ετών.
5. Εξέταση δέρματος: Ο έλεγχος του δέρματος αποσκοπεί στον εντοπισμό πιθανών σημείων από μυκητιάσεις, αλλεργίες ή τσιμπήματα.
6. Οδοντιατρικός έλεγχος: Μία επίσκεψη σε παιδο-οδοντίατρο είναι σημαντική μόλις ολοκληρωθεί η πρώτη οδοντοφυΐα για την πρόληψη της τερηδόνας. Πρόκειται για μια πολύ συχνή πάθηση που επηρεάζει και την υγεία των μόνιμων δοντιών.
7. Εξέταση αίματος: Απαραίτητη εξέταση προκειμένου να διαπιστωθεί αν υπάρχει αναιμία. Σημαντική περίοδος είναι η προεφηβεία και η εφηβεία, ιδιαίτερα για τα κορίτσια που εξαιτίας της εμμήνου ρύσεως μπορεί να εμφανίσουν ελαφριά αναιμία. Επιπλέον, με την εξέταση αίματος μπορεί να διαπιστωθεί αν υπάρχει υπερχοληστερολαιμία ή υπερτριγλυκεριδαιμία, ένα αρκετά συνηθισμένο πρόβλημα στη χώρα μας ακόμη και για τα παιδιά. Ειδικότερα τα υπέρβαρα παιδιά ή όσα προέρχονται από οικογένεια με ιστορικό παχυσαρκίας ή καρδιαγγειακών νοσημάτων σε νεαρή ηλικία είναι απαραίτητο να υποβάλλονται σε εξετάσεις για τον έλεγχο της χοληστερίνης.
8. Έλεγχος του σκελετού: Η εξέταση αυτή αποσκοπεί στον εντοπισμό της σκολίωσης, μια αναπτυξιακή διαταραχή που προκαλεί παραμόρφωση, στροφή και πλάγια κλίση των σπονδύλων. Πολλά παιδιά την εμφανίζουν στη σχολική τους ηλικία.
9. Εμβόλια: Τέλος, είναι σημαντικό να διαπιστωθεί ποια εμβόλια πρέπει να γίνουν για πρώτη φορά ή και επαναληπτικά.

Σημειώνεται ότι η συμβολή του παιδιάτρου είναι απαραίτητη για παιδιά έως 14 ετών.

Το καλοκαίρι, το δέρμα μας υποφέρει από τον καυτό ήλιο και υπάρχουν πολλοί μύθοι σχετικά με τις βλάβες που προκαλεί η ηλιακή ακτινοβολία: «Η ηλιοθεραπεία είναι απαραίτητη για να συνθέσει το δέρμα αρκετή βιταμίνη D. Το βούτυρο μπορεί να καταπραΰνει γρήγορα το ηλιακό έγκαυμα. Δεν μπορεί να καεί όποιος οδηγεί με κλειστά τζάμια».

Απόψεις σαν και αυτές πολλοί τις πιστεύουν, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι σωστές. Οι επιστήμονες της Ελληνικής Δερματολογικής και Αφροδισιολογικής Εταιρείας (ΕΔΑΕ) εξηγούν τι ισχύει και τι όχι στο θέμα της ηλιοπροστασίας.

Μύθος: Μόλις μαυρίσει το δέρμα, είναι προστατευμένο από τον ήλιο

Η αλήθεια: Μόλις μαυρίσει το δέρμα, έχετε την ορατή απόδειξη ότι το δέρμα σας έχει ήδη υποστεί βλάβη από την υπεριώδη ακτινοβολία του ηλίου. Το μαύρισμα οφείλεται στην αυξημένη παραγωγή μελανίνης, την οποία εκκρίνει το δέρμα σε μια απέλπιδα προσπάθεια να προστατευθεί από την υπεριώδη ακτινοβολία (UV) και όταν φθάνουμε στο σημείο να μαυρίζουμε, είναι ήδη αργά. Όσον αφορά την «προστατευτική δράση» του μαυρισμένου (δηλαδή του καμένου) δέρματος, αυτή ισοδυναμεί με ένα αντηλιακό που έχει SPF ίσο με 4 επομένως είναι μηδαμινή.

Μύθος: Το 80% των δερματικών βλαβών από τον ήλιο συμβαίνουν πριν τα 18 μας χρόνια, επομένως ό,τι ζημιά ήταν να γίνει, έχει γίνει

Η αλήθεια: Οι δερματικές βλάβες από τον ήλιο είναι αθροιστικές, επομένως η βλάβη κάθε καλοκαιριού προστίθεται σε εκείνες των προηγούμενων για να επιταχύνει την εμφάνιση ρυτίδων, κηλίδων και άλλων ενδείξεων φωτογήρανσης, καθώς και για να αυξήσει τον κίνδυνο δερματικού καρκίνου. Επιπλέον, νεότερες έρευνες έχουν δείξει ότι το ποσοστό 80% είναι παρωχημένο και ίσχυε πριν από μερικές δεκαετίες, όταν ο κόσμος δεν ήξερε καλά-καλά τι θα πει αντηλιακό, ούτε ήταν πλήρως γνωστοί οι κίνδυνοι του ήλιου. Στις μέρες μας, το αντίστοιχο ποσοστό έως την ηλικία των 18 ετών είναι γύρω στο 25%. Επομένως, ποτέ δεν είναι αργά για να προστατεύσετε το δέρμα σας.

Μύθος: Η ηλιοθεραπεία είναι απαραίτητη για τη βιταμίνη D

Η αλήθεια: Ισπανοί επιστήμονες υπολόγισαν πρόσφατα πόση ώρα πρέπει να καθίσει κανείς κάτω από τον ήλιο για να συνθέσει το δέρμα του αρκετή βιταμίνη D. Με το 25% του σώματος, λοιπόν, εκτεθειμένο στον ήλιο, τον Απρίλιο θα χρειαζόταν 11 λεπτά και τον Ιούλιο μόλις 7 λεπτά, όπως έγραψαν στο επιστημονικό περιοδικό «Science of the Total Environment». Και αυτό αφορά έκθεση στον ήλιο το μεσημέρι (μεταξύ 12.30’ και 13.30’). Άρα, η ηλιοθεραπεία ούτε είναι ούτε υπήρξε ποτέ απαραίτητη μετά τα πρώτα 7 λεπτά.

Μύθος: Το αντηλιακό δεν είναι απαραίτητο τις ώρες που δεν καίει ο ήλιος

Η αλήθεια: Είναι εντελώς απαραίτητο, διότι δεν παρουσιάζει διακύμανση όλο το φάσμα της UV στη διάρκεια της ημέρας, αλλά μόνο ορισμένα μήκη κύματος. Έτσι, ναι μεν οι πιθανότητες ηλιακού εγκαύματος είναι αυξημένες το μεσημέρι επειδή κορυφώνονται τα επίπεδα της UVB, αλλά τα επίπεδα της UVA που προκαλεί φωτογήρανση είναι αυξημένα καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Επιπρόσθετα, τόσο η UVA όσο και η UVB ευθύνονται για την ανάπτυξη δερματικών καρκίνων, άρα χωρίς ηλιοπροστασία κινδυνεύουμε από την ανατολή έως τη δύση του ηλίου.

Μύθος: Δεν μπορεί να καεί κανείς μέσα από τα τζάμια

Η αλήθεια: Τα τζάμια των οχημάτων, των σπιτιών και των κτηρίων κατά κανόνα δεσμεύουν την UVB που δρα επιφανειακά στο δέρμα και προκαλεί το ηλιακό έγκαυμα, αλλά δεν επηρεάζουν την UVA, η οποία εισδύει βαθιά στο δέρμα. Ακόμα, λοιπόν και αν δεν δείτε το δέρμα σας να κοκκινίζει, μπορεί άνετα να υποστεί βλάβη από τον ήλιο.

Μύθος: Μόνο τα αντηλιακά με SPF 100 προστατεύουν αποτελεσματικά από τον ήλιο

Η αλήθεια: Αυτό έχει καταρριφθεί εδώ και χρόνια. Τα αντηλιακά με SPF 15 δεσμεύουν το περίπου 93% της UVB, όσα έχουν SPF 30 δεσμεύουν το περίπου 97%, εκείνα με SPF 50 δεσμεύουν το σχεδόν 98% και όσα έχουν SPF 100 το 99%. Το ζητούμενο όμως είναι να προστατεύει το αντηλιακό και από την UVA (άρα να είναι ευρέος φάσματος), καθώς και να το βάζετε σε ΟΛΑ τα ακάλυπτα σημεία του σώματος (μην ξεχνάτε τα αυτιά, το δέρμα γύρω από τα μάτια, τη μύτη, τον αυχένα, τους άκρους πόδες και τα δάκτυλα των ποδιών κ.λπ.). Πρέπει επίσης να αλείφεστε με αρκετή ποσότητα (περίπου μια χούφτα για τον μέσο ενήλικα). Τα αντηλιακά με SPF κάτω από 15 δεν συνιστώνται, γιατί δεν παρέχουν επαρκή ηλιοπροστασία.

Μύθος: Το δέρμα που παθαίνει βλάβη από τον ήλιο κοκκινίζει και ξεφλουδίζει

Η αλήθεια: Δεν είναι διόλου απαραίτητο. Αντίθετα, τις βλάβες που δεν φαίνονται πρέπει να φοβόμαστε περισσότερο, γιατί αφορούν το DNA των δερματικών κυττάρων από όπου μπορεί να αρχίσει χρόνια αργότερα ένας καρκίνος.

Μύθος: Αν πάθεις ηλιακό έγκαυμα, βάλε αμέσως βούτυρο

Η αλήθεια: Όποιος το κάνει αυτό, το μόνο που καταφέρνει είναι να επιδεινώνει το έγκαυμα, διότι «παγιδεύεται» η θερμότητα στο εσωτερικό του δέρματος από το στρώμα του λίπους (το ίδιο συμβαίνει και με τη βαζελίνη, το λάδι και κάθε άλλη λιπαρή ουσία). Η πρώτη επιλογή για την αντιμετώπιση ενός ηλιακού εγκαύματος είναι οι κομπρέσες παγωμένου νερού (να τις αφήνετε στο δέρμα σας για 20 λεπτά τη φορά και να τις βάζετε όσο συχνά χρειάζεστε, συνήθως κάθε 2-3 ώρες και επί όσες μέρες ανακουφίζουν τα συμπτώματά σας). Άλλη καλή επιλογή είναι η οδοντόπαστα (αλλά χωρίς μέντα ή παράγωγα μέντας όπως η μενθόλη, γιατί μπορεί να προκληθεί ερεθισμός του δέρματος) και το άπαχο γιαούρτι, το οποίο απάγει τη θερμότητα (όπως και η οδοντόπαστα) αλλά επιπλέον περιέχει πολύ νερό οπότε δρα και ενυδατικά.

Η αλήθεια: Μακροπρόθεσμα όλα τα ηλιακά εγκαύματα είναι σοβαρά, αλλά βραχυπρόθεσμα σοβαρά είναι όσα δημιουργούν φουσκάλες ή έντονο πόνο, καλύπτουν μεγάλη επιφάνεια του δέρματος, προκαλούν πυρετό ή ρίγη, πονοκέφαλο, σύγχυση ή αίσθημα λιποθυμίας, συνοδεύονται από ενδείξεις αφυδάτωσης (έντονη δίψα ή ξερά μάτια και χείλη) ή/και προκαλούν οιδήματα (πρηξίματα). Αν παρουσιάσετε οποιοδήποτε από τα παραπάνω, πρέπει να σας δει οπωσδήποτε γιατρός.

Πηγή: iatronet.gr

Η τροφική δυσανεξία είναι μία διαταραχή της φυσιολογίας του οργανισμού, η οποία οφείλεται σε ένα χημικό ή τοξικό ερέθισμα που προκαλείται με την κατανάλωση κάποιας τροφής ή πρόσθετης ουσίας της για την ενίσχυση της γεύσης, του χρωματισμού και της αντισηψίας. Κατά την περίπτωση αυτή υπάρχει αδυναμία κατανάλωσης, απορρόφησης, αφομοίωσης και μεταβολισμού της τροφής από τον οργανισμό.

Το αποτέλεσμα είναι να προκύπτουν ορισμένα παθολογικά συμπτώματα που εμφανίζονται μεμονωμένα ή σε συνδυασμό. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται η διάρροια, η δυσκοιλιότητα, η δύσπνοια, το φούσκωμα, ο κοιλιακός πόνος, ο κνησμός, ο πονοκέφαλος, η ζάλη, η εφίδρωση, κάποιο εξάνθημα και η λιποθυμία.

Κάθε άτομο με τροφική δυσανεξία παρουσιάζει διαφορετικά συμπτώματα τα οποία διαφέρουν ως προς τον βαθμό αντίδρασης, την ηλικία εκδήλωσης, τη διάρκεια, τη γεωγραφική περιοχή όπου εντοπίζονται και την ποσότητα της τροφής που χρειάζεται για να τα προκαλέσει.

Το ίδιο τρόφιμο μπορεί να προκαλέσει διαφορετικά συμπτώματα σε διαφορετικούς ανθρώπους, ενώ διαφορετικά τρόφιμα μπορούν να προκαλέσουν διαφορετικά συμπτώματα στο ίδιο άτομο.

Οι μορφές της τροφικής δυσανεξίας

Η δυσανεξία σε τρόφιμα εμφανίζεται με δύο μορφές. Στη μία περίπτωση μπορεί να οφείλεται σε αλλεργία κατά την οποία υπάρχει μια γενικευμένη αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος στο υπεύθυνο πρόσθετο, που πολλές φορές μπορεί να βρίσκεται σε πρόσμιξη με κάποια αλλεργιογόνο πρωτεΐνη.

Η συχνότερη αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος είναι η παραγωγή ειδικών αντισωμάτων έναντι του αλλεργιογόνου συστατικού της τροφής. Το αποτέλεσμα είναι η απελευθέρωση από τα κύτταρα τεράστιων ποσοτήτων χημικών ουσιών, όπως η ισταμίνη που είναι υπεύθυνη για τα συμπτώματα της αλλεργικής αντίδρασης ανάλογα με τον ιστό στον οποίο απελευθερώνονται.

Τα συμπτώματα μπορεί να είναι ήπια έως σοβαρά. Μια σοβαρή αλλεργική αντίδραση μπορεί να προκαλέσει αλλεργικό σοκ, το οποίο εκδηλώνεται με λιποθυμία και πτώση πίεσης που μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο.

Η άλλη μορφή δυσανεξίας σε πρόσθετα τροφίμων είναι η μη αλλεργική και προκαλείται από ενώσεις όπως το όξινο γλουταμινικό νάτριο (ενισχυτικό γεύσης), τα νιτρικά άλατα (συντήρηση κρεάτων) και τα θειώδη (παρεμπόδιση μούχλας).

Οι μη αλλεργικές αντιδράσεις δυσανεξίας σε πρόσθετα, εκτός από τοπικές αντιδράσεις δυσπεψίας, μπορεί να προκαλέσουν πονοκέφαλο, κοκκίνισμα, δυσφορία στο στήθος και αισθήσεις ζεστασιάς. Στις περισσότερες περιπτώσεις όμως το μόνο σύμπτωμα που προκαλείται μετά την κατανάλωση του ύποπτου πρόσθετου είναι ο πονοκέφαλος.