Blog

Οι αριθμοί είναι αμείλικτοι: σήμερα πραγματοποιείται σε παγκόσμιο επίπεδο ένας ακρωτηριασμός κάτω άκρου κάθε 20 δευτερόλεπτα!

Την ίδια στιγμή, όπως προκύπτει από τα διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα των Η.Π.Α., η συνολική θνησιμότητα από τις παθήσεις του διαβητικού ποδιού μπορεί να ανέλθει σε πολύ υψηλά επίπεδα, φτάνοντας ακόμα και το 45% μέσα στην πενταετία. Το ποσοστό αυτό είναι μεγαλύτερο από εκείνο του καρκίνου του προστάτη, του μαστού και του λεμφώματος Non Hodgkin, καθώς και παρόμοιο με εκείνο του καρκίνου του παχέος εντέρου.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Διεθνούς Ομοσπονδίας Διαβήτη (International Diabetes Federation – I.D.F.), το 70% των ακρωτηριασμών που διενεργούνται σε όλο τον κόσμο αφορά διαβητικούς ασθενείς, οι οποίοι διατρέχουν 23 – 25 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να χάσουν το ένα ή και τα δύο πόδια τους σε σύγκριση με τους άλλους. Επιπλέον, περισσότερα από 1.000.000 άτομα με σακχαρώδη διαβήτη αναγκάζονται να υποβληθούν σε ακρωτηριασμό ενός άκρου τους σε ετήσια βάση.

Οι κύριοι παράγοντες που οδηγούν στον ακρωτηριασμό είναι τα έλκη των κάτω άκρων. Τόσο τα έλκη, όσο και οι ακρωτηριασμοί έχουν τεράστιο αντίκτυπο στη ζωή των πασχόντων, οδηγώντας τους συχνά σε περιορισμένη αυτονομία κινήσεων, κοινωνική απομόνωση και ψυχολογικό στρες. Υπολογίζεται ότι το 25% των ατόμων με διαβήτη θα εμφανίσει έλκος στα κάτω άκρα  έστω και μία φορά κατά τη διάρκεια της ζωής τους.

Σε ό,τι αφορά τη χώρα μας, το 4-5% των διαβητικών ασθενών εμφανίζουν έλκη στα πόδια, γεγονός που σημαίνει ότι 40.000 – 50.000 άτομα με διαβήτη διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο ακρωτηριασμού. Στην Ελλάδα πραγματοποιούνται περίπου 2.000 – 3.000 ακρωτηριασμοί κάτω άκρων σε ετήσια βάση.

Εκτός από το τεράστιο κοινωνικό κόστος, στα προβλήματα του διαβητικού ποδιού έρχεται να προστεθεί και το υπέρογκο οικονομικό κόστος. Σύμφωνα με τους ειδικούς, μάλιστα, το κόστος αυτό μπορεί να γίνει δυσβάστακτο για κάθε σύστημα υγείας, καθώς αναπαράγεται συνεχώς από τη μακροχρόνια παραμονή του ασθενούς στο νοσοκομείο, τα έξοδα αποκατάστασης και την αυξημένη ανάγκη οικιακής φροντίδας και κοινωνικών υπηρεσιών.

Ωστόσο, με την εφαρμογή μιας πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας που θα περιλαμβάνει στρατηγικές επαρκούς πρόληψης και στη δευτεροβάθμια ή τριτοβάθμια περίθαλψη, τη θεραπευτική αντιμετώπιση των ελκών από πολλές ιατρικές ειδικότητες (εξειδικευμένα Ιατρεία Διαβητικού Ποδιού), την αποτελεσματική οργάνωση, τη συνεχή παρακολούθηση και την ειδική εκπαίδευση των πασχόντων, μπορεί να αποφευχθεί έως και το 85% των ακρωτηριασμών.

Διαβάστε περισσότερα: www.iatronet.gr

Τα παιδιά με σακχαρώδη διαβήτη έχουν ένα συγκεκριμένο γονίδιο. Γεννιούνται δηλαδή με μια προδιάθεση για να αναπτύξουν κάποια στιγμή σακχαρώδη διαβήτη. Η κακή διατροφή, ο ανθυγιεινός και καθιστικός τρόπος ζωής σε συνδυασμό με την κληρονομικότητα συνθέτουν το ιδανικό περιβάλλον για την εμφάνιση του σακχαρώδους διαβήτη στα παιδιά.

Ο διαβήτης τύπου Ι εκδηλώνεται μεταξύ των ηλικιών 11 και 13, ωστόσο στις μέρες μας εμφανίζεται συχνά και σε μικρότερα παιδιά ή ακόμη και σε βρέφη.

Καθώς όμως σε γενικές γραμμές είναι πολύ δραστήρια και καταναλώνουν πολύ ενέργεια, είναι αρκετά δύσκολο να πειθαρχήσουν σε συγκεκριμένους κανόνες διατροφής και να διατηρήσουν τις ισορροπίες ανάμεσα στην τροφή και τη δόση ινσουλίνης. Σε αυτές τις περιπτώσεις συνήθως συνίσταται η λήψη αρκετών δόσεων ημερησίως, οι οποίες περιέχουν ινσουλίνη βραδείας δράσης.

Αυτό καθιστά τα παιδιά εξαρτημένα από τους γονείς, καθώς είναι πιθανή η κρίση υπογλυκαιμίας σε περίπτωση που δεν γίνει στην ώρα της η ένεση ινσουλίνης. Με τα χρόνια όμως καθίσταται ευκολότερη η αντιμετώπιση του διαβήτη και τα παιδιά μαθαίνουν να κάνουν από μόνα τους τις ενέσεις ινσουλίνης και να είναι ανεξάρτητα.

Πώς εκδηλώνεται

Ο οργανισμός παρά το γεγονός ότι έχει αρκετό σάκχαρο δεν μπορεί να το χρησιμοποιήσει και έτσι ο εγκέφαλος δίνει σήμα ότι χρειάζεται σάκχαρο. Το αποτέλεσμα είναι να αρχίσει το παιδί να τρώει υπερβολικά. Ταυτόχρονα όμως βρίσκει άλλους τρόπους για να παράγει ενέργεια με αποτέλεσμα να χάνει βάρος. Το σάκχαρο αποβάλλεται από τα ούρα και συμπαρασύρει μαζί του μπόλικο νερό, έτσι το παιδί παρουσιάζει πολυουρία. Ο οργανισμός όμως θα πρέπει να αντικαταστήσει το χαμένο νερό, γι` αυτό και παρουσιάζει πολυδιψία. Ο κύριος μηχανισμός του οργανισμού για παραγωγή ενέργειας είναι η καύση του λίπους. Η καύση όμως του λίπους αφήνει πολλά οξέα στο αίμα, τα οποία προκαλούν γρήγορη αναπνοή (ταχύπνοια) και παράξενη μυρωδιά της αναπνοής.

Επομένως τα κύρια συμπτώματα του σακχαρώδη διαβήτη έχουν ως εξής:
1. Πολυφαγία
2. Απώλεια βάρους σώματος
3. Πολυουρία
4. Πολυδιψία
5. Ταχύπνοια
6. Άσχημη μυρωδιά αναπνοής

Αν δεν διαγνωστεί έγκαιρα τότε τα οξέα που παράγονται επηρεάζουν την λειτουργία του εγκεφάλου και το παιδί μπορεί να πέσει σε κώμα. Υπάρχουν όμως και άλλα συμπτώματα που μπορεί να εκδηλώσει στην αρχή ένα παιδί με σακχαρώδη διαβήτη:

1. Να βρέχει το κρεβάτι του το βράδυ, ενώ δεν το έκανε προηγουμένως, χωρίς αυτό βέβαια να σημαίνει ότι κάθε παιδί που ξαφνικά αρχίζει να βρέχει το κρεβάτι του έχει σακχαρώδη διαβήτη.
2. Το παιδί μπορεί να παρουσιάζει κοιλιακά άλγη (κοιλόπονο) που καμιά φορά μπορεί να συγχυστεί με σκωληκοειδίτιδα ή ίωση.
3. Τα κορίτσια μπορεί να παρουσιάσουν μυκητιασικές κολπίτιδες.

Υπογλυκαιμία

Καθώς τα παιδιά είναι συνήθως υπερδραστήρια, αυτό πρακτικά σημαίνει ότι έχουν μεγαλύτερη ανάγκη από ενέργεια. Γι’ αυτό, το επίπεδο γλυκόζης στο αίμα τους είναι δυνατό να πέσει πολύ πιο γρήγορα και εύκολα από έναν ενήλικα. Τα νήπια μπορεί να μην αντιληφθούν καν τα συμπτώματα της υπογλυκαιμίας, γι’ αυτό χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής. Αν το παιδί νιώσει αδυναμία ή ακόμη χάσει τις αισθήσεις του χρειάζεται να λάβει δόση γλυκαγόνου. Η οικογένεια ενός παιδιού με διαβήτη είναι σημαντικό να έχει πάντοτε μαζί της γλυκαγόνο. Επίσης, εξίσου απαραίτητο είναι ο δάσκαλος και ο γυμναστής του σχολείου του παιδιού να είναι ενήμεροι για το πρόβλημα και να ξέρουν πώς να αντιμετωπίσουν πιθανή κρίση, ενώ και η διατροφή του παιδιού στο σχολείο πρέπει να είναι συγκεκριμένη και προσεγμένη.

Διατροφή

Ένα διαβητικό παιδί πρέπει να τρώει όποτε πεινάει. Με τα χρόνια τα παιδιά χρειάζονται περισσότερη ινσουλίνη, καθώς οι εξετάσεις αίματος και ούρων είναι θετικές και το επιβάλλουν. Η χαμηλή γλυκόζη αίματος μπορεί να δείχνει ότι το παιδί χρειάζεται ή λιγότερη ινσουλίνη ή περισσότερη τροφή.

Επιπλέον, δεν θα πρέπει να τρώνε κρυφά σοκολάτες και γλυκά. Σε περίπτωση όμως που το κάνουν, δεν θα πρέπει για να αντισταθμιστούν οι επιπλέον υδατάνθρακες στον οργανισμό τους, να μειωθούν τα φυσιολογικά επίπεδα τροφής. Σε μεγαλύτερα παιδιά οι γονείς πρέπει να εξηγούν γιατί δεν πρέπει να τρώνε κρυφά γλυκά και σοκολάτες και τι κινδύνους ενέχουν αυτά για την κατάσταση της υγείας τους.

Υποχρεώσεις των γονέων

Σε κάθε περίπτωση το παιδί όταν βρίσκεται στην ανάλογη ηλικία θα πρέπει να είναι ενήμερο αλλά όχι τρομοκρατημένο με αυτό που συμβαίνει. Η οικογένειά του και τα αδέρφια του θα πρέπει να συμβαδίζουν με τον τρόπο ζωής του, ώστε να μην νιώθει αποξενωμένο και μόνο του. Στο σχολείο ή σε άλλες δραστηριότητες θα πρέπει οι ιθύνοντες να είναι ενήμεροι για την κατάστασή του και για το τι πρέπει να κάνουν σε περίπτωση κρίσης ή ανάγκης.

Έτσι, οι γονείς θα πρέπει να αναπτύξουν σχέσεις συνεργασίας με το σχολείο, να παίρνουν τις χρησιμοποιημένες βελόνες στο σπίτι, να παρέχουν σωστές διατροφικές επιλογές στο παιδί, καθώς και να δίνουν επιπλέον αναλώσιμα (ταινίες μέτρησης, ινσουλίνη, ένεση γλυκαγόνης) στο σχολείο. Ακόμη, θα πρέπει να επικοινωνούν τακτικά με το σχολείο και να εκπαιδεύσουν το προσωπικό σε θέματα που αφορούν το παιδί. Η φροντίδα του πρέπει να χαρακτηρίζεται από ευελιξία και εξατομίκευση, ενώ τέλος θα πρέπει να τονισθεί ότι ο διαβήτης δεν είναι μεταδοτικός.

Η Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία προειδοποιεί σε τηλεοπτικό σποτ για τη σημασία του ελέγχου του διαβήτη τύπου 1.

Ο σακχαρώδης διαβήτης στις μέρες μας αποτελεί τρόπο ζωής για ένα μεγάλο ποσοστό του ευρύτερου πληθυσμού. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας υπολογίζεται πως περισσότερα από 360 εκατομμύρια ενήλικα άτομα ηλικίας 20 και άνω ετών πάσχουν από διαβήτη τύπου 2, με το σύνολο να παρουσιάζει αυξητικές τάσεις.

Η συγκεκριμένη νόσος περιγράφεται ως μια διαταραχή του μεταβολισμού που χαρακτηρίζεται από αύξηση του σακχάρου (γλυκόζης) στο αίμα, δηλαδή υπεργλυκαιμία, και οφείλεται σε απόλυτη ή σχετική έλλειψη ινσουλίνης ή και μειονεκτική δράση της.

Τα άτομα με διαβήτη μπορούν και ζουν μια φυσιολογική και παραγωγική ζωή χωρίς ιδιαίτερες στερήσεις, υπό την προϋπόθεση ότι η καθημερινότητά τους υπόκειται σε αυστηρό προγραμματισμό για την φροντίδα της υγείας τους. Ο κίνδυνος των επιπλοκών είναι ορατός και οφείλουν να τον γνωρίζουν.

Οι ασθενείς αυτοί είναι σημαντικό να τρέφονται υγιεινά, να αποκτήσουν ή να διατηρούν ένα φυσιολογικό βάρος, καθώς και να έχουν φυσιολογικά επίπεδα σακχάρου, λιπιδίων αίματος και αρτηριακής πίεσης. Η σωστή επιλογή των κατάλληλων τροφών σε συνδυασμό με συχνή σωματική δραστηριότητα βοηθούν στην επίτευξη των στόχων του ατόμου με σακχαρώδη διαβήτη.

Στις απαραίτητες για εκείνους τροφές περιλαμβάνονται:

1. Όσπρια
2. Άπαχο γάλα και γιαούρτι εμπλουτισμένα σε βιταμίνη D
3. Ψάρια πλούσια σε ω-3 λιπαρά οξέα όπως ο σολομός, η σαρδέλα, ρέγγα, ο κολιός, το σκουμπρί κ.ά.
4. Σκούρα πράσινα φυλλώδη λαχανικά όπως σπανάκι, μαρούλι, αντίδι, μαϊντανό, ραδίκι κ.ά.
5. Εσπεριδοειδή φρούτα (πορτοκάλι, λεμόνι, μανταρίνι κ.ά.)
6. Γλυκοπατάτα
7. Ντομάτα
8. Μούρα (βατόμουρα, φράουλες, σμέουρα κ.ά.)
9. Δημητριακά και ψωμί ολικής αλέσεως
10. Ανάλατοι ξηροί καρποί (καρύδια και αμύγδαλα) και λιναρόσπορος.

Οι τροφές αυτές έχουν χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, που σημαίνει ότι οι υδατάνθρακές τους απορροφούνται αργά στην κυκλοφορία του αίματος, βοηθώντας στην καλύτερη ρύθμιση του σακχάρου. Εκτός αυτού είναι και πλούσιες σε φυτικές ίνες, βιταμίνες, αντιοξειδωτικά, κάλιο, ασβέστιο και μαγνήσιο.

Σημειωτέον ωστόσο ότι θα πρέπει να καταναλώνονται με μέτρο.

Τα άτομα με διαβήτη δεν ελέγχουν τακτικά την όρασή τους παρότι έχουν αυξημένες πιθανότητες να παρουσιάσουν σοβαρές οφθαλμοπάθειες και απώλεια όρασης, σύμφωνα με νέα έρευνα.

Από τους σχεδόν 2.000 ασθενείς ηλικίας 40 ετών και πάνω που συμμετείχαν στην έρευνα, την οποία πραγματοποίησα επιστήμονες από το Wills Eye Hospital στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ και το αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), σχεδόν οι έξι στους δέκα (το 58%) είπαν ότι, σε αντίθεση με τις συστάσεις των ειδικών, δεν ελέγχουν την όρασή τους μία φορά το χρόνο.

Τη μικρότερη πιθανότητα να κάνουν τακτικά τσεκ απ για τα μάτια είχαν οι διαβητικοί με τη λιγότερο σοβαρή νόσο οι οποίοι δεν έπασχαν ακόμα από προβλήματα οράσεως. Αντίθετα, όσοι είχαν ήδη διαγνωστεί με οφθαλμικά προβλήματα σχετιζόμενα με το διαβήτη, όπως η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, είχαν 30% μεγαλύτερη πιθανότητα να παρακολουθούν την κατάσταση της όρασής τους.

Επιπρόσθετα, οι διαβητικοί που ήταν ταυτόχρονα καπνιστές είχαν 20% λιγότερες πιθανότητες να πηγαίνουν προληπτικά στον οφθαλμίατρο.

Ο σακχαρώδης διαβήτης δυστυχώς αυξάνεται δραματικά τα τελευταία χρόνια. Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα τον περασμένο Ιούνιο η Πανελλήνια Ομοσπονδία Σωματείων-Συλλόγων Ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη (ΠΟΣΣΑΣΔΙΑ) το σχεδόν 11% του γενικού πληθυσμού (!!!) πάσχει από αυτόν, με τα άτομα με τύπου 1 διαβήτη να υπολογίζονται σε σχεδόν 190.000 και τα άτομα με διαβήτη τύπου 2 να ανέρχονται σε περίπου 990.000.

Έλεγχος κάθε χρόνο

«Η απώλεια όρασης είναι τραγική όταν μπορεί να αποφευχθεί και τα άτομα με διαβήτη πρέπει να υποβάλλονται τουλάχιστον μία φορά το χρόνο σε λεπτομερή έλεγχο των εσωτερικών δομών των ματιών με βυθοσκόπηση», λέει οεπιστημονικός διευθυντής του Οφθαλμολογικού Ινστιτούτου LaserVision Δρ. Αναστάσιος-Ι. Κανελλόπουλος, καθηγητής Οφθαλμολογίας στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης και πρόεδρος της Διεθνούς Εταιρείας Διαθλαστικής Χειρουργικής για την Αμερικανική Ακαδημία Οφθαλμολογίας (ISRS/ΑΑΟ).

«Πολλές έρευνες έχουν δείξει ότι ο τακτικός οφθαλμολογικός προληπτικός έλεγχος μπορεί να αποτρέψει κατά 95% την απώλεια όρασης που σχετίζεται με τον σακχαρώδη διαβήτη, αλλά δυστυχώς το ένα στα 10 άτομα με διαβήτη σε όλο τον κόσμο πάσχει από οφθαλμικά προβλήματα που απειλούν άμεσα την όρασή του».

Αυτό οφείλεται στις βλάβες που προκαλεί η περίσσεια γλυκόζης (σακχάρου) στον οργανισμό και η συναφής με αυτή μικροφλεγμονή, εξηγεί ο καθηγητής.

«O σακχαρώδης διαβήτης καταστρέφει τα αιμοφόρα αγγεία και συγκεκριμένα τα μικρά αρτηρίδια σε όλο το σώμα και ειδικά στα μάτια, αλλά και στους νεφρούς, στο νευρικό σύστημα και αλλού» λέει. «Η αγγειακή καταστροφή οδηγεί στιςεπονομαζόμενες διαβητικές οφθαλμικές παθήσεις, που είναι μία ομάδα από προβλήματα των οφθαλμών που οφείλονται στον σακχαρώδη διαβήτη και κατά κύριο λόγο συμπεριλαμβάνουν τη διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, τον καταρράκτη και το γλαύκωμα».

Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια οφείλεται άμεσα στη βλάβη των αγγείων του αμφιβληστροειδούς χιτώνα η οποία οδηγεί στη διαφυγή αίματος από αυτά, ειδικά εάν συνδυάζεται με αρτηριακή υπέρταση.

Ο καταρράκτης εκδηλώνεται πρώιμα στα άτομα με διαβήτη (ο φακός των ματιών τους θολώνει σε νεότερη ηλικία απ’ ό,τι στους μη διαβητικούς), τα οποία έχουν επίσης 2-5 φορές περισσότερες πιθανότητες εμφάνισής του σε σύγκριση με τους μη διαβητικούς.

Όσον αφορά το γλαύκωμα, που οφείλεται στην αύξηση της ενδοφθάλμιας πίεσης η οποία οδηγεί σε βλάβη του οπτικού νεύρου, τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη έχουν διπλάσιο κίνδυνο να το εμφανίσουν.

Με σοβαρή οφθαλμοπάθεια ένας στους τρεις

Από τα νοσήματα αυτά, η πιο συχνή είναι η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια που αποτελεί την κύρια αίτια τύφλωσης στις αναπαραγωγικές ηλικίες (20-64 ετών) και είναι η πέμπτη πιο συχνή, αποτρέψιμη αιτία τύφλωσης στον κόσμο.

Το 2010, από τα 285 εκατομμύρια διαβητικών σε όλο τον κόσμο, πάνω από το ένα τρίτο είχαν ενδείξεις διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας και σχεδόν 31 εκατομμύρια είχαν απειλητική για την όραση αμφιβληστροειδοπάθεια, είτε επειδή αυτή ήταν προχωρημένη είτε επειδή είχαν παρουσιάσει εξαιτίας της οίδημα στο κεντρικό τμήμα του αμφιβληστροειδούς, την ωχρά κηλίδα (η πάθηση αυτή λέγεται διαβητική ωχροπάθεια ή διαβητικό οίδημα ωχράς).

«Τα άτομα με διαβήτη, είτε αυτός είναι τύπου 1 είτε τύπου 2, πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι δεν πρέπει να περιμένουν να αναπτύξουν συμπτώματα στα μάτια πριν πάνε στον οφθαλμίατρο, γιατί αυτά κατά κανόνα εκδηλώνονται όταν έχει ήδη συμβεί κάποια απώλεια της όρασης», τονίζει ο Δρ. Κανελλόπουλος.

«Ο προληπτικός έλεγχος μπορεί να αποκαλύψει τις δυνητικές βλάβες πολύ πριν γίνουν αντιληπτές από τον ασθενή, επομένως έχει ζωτική σημασία για την όρασή του».

Υπολογίζεται πως 10 χρόνια μετά από τη διάγνωση του διαβήτη, ανεξαρτήτως εάν πρόκειται για τον τύπο 1 ή 2, όλοι οι ασθενείς εμφανίζουν από ελάχιστες έως βαρύτατες αλλοιώσεις στον αμφιβληστροειδή.

Επιπρόσθετα, έχει υπολογιστεί ότι οι ασθενείς με αθεράπευτο διαβήτη διατρέχουν 25 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο για απώλεια όρασης απ’ ό,τι ο γενικός πληθυσμός.

Πηγή: http://ygeia.tanea.gr