Blog

Ο θυρεοειδής αδένας είναι ένας από τους πιο σημαντικούς του ενδοκρινικού μας συστήματος, καθώς παράγει βασικές για τον οργανισμό ορμόνες. Βρίσκεται στο λαιμό ακριβώς μπροστά από τους χόνδρους του λάρυγγα και αποτελείται από δύο λοβούς: τον αριστερό και το δεξιό που ενώνονται μεταξύ τους με τον ισθμό.

Οι θυρεοειδικές ορμόνες που παράγει είναι απαραίτητες για τη φυσιολογική αύξηση, ανάπτυξη και ρύθμιση των μεταβολικών διεργασιών για την εύρυθμη λειτουργία όλων των συστημάτων του οργανισμού μας. Μέσω της κυκλοφορίας του αίματος οι θυρεοειδικές ορμόνες μεταφέρονται σε όλους τους ιστούς του σώματος και επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τη λειτουργία πολλαπλών οργάνων όπως της καρδιάς, του εντέρου και των πνευμόνων.

Υπάρχουν ορισμένα σημάδια προάγγελοι της δυσλειτουργίας του, μεταξύ των οποίων είναι τα εξής:

• Αίσθημα εξάντλησης: Μπορεί να συνδέεται με υποθυρεοειδισμό, μια διαταραχή κατά την οποία ο αδένας εργάζεται λιγότερο σε σχέση με τις ανάγκες του οργανισμού, δηλαδή υπάρχει μειωμένη παραγωγή των θυρεοειδικών ορμονών. Αν νιώθετε κούραση το πρωί όταν ξυπνάτε ή καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, παρότι έχετε κοιμηθεί καλά, ίσως ο οργανισμός σας λέει ότι ο θυρεοειδής δε λειτουργεί σωστά.
• Νευρικότητα και άγχος: Τα δύο αυτά συμπτώματα συνδέονται με υπερθυρεοειδισμό, όπου ο οργανισμός παράγει πολλή θυρεοειδική ορμόνη, στέλνοντας συνεχώς μηνύματα ενεργοποίησης, με αποτελέσματα να μην μπορείτε να χαλαρώσετε με τίποτα.
• Δεν υπάρχει όρεξη για τίποτα: Αν νιώθετε καταθλιπτικοί ή στεναχωρημένοι, ίσως αυτό να είναι σύμπτωμα υποθυρεοειδισμού. Κι αυτό γιατί η μικρή παραγωγή της θυρεοειδικής ορμόνης, επηρεάζει τα επίπεδα σεροτονίνης στον εγκέφαλο.
• Δυσκολία συγκέντρωσης: Πολλές γυναίκες πιστεύουν ότι η δυσκολία συγκέντρωσης που έχουν είναι σημάδι εμμηνόπαυσης, ενώ μπορεί να οφείλεται σε πρόβλημα στο θυρεοειδή.
• Έχει επηρεαστεί η όρεξη για φαγητό ή έχει αλλάξει η γεύση: Αν θέλετε συνεχώς κάτι να τρώτε, αυτό είναι σημάδι υπερθυρεοειδισμού, καθώς η παραγωγή της θυρεοειδικής ορμόνης σας προκαλεί συνεχές αίσθημα πείνας. Από την άλλη, όταν ο θυρεοειδής υπολειτουργεί, επηρεάζεται η αίσθηση της γεύσης και της όσφρησης.
• Δεν υπάρχει διάθεση για σεξ: Η μειωμένη ή καθόλου όρεξη για σεξ ίσως είναι σύμπτωση διαταραχής του θυρεοειδούς.
• Ξηρό δέρμα: Πρόκειται συνήθως για ένα από τα συμπτώματα του υποθυρεοειδισμού.
• “Φτερουγίσματα” στην καρδιά: Μπορεί να είναι σημάδι ότι στον οργανισμό κυκλοφορεί μεγάλη ποσότητα θυρεοειδικής ορμόνης (υπερθυρεοειδισμός).
• Διαταραχή στη λειτουργία του εντέρου: Όσοι πάσχουν από υποθυρεοειδισμό εμφανίζουν προβλήματα δυσκοιλιότητας.
• Αλλαγές στην έμμηνο ρύση: Μεγαλύτερη διάρκεια περιόδου με περισσότερη ροή αίματος και κράμπες μπορεί να είναι σημάδι υποθυρεοειδισμού. Αν έχετε υπερθυρεοειδισμό η έμμηνος ρύση διαρκεί λιγότερο, εμφανίζεται σε μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και δεν είναι βαριάς μορφής.
• Πόνος στα άκρα και τους μύες.
• Υψηλή αρτηριακή πίεση.
• Υψηλή χοληστερόλη.
• Αλλαγές στη θερμοκρασία του σώματος.
• Βραχνάδα ή περίεργη αίσθηση στο λαιμό.
• Αυξημένο βάρος χωρίς να έχει αλλάξει πολύ το διαιτολόγιό.
• Έχει αλλάξει το πρόγραμμα στον ύπνο.
• Δυσκολία για τις γυναίκες να μείνουν έγκυες.

Ενημερώστε τον γιατρό σας για οποιαδήποτε από τα παραπάνω.

Η χοληστερόλη, κοινώς γνωστή ως χοληστερίνη, είναι μια ουσία με κηρώδη σύσταση, η οποία προέρχεται από τον ίδιο τον οργανισμό και από τις τροφές που προσλαμβάνουμε. Μεταφέρεται μέσω της κυκλοφορίας του αίματος, ενώ υπάρχει και σε όλα τα κύτταρα, καθώς είναι απαραίτητη στον οργανισμό μας, μεταξύ άλλων και για το σχηματισμό κυτταρικών μεμβρανών όπως και για τη σύνθεση ορμονών. Ο ανθρώπινος οργανισμός παράγει το μεγαλύτερο μέρος της ποσότητας χοληστερόλης στο ήπαρ, ενώ η ποσότητα που λαμβάνουμε από την τροφή είναι πολύ μικρότερη.

Υπάρχουν δύο βασικοί τύποι χοληστερόλης:

– η χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνη (LDL χοληστερόλη), η οποία μεταφέρει τη χοληστερόλη από το ήπαρ προς τα άλλα κύτταρα του σώματος και
– η υψηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνη (HDL χοληστερόλη), η οποία κάνει το αντίθετο, δηλαδή απομακρύνει τη χοληστερόλη από την κυκλοφορία και την επιστρέφει στο ήπαρ.

Η LDL-C είναι ευρύτερα γνωστή ως η «κακή» χοληστερόλη. Αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος της χοληστερόλης του σώματος και τα υψηλά επίπεδά της στο αίμα οδηγούν στη δημιουργία αθηρωματικών πλακών στις αρτηρίες, με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο κίνδυνος απόφραξής τους (αθηρωματική αγγειακή νόσος).

Η κακή διατροφή, το αυξημένο σωματικό βάρος και γενικότερα επιβαρυντικές για την υγεία συνήθειες όπως το κάπνισμα και η απουσία άσκησης αποτελούν παράγοντες που ευνοούν την αύξηση των επιπέδων της LDL.

Για ορισμένα όμως άτομα με αυξημένη LDL χοληστερόλη, τα παραπάνω δεν αποτελούν τη βασική αιτία της κατάστασής τους. Τα άτομα αυτά πάσχουν από μια γενετική πάθηση που ονομάζεται οικογενής υπερχοληστερολαιμία, την πιο συχνή γενετική διαταραχή του μεταβολισμού.

Στην οικογενή υπερχοληστερολαιμία μεταλλάξεις συγκεκριμένων γονιδίων εμποδίζουν την απομάκρυνση της περίσσειας LDL από τον ανθρώπινο οργανισμό με αποτέλεσμα τα πολύ αυξημένα επίπεδά της στο αίμα. Υπάρχουν δύο τύποι οικογενούς υπερχοληστερολαιμίας, η ετερόζυγη και η ομόζυγη:

Ετερόζυγος οικογενής υπερχοληστερολαιμία 

Η ετερόζυγος οικογενής υπερχοληστερολαιμία εμφανίζεται σε 1 ανά 200 έως 500 άτομα σε όλο τον κόσμο. Τα άτομα που προσβάλλονται, κληρονομούν τη μετάλλαξη του συγκεκριμένου γονιδίου από έναν μόνο από τους δύο γονείς και έχουν υψηλά επίπεδα LDL-C που κυμαίνονται σε τιμές πάνω από 190mg/dL για τους ενήλικες και πάνω από 160mg/dL για τα παιδιά χωρίς θεραπεία.

Πέρα από τα αυξημένα επίπεδα της LDL, μερικοί ασθενείς μπορεί επίσης να έχουν ορατά σημεία εναπόθεσης λίπους στις αρθρώσεις του χεριού ή και κάτω από τα βλέφαρα και στην ίριδα.

Δυστυχώς οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν ότι μπορεί να πάσχουν από τη νόσο μέχρι να αναπτύξουν καρδιαγγειακή νόσο ή και να εμφανίσουν καρδιακό επεισόδιο.

Ομόζυγος οικογενής υπερχοληστερολαιμία

Η ομόζυγος οικογενής υπερχοληστερολαιμία είναι λιγότερο συχνή, αλλά πολύ πιο σοβαρή από την ετερόζυγη μορφή της. Είναι πολύ σπάνια και επηρεάζει μόνο 1 άτομο στο 1 εκατομμύριο, το οποίο έχει κληρονομήσει το μη φυσιολογικό γονίδιο και από τους δύο γονείς.

Τα σημεία και τα συμπτώματα είναι παρόμοια με εκείνα της ετερόζυγης μορφής αλλά εμφανίζονται πολύ νωρίτερα και συγκεκριμένα στην παιδική ηλικία, και ενεργούν πιο επιθετικά.

Τα επίπεδα της LDL-C μπορεί να φτάνουν σε τιμές έως και 1.000mg/dL, ενώ μπορεί να εμφανιστεί καρδιαγγειακή νόσος ήδη από την εφηβεία.

Αντιμετώπιση

Η δίαιτα αποτελεί το πρώτο βήμα για τη μείωση της χοληστερόλης αλλά αν αυτή δεν μειωθεί όσο χρειάζεται, τότε πρέπει να γίνει και λήψη φαρμάκων. Όμως ο συνδυασμός αυτός είναι απαραίτητος σε όλους τους ασθενείς με οικογενή υπερχοληστερολαιμία, διότι η δίαιτα μόνη της δεν μπορεί να μειώσει σε ικανό επίπεδο την υψηλή χοληστερόλη.

Ο σκοπός της θεραπείας σε άτομα με οικογενή υπερχοληστερολαιμία είναι να μειωθούν τα επίπεδα της ολικής χοληστερόλης κάτω από 175 mg/dL, ενώ της LDL κάτω από 100 mg/dL. Αν ένα άτομο με οικογενή υπερχοληστερολαιμία έχει ήδη εμφανίσει κάποιο καρδιαγγειακό νόσημα, όπως έμφραγμα του μυοκαρδίου, τότε ο στόχος της θεραπείας για τα επίπεδα της χοληστερόλης μπορεί να είναι ακόμη μικρότερος.

Για τις σπάνιες βαριές μορφές της νόσου απαιτείται και η εφαρμογή της LDL αφαίρεσης, μια διαδικασία που μοιάζει με την αιμοκάθαρση προκειμένου να μειωθεί η «κακή» χοληστερόλη.

Photo credit: Freepik

Η υπόταση είναι ένας κλινικός όρος που χρησιμοποιείται για τον χαρακτηρισμό της χαμηλής αρτηριακής πίεσης. Πρόκειται για μία σχετικά καλοήθης κατάσταση η οποία συναντάται κυρίως σε νεαρά άτομα και μπορεί να υποδηλώνει ανεπαρκή ροή αίματος στην καρδιά, τον εγκέφαλο και άλλα ζωτικά όργανα.

Η υπόταση διαγιγνώσκεται όταν η αρτηριακή πίεση βρίσκεται σε επίπεδα κάτω των 90/60 mmHg (χιλιοστόμετρων υδραργύρου). Η πρώτη τιμή (90) είναι η συστολική πίεση ενώ η δεύτερη (60) είναι η διαστολική.

Υπάρχουν αρκετά αίτια στα οποία αποδίδεται η εμφάνισή της μεταξύ των οποίων οι αναιμίες, η απώλεια αίματος από οποιαδήποτε αίτιο, η αφυδάτωση μετά από έντονη εφίδρωση ή κόπωση, η λήψη ορισμένων φαρμάκων, οι καρδιακές παθήσεις, οι νευροπάθειες, η θερμοπληξία, η έλλειψη σωστής διατροφής, καθώς και η εγκυμοσύνη στην οποία προκύπτει με το σύμπτωμα της ζάλης.

Σε γενικές γραμμές όμως η αιτία της εμφάνισής της είναι εξατομικευμένη, ενώ το ίδιο ισχύει και για την πρόληψη και αντιμετώπισή της.

Συμπτώματα

Η υπόταση εκδηλώνεται συνήθως απότομα, όταν το άτομο έχει ορθοστασία σε ένα μέρος για αρκετή ώρα. Στα συμπτώματα περιλαμβάνονται η ζάλη, οι διαταραχές όρασης, η ναυτία, η κόπωση, το αίσθημα παλμών, η πνευματική σύγχυση, η δυσαρθρία, ο τρόμος, το άγχος, καθώς και τα προσυγκοπικά ή συγκοπικά επεισόδια.

Πώς αντιμετωπίζεται

Εάν η υπόταση δεν οφείλεται σε παθολογικά αίτια, η αντιμετώπισή της γίνεται με φυσικά μέτρα και πρόληψη. Δεν χρειάζεται φαρμακευτική αγωγή εκτός αν υπάρχει σοβαρός λόγος που θα το κρίνει ο επιβλέπων ιατρός.

Συνήθως η κατανάλωση αλμυρής τροφής ή λίγο περισσότερο αλάτι στο φαγητό, συνοδευόμενα από πολλά υγρά μπορεί να δημιουργήσει κατακράτηση υγρών, αναγκάζοντας έτσι τον όγκο του αίματος που κυκλοφορεί στα αγγεία να αυξηθεί και οδηγώντας έτσι σε αύξηση της αρτηριακής πίεσης.

Συνεπώς, προτείνεται η κατανάλωση πολλών υγρών περισσότερων από 8 ποτήρια νερό (συμπεριλαμβανομένων και των χυμών ή άλλων πολυβιταμινούχων ποτών), η προγραμματισμένη σωματική άσκηση διότι ενισχύει τη ροή του αίματος, καθώς και η σωστή διατροφή με χορταστικό πρωινό και καφέ.

Όταν εκδηλώνονται συμπτώματα υπότασης το άτομο θα πρέπει να ξαπλώνει με τα πόδια πάνω από την επιφάνεια της καρδιάς, πίνοντας έπειτα άφθονο νέο και τρώγοντας κάτι αλμυρό. Η επάνοδος της αρτηριακής πίεσης συνήθως είναι άμεση και το άτομο συνέρχεται.

Office photo created by freepik – www.freepik.com

Οι γενικές εξετάσεις ή check up, όπως συνήθως αποκαλούνται, είναι ο προσυμπτωματικός έλεγχος στον οποίο είναι χρήσιμο να υποβάλλεται κάποιος ανά τακτά διαστήματα, προκειμένου να έχει μια εικόνα της κατάστασης της υγείας του.

Οι γενικές εξετάσεις βοηθούν στην έγκαιρη διάγνωση πιθανών ασθενειών, συμβάλλοντας καθοριστικά στην αντιμετώπισή τους. Για παράδειγμα, μια απλή αιματολογική εξέταση μπορεί να αναδείξει απειλητικές παθήσεις, όπως ο διαβήτης, ο οποίος εντάσσεται στις «ύπουλες» ασθένειες που συνήθως δεν εμφανίζουν εγκαίρως κλινικά συμπτώματα.

Υπάρχουν γενικές οδηγίες ως προς το πότε χρειάζεται να γίνονται εξετάσεις, οι οποίες αναφέρονται σε άτομα κατά τεκμήριο υγιή και χωρίς ειδικούς προδιαθεσικούς παράγοντες.

Αίμα

Από 6 ετών και έπειτα κάθε 5 χρόνια είναι σημαντικό να γίνεται έλεγχος για τα λιπίδια του αίματος (χοληστερόλη, τριγλυκερίδια) και το σάκχαρο. Ο έλεγχος πρέπει να ξεκινά από τις μικρές ηλικίες, ώστε να διαπιστωθεί αν υπάρχουν υποκείμενα νοσήματα όπως ο διαβήτης και η οικογενής υπερχοληστερολαιμία.

Όσον αφορά τη γενική αίματος, είναι καλό να γίνεται κάθε 2 χρόνια, συνοδευόμενη από τον έλεγχο της ουρίας, της κρεατινίνης, του ουρικού οξέος, της χολερυθρίνης, των τρανσαμινασών και της CRP.

Πνεύμονες

Το αναπνευστικό μας σύστημα «αντέχει» και δεν χρειάζεται συχνά έλεγχο εάν δεν το καταστρέφουμε καπνίζοντας. Ο έλεγχος των πνευμόνων για τους μη καπνιστές περιλαμβάνει τη λήψη ακτινογραφίας θώρακος μετά τα 45 έτη, κάθε 2-3 χρόνια. Οι καπνιστές από την άλλη θα πρέπει να υποβάλλονται σε σπειρομέτρηση κάθε χρόνο από την ηλικία έναρξης του καπνίσματος, καθώς και σε ετήσια ακτινογραφία θώρακος μετά την ηλικία των 35.

Καρδιά

Η εκτίμηση του καρδιαγγειακού κινδύνου γίνεται σε μια δεκαετή κλίμακα στην ηλικία των 20 ετών και μετά την ηλικία των 40 ετών κάθε 5 χρόνια. Η μέτρηση της αρτηριακής πίεσης συνίσταται να γίνεται από 6 μηνών και κάθε 6 μήνες.

Δέρμα

Ο έλεγχος της υγείας του δέρματος θα πρέπει να ξεκινά από την ηλικία των 20 ετών με την αυτοεξέταση ελιών κάθε 6-8 εβδομάδες. Το άτομο θα πρέπει να κοιτάζει για 4 σημεία που δηλώνουν κίνδυνο εξαλλαγής μιας ελιάς:

– ασυμμετρία του σχήματος
– ανώμαλα όρια
– αλλαγή χρώματος
– αύξηση ή μείωση του μεγέθους

Μάτια

H οφθαλμολογική εξέταση συνίσταται να γίνεται μετά τη γέννηση, στους 6 μήνες, στα 3 έτη, πριν από το σχολείο, στα 40 έτη και μετά από τα 60 να επαναλαμβάνεται κάθε 1-2 χρόνια.

Καρκίνοι

Οι εξετάσεις για την ενδεχόμενη εμφάνιση καρκίνου εστιάζουν:

– στο παχύ έντερο, όπου μετά την ηλικία των 50 συνίσταται ετήσιος έλεγχος αιμοσφαιρίνης κοπράνων, σιγμοειδοσκόπηση ανά 5 χρόνια και κολονοσκόπηση ανά 10 χρόνια,
– στον προστάτη, όπου επίσης μετά τα 50 χρειάζεται ετήσιος έλεγχος με δακτυλική εξέταση και εξέταση PSA,
– στον μαστό, όπου χρειάζεται κλινική εξέταση ανά 3 χρόνια στις γυναίκες 20-40 ετών και κατ’ έτος από την ηλικία των 40 μαζί με μαστογραφία κάθε 1-2 χρόνια,
– στον τράχηλο της μήτρας, όπου χρειάζεται το τεστ ΠΑΠ κάθε χρόνο μετά τα 21.

Ούρα

Η γενική εξέταση των ούρων θα πρέπει να ξεκινάει από 6 μηνών και να επαναλαμβάνεται κάθε 1-2 χρόνια.

Ιατρική κλινική εξέταση

Η ιατρική κλινική εξέταση συνίσταται σε κάθε ηλικία, κάθε χρόνο.

Ο διαγνωστικός έλεγχος είναι χρήσιμος, κυρίως όταν γίνεται προγραμματισμένα και σύμφωνα με το προφίλ υγείας του κάθε ατόμου, αποτελεί όμως μόνο το ένα κομμάτι της πρόληψης, τη δευτερογενή πρόληψη. Η πρωτογενής πρόληψη αφορά την καταπολέμηση και αποφυγή των κινδύνων που απειλούν την υγεία μας και είναι πιο σημαντική.

Να σημειωθεί ότι οι συγκεκριμένες εξετάσεις συνιστώνται για άτομα χωρίς προβλήματα υγείας. Εάν διαπιστωθεί κάποιο πρόβλημα, τη συχνότητα των εξετάσεων θα καθορίσει ο θεράπων γιατρός.

Heart photo created by freepik – www.freepik.com

Η χοληστερόλη είναι μία ουσία που βρίσκεται σε όλα τα τμήματα του οργανισμού, συμπεριλαμβανομένων της καρδιάς, του εντέρου, του ήπατος, του δέρματος και του νευρικού συστήματος, η οποία συμβάλλει στην παραγωγή και δράση πολλών σημαντικών ορμονών.

Περισσότερα από τα 2/3 της χοληστερόλης που κυκλοφορεί στο αίμα παράγεται από τον ίδιο τον οργανισμό, ενώ από την τροφή μας προέρχεται μόνο το 1/3.

Τα αυξημένα πέραν του φυσιολογικού επίπεδα χοληστερόλης δημιουργούν τον κίνδυνο εναπόθεσής της στα τοιχώματα των αγγείων, ιδίως των στεφανιαίων αγγείων της καρδιάς, σχηματίζοντας την αθηρωματική πλάκα. Η συνέπεια αυτής είναι η ελάττωση του εύρους των αρτηριών, η μείωση της παροχής αίματος στον μυϊκό ιστό της καρδιάς, καθώς και ο σχηματισμός θρόμβων και αποφράξεων των στεφανιαίων αγγείων με αποτέλεσμα την εκδήλωση εμφράγματος του μυοκαρδίου.

Τα επίπεδα ολικής χοληστερόλης μικρότερα από 200 mg/dL θεωρούνται φυσιολογικά, ενώ υψηλά θεωρούνται εκείνα που είναι μεγαλύτερα των 240 mg/dL.

Το πρόβλημα όμως είναι ότι δεν εμφανίζονται συμπτώματα από την αυξημένη χοληστερόλη και για αυτό συνίσταται μετά την ηλικία των 20 ετών να την μετράμε.

Πέραν από τη χορήγηση φαρμάκων η μείωσή της στηρίζεται στη διατροφή σε συνδυασμό με σωματική άσκηση.

Διατροφή

Για τη μείωση της «κακής» χοληστερόλης (LDL), η ιδανική τιμή της οποίας είναι σε επίπεδα κάτω των 100 mg/dL, συνίσταται η διατροφή που αποτελείται από ψάρια, όσπρια, πουλερικά, γαλακτοκομικά, λίπη – έλαια, φυτοστερόλες, ψωμί ολικής αλέσεως, δημητριακά, λαχανικά, φρούτα, καφέ και τσάι.

Με μέτρο ωστόσο θα πρέπει να γίνεται η κατανάλωση σολωμού, γάλατος και γιαουρτιού μέχρι 2% λιπαρά, κίτρινων τυριών με λιγότερο από 20% λιπαρά, ελιών και ξηρών καρπών. Είναι επίσης σημαντικό να μην καταναλώνονται περισσότερα από 2 αβγά την εβδομάδα, τα οινοπνευματώδη ποτά να αποφεύγονται τελείως, εφόσον είναι υψηλά τα τριγλυκερίδια, ενώ από κρέας επιτρέπεται με μέτρο το άπαχο, το μοσχάρι, το άπαχο ζαμπόν και τα λουκάνικα από μοσχάρι ή κοτόπουλο.

Στις τροφές που θα πρέπει να αποφεύγονται περιλαμβάνονται το χοιρινό κρέας, το συκώτι, τα λουκάνικα από χοιρινό και το μπέικον, από θαλασσινά ο αστακός, οι γαρίδες, οι καραβίδες και τα μύδια, από πουλερικά η χήνα και η πάπια, από λίπη το βούτυρο και η μαργαρίνη με στερεά κορεσμένα έλαια, από γαλακτοκομικά το γάλα και το γιαούρτι με 4% και άνω λιπαρά, η κρέμα γάλακτος, τα σκληρά τυριά (γραβιέρα) και τα μαλακά τυριά (κασέρι), από γλυκά οι πάστες, οι τούρτες, τα κρουασάν, το τσουρέκι και οι σοκολάτες. Τέλος, οι τηγανητές πατάτες, η μαγιονέζα και οι σάλτσες με κρέμα γάλακτος ή βούτυρο είναι επίσης σημαντικό να περιοριστούν.

Άσκηση

Η δίαιτα από μόνη της δεν είναι επαρκής ώστε να μειώσει σημαντικά τη συγκέντρωση της «κακής» χοληστερόλης στο αίμα. Η άσκηση λειτουργεί συμπληρωματικά σε αυτή την κατεύθυνση, ενώ είναι απαραίτητη και για τη διατήρηση ή και αύξηση της συγκέντρωσης της HDL, της «καλής» χοληστερόλης.

°Το περπάτημα επί 30 λεπτά για πέντε φορές την εβδομάδα συμβάλλει σε σημαντική μείωση της LDL και αυξάνει κατά 10% την HDL χοληστερόλη, ενώ επιπλέον το καθημερινό περπάτημα σε επίπεδες επιφάνειες αποτελεί και μια πολύ καλή γυμναστική για την καρδιά. Τον πρώτο μήνα συνήθως αρκούν 1-2 χιλιόμετρα την ημέρα σε κανονικό ρυθμό. Σταδιακά και εφόσον το επιτρέπει η φυσική κατάσταση, η απόσταση μπορεί να αυξηθεί σε 3-4 χιλιόμετρα.