Το ήπαρ (ή αλλιώς συκώτι) είναι ένα ζωτικό όργανο με ένα ευρύ φάσμα λειτουργιών για τον οργανισμό μας, στις οποίες περιλαμβάνονται η αποτοξίνωση, η σύνθεση πρωτεϊνών και η παραγωγή βιοχημικών ουσιών που είναι απαραίτητες για την πέψη των τροφών.
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής που επιβάλλει την κατανάλωση γρήγορων και επεξεργασμένων τροφών, το άγχος και η καθιστική ζωή είναι μεταξύ των παραγόντων που επηρεάζουν αρνητικά το ήπαρ, καθώς μπορούν να προκαλέσουν τη συσσώρευση λίπους σε αυτό.
Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι σε ορισμένες περιπτώσεις να προκληθεί η μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος (ΜΑΛΝΗ), μία από τις συχνότερες αιτίες χρόνιας ηπατοπάθειας παγκοσμίως, ιδιαίτερα σε πληθυσμούς με υψηλό ποσοστό παχυσαρκίας.
Η ΜΑΛΝΗ προκαλείται από την παθολογική συσσώρευση λιπιδίων στα ηπατοκύτταρα σε άτομα που δεν καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες αλκοόλ, ενώ μπορεί να προσβάλει οποιοδήποτε φύλο, ηλικία και εθνικότητα. Όσο αυξάνει το βάρος και η περίμετρος της μέσης των ανθρώπων, τόσο αυξάνει και η συχνότητα της συσσώρευσης λίπους στο συκώτι.
Έχει διάφορες μορφές με συνηθέστερη την απλή λίπωση ή στεάτωση, ενώ πιο σοβαρή την στεατοηπατίτιδα, κατά την οποία στο συκώτι εκτός από λίπος υπάρχει και φλεγμονή.
Χαρακτηριστικό της νόσου είναι ότι δεν υφίσταται από μόνη της. Μπορεί δηλαδή να προκύψει σε άτομα υπέρβαρα ή παχύσαρκα, σε ασθενείς με διαβήτη και θυρεοειδοπάθεια, σε όσους έχουν υπέρταση, χαμηλή HDL (καλή χοληστερίνη), υψηλή χοληστερίνη και τριγλυκερίδια, σε αλκοολικούς, αλλά και σε ασθενείς που δηλώνουν ότι απλώς πίνουν «κάτι παραπάνω». Υπάρχει μάλιστα και κληρονομική προδιάθεση, η οποία όμως σχετίζεται με επιμέρους προδιαθέσεις όπως οι παραπάνω.
Συμπτώματα
Στις περισσότερες περιπτώσεις το λιπώδες ήπαρ δεν προκαλεί συμπτώματα. Όμως η ύπαρξή του αυξάνει τον κίνδυνο καρδιοπάθειας και διαβήτη τύπου 2, ενώ σε άλλες περιπτώσεις το συσσωρευμένο λίπος οδηγεί σε φλεγμονή και δημιουργία ουλών, οι οποίες σταδιακά καταστρέφουν το όργανο, ανοίγοντας τον δρόμο για κίρρωση, καρκίνο και ηπατική ανεπάρκεια.
Η μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος αποκαλύπτεται τυχαία σε κάποιο βιοχημικό ή απεικονιστικό έλεγχο ρουτίνας, για τη διάγνωση της οποίας απαραίτητη προϋπόθεση είναι η αποχή από την κατανάλωση αλκοόλ σε ποσότητα πέραν των ασφαλών ορίων.
Πιο σπάνια μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα που είναι μη ειδικά: εξασθένιση, ηπατομεγαλία (αύξηση του μεγέθους του συκωτιού), πόνος στο δεξιό υποχόνδριο του ήπατος ή και σημεία πυλαίας υπέρτασης (αύξηση της πίεσης μέσα στο πυλαίο σύστημα).
Θεραπεία
Η θεραπεία αυτής της πάθησης εξαρτάται από τον αιτιολογικό «προδιαθεσικό» παράγοντα που την προκάλεσε. Δεν υπάρχει ακόμη κάποια ειδική θεραπεία, η προσπάθεια όμως επικεντρώνεται στην αντιμετώπιση των παραμέτρων του μεταβολικού συνδρόμου, δηλαδή της παχυσαρκίας, της δυσλιπιδαιμίας και του σακχαρώδους διαβήτη. Σημειωτέον ότι εφόσον δεν συνυπάρχει ηπατική φλεγμονή, δεν υφίσταται ανάγκη θεραπευτικής αντιμετώπισης.
Σε γενικές γραμμές συνίσταται προσεκτική δίαιτα και διατήρηση του ιδανικού βάρους με άσκηση, άριστη ρύθμιση του διαβήτη, ιδανική αντιμετώπιση της δυσλιπιδαιμίας και φάρμακα μόνο όσα χρειάζονται για την αντιμετώπιση του κάθε μεταβολικού παράγοντα χωριστά. Τέλος, είναι απαραίτητη η διακοπή κατανάλωσης αλκοόλ.
