Blog

Στη διάρκεια του χειμώνα, μια από τις συχνότερες παθήσεις αποτελεί η ιγμορίτιδα, η φλεγμονή δηλαδή των ιγμόρειων.

Τα ιγμόρεια είναι διαστήµατα µέσα στο οστό, στο πλαϊνό τοίχωµα της µύτης, τα οποία φυσιολογικά καλύπτονται από το βλεννογόνο που καλύπτει και το εσωτερικό της µύτης, από το αναπνευστικό επιθήλιο. Πιο απλά είναι µια συνέχεια της µύτης µέσα στο οστό του κρανίου. Επικοινωνούν µε τη µύτη µέσω ενός µικρού στοµίου, ενώ παροχετεύουν ό,τι εκκρίσεις υπάρχουν µέσα σε αυτό. Στο ιγµόρειο υπάρχει αέρας και όταν όλες αυτές οι λειτουργίες γίνονται φυσιολογικά, ο άνθρωπος δεν έχει καµία ενόχληση.

Ιγμορίτιδα είναι η φλεγμονή των ιγμορείων που ακολουθεί συνήθως κάποιο κοινό κρυολόγημα, γρίπη η κρίση αλλεργικής ρινίτιδας, με έντονο οίδημα του ρινικού βλεννογόνου και αυξημένη παραγωγή βλέννας. Το οίδημα προκαλεί απόφραξη των μικρών αγωγών που συνδέουν την μύτη με τα ιγμόρεια με αποτέλεσμα την αδυναμία παροχέτευσης αυτών με συνέπεια την εμφάνιση πόνου στο πρόσωπο η το μέτωπο, ανάμεσα η πίσω από τα μάτια η ακόμα στα μάγουλα και τα επάνω δόντια. Όταν το “κοινό” κρυολόγημα η  γρίπη διαρκεί περισσότερο από μία εβδομάδα και η απλή βλέννα μετατρέπεται σε πηκτό δύσοσμο πρασινοκίτρινο πύον, έχουμε την ιγμορίτιδα.

Η χρόνια ιγμορίτιδα δημιουργείται, όταν η απόφραξη παραμένει για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Οι µορφές της ιγµορίτιδας

Η ιγμορίτιδα έχει τρεις μορφές: την οξεία, τη χρόνια και την υποξεία. Η Οξεία ιγμορίτιδα αποτελεί ένα πολύ συχνό φαινόµενο που συνήθως παρατηρείται µετά από ιογενή λοίµωξη του ανωτέρου αναπνευστικού, ένα κοινό κρυολόγηµα δηλαδή,  που κρατάει το πολύ μέχρι οκτώ ηµέρες και ύστερα υποχωρεί. Χρόνια χαρακτηρίζεται η ιγµορίτιδα της οποίας η φλεγµονή και τα προβλήµατα γενικότερα επιµένουν για πάνω από τρεις µήνες. Όταν τα συµπτώµατα κρατούν από 4 έως 12 εβδοµάδες, τότε πρόκειται για υποξεία ιγµορίτιδα.

Τα συμπτώματα 

Τα συνηθέστερα συμπτώματα της ιγμορίτιδας μπορεί είναι:

1. κεφαλαλγία,
2. αίσθημα τάσης προσώπου,
3. ρινική συμφόρηση,
4. πυώδης ρινόρροια,
5. βήχας,
6. κακοδιαθεσία,
7. δεκατική πυρετική κίνηση,
8. οδονταλγία,
9. οπισθορινικές εκκρίσεις,
10. καταβολή,
11. κακοδιαθεσία,
12. κακοσμία στόματος

Οι πιθανές επιπλοκές μιας παραμελημένης ιγμορίτιδας είναι:

1. βλενογοννοκήλη,
2. οστεομυελίτιδα οστών του κρανίου,
3. μηνιγγίτιδα,
4. θρόμβωση του σηραγγώδους κόλπου,
5. εγκεφαλικό απόστημα,
6. επέκταση της φλεγμονής στον οφθαλμικό κόγχο με συνέπεια διπλωπία ή και τύφλωση

Πώς θεραπεύεται η ιγµορίτιδα

Η θεραπεία θα εξαρτηθεί από τη διάγνωση και είναι δυνατόν να περιλαμβάνει φαρμακευτική  αγωγή, χειρουργική επέμβαση η συνδυασμό και των δύο. Η οξεία φλεγμονή αντιμετωπίζεται κατά κανόνα με φαρμακευτική θεραπεία ενώ η χρόνια με χειρουργική επέμβαση και βέβαια υπάρχουν και οι εναλλακτικές λύσεις στις περιπτώσεις εκείνες που τα συμπτώματα οφείλονται σε αλλεργία, ημικρανία η άλλες παθήσεις που μιμούνται την ιγμορίτιδα.

Η συντηρητική-φαρμακευτική θεραπεία περιλαμβάνει:

1. τη χορήγηση αντιβιοτικών  {(κλινδαμυκίνη (Dalacin), η αμοξυκιλίνη-κλαβουλανικό (Augmentin),οι κεφαλοσπορίνες (π.χ. Procef), οι νεότερες κινολόνες λεβοφλοξασίνη (Tavanic) και μοξιφλοξασίνη (Avelox)}
2. η αποσυμφόρηση της μύτης και κατά προέκταση και του στομίου του ιγμορείου,

Γι’ αυτό το λόγο, χορηγούνται ρινικά εκνεφώματα (spray), συνήθως κορτιζονούχα, που έχουν αποιδηματική δράση στο ρινικό βλεννογόνο.

Η συνολική διάρκεια της θεραπείας πρέπει να κρατάει τουλάχιστον 10-12 ημέρες.

Πρόληψη

1. Αντιμετώπιση της αλλεργίας.
2. Χρήση υγραντήρα σε περιπτώσεις κοινού κρυολογήματος και ανύψωση της κεφαλής κατά τον ύπνο για την καλύτερη παροχέτευση των κόλπων.
3. Η χρήση των διάφορων αποσυμφορητικών πρέπει να γίνεται με προσοχή κυρίως από άτομα που πάσχουν από υπέρταση, αρρυθμίες, γλαύκωμα.
4. Αποφυγή καπνίσματος.
5. Υγιεινή ζωή με ισορροπημένη δίαιτα και συχνή σωματική άσκηση.
6. Αποφυγή συγχρωτισμού με ήδη πάσχοντα άτομα η λήψη προληπτικών μέτρων αντισηψίας.

Συνήθως, ο πονόλαιμος οφείλεται σε ιογενείς φλεγμονές που προκαλούν τη γρίπη ή το κρυολόγημα. Η αμυγδαλίτιδα είναι από τις συνηθέστερες αιτίες πονόλαιμου.

Ως αμυγδαλίτιδα χαρακτηρίζεται η φλεγμονή των αμυγδαλών, που συνήθως προκαλείται μετά από λοίμωξη. Χαρακτηρίζεται από οξεία εισβολή με πυρετό, δυσφαγία και βράγχο φωνής, ενώ συχνά στις αμυγδαλές υπάρχουν κίτρινα εξιδρώματα και πετέχειες.

Διακρίνεται σε οξεία και σε χρόνια. Η οξεία αμυγδαλίτιδα μπορεί να είναι είτε βακτηριακή ή ιογενής ενώ η χρόνια αμυγδαλίτιδα, που μπορεί να διαρκέσει για μεγάλο χρονικό διάστημα αν δεν θεραπευτεί προκαλείται σχεδόν πάντοτε από βακτηριακή μόλυνση.

Τα αίτια:

• – η λοίμωξη από στρεπτόκοκκο, ο οποίος προκαλεί στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα.
• – η λοίμωξη από ιούς π.χ. (ο Epstein – Bar λοιμώδης μονοπυρήνωση ή ο αδενοϊός)
• – η επιλοίμωξη των σπειροχαιτών
• – η λοίμωξη από τρεπόνημα
• – αντίδραση του ανοσοποιητικού έναντι της βακτηριακής χλωρίδας του ρινοφάρυγγα

Είναι συχνή νόσος της παιδικής ηλικίας (μεταξύ 5 και 10 ετών) ενώ σπάνια εμφανίζεται σε ηλικιωμένα άτομα (ιδίως μετά τα 50). Η νόσος είναι μεταδοτική με τα σταγονίδια του σάλιου, γι’ αυτό συνήθως προσβάλλονται τα παιδιά στο σχολείο, όπου μπορεί η νόσος να πάρει και επιδημική μορφή.

Συμπτώματα

Η νόσος χαρακτηρίζεται από απότομη έναρξη των συμπτωμάτων όπως:

• – Πόνο στο λαιμό (ιδίως όταν καταπίνει)
• – Υψηλό πυρετό
• – Αδιαθεσία και κακή γενική διάθεση
• – Δυσφαγία και
• – Βράγχο φωνής
• – Δυσοσμία στην αναπνοή
• – Διόγκωση λεμφαδένων
• – Παρουσίας βυσμάτων στις αμυγδαλές
• – Αίσθημα πνιγμού ή κόμπου στο λαιμό
• – Πόνος στις αρθρώσεις

Αντιμετώπιση

Η νόσος διαρκεί συνήθως 4 – 5 ημέρες. Η θεραπεία απαιτεί βασικά κατάκλιση, τοπική αντισηψία με γαργάρες και χορήγηση παυσίπονων φαρμάκων. Εφόσον το αίτιο είναι μικροβιακό επιβάλλεται η χορήγηση του κατάλληλου αντιβιοτικού.

Η δοσολογία, η οδός χορήγησης (από το στόμα ή από τη φλέβα) και ο χρόνος της αντιβιοτικής αγωγής, εκτιμώνται ανάλογα σε κάθε περίπτωση, ώστε να διασφαλίζεται η αποφυγή των επιπλοκών και η πλήρης αποκατάσταση της υγείας του ασθενούς. Η διάρκεια χορήγησης δεν πρέπει να είναι μικρότερη των 10 ημερών για να αποφεύγεται η εμφάνιση ανθεκτικών στελεχών των μικροβίων.

Αποφύγετε τα κρύα, καυτά ή πικάντικα φαγητά που μπορεί να ερεθίσουν το λαιμό σας περισσότερο.
Αυξήστε τα υγρά που πίνετε και ιδιαίτερα νερό και φρέσκο χυμό πορτοκάλι που είναι πλούσιος σε βιταμίνη C και έτσι ενισχύει την άμυνα του οργανισμού και βοηθά στην ανάρρωσή του. Πίνετε ζεστά (όχι καυτά) ροφήματα. Το ζεστό τσάι με μέλι (το πιο αγαπημένο σπιτικό γιατρικό) μπορεί να ανακουφίσει το «τσούξιμο» στο λαιμό καθώς και στη ρευστοποίηση τυχών εκκρίσεων από τη μύτη ή το στόμα.

Αν η θεραπεία της αμυγδαλίτιδας είναι ελλιπής, η τοξικότητα του μικροβίου μεγάλη και η άμυνα του οργανισμού χαμηλή μπορεί να εμφανισθούν επιπλοκές όπως το περιαμυγδαλικό απόστημα, το πλάγιο, ή οπισθοφαρυγγικό απόστημα κ.α.

Χρόνια αμυγδαλίτιδα

Η χρόνια αμυγδαλίτιδα προκαλείται από τους ίδιους παθογόνους παράγοντες που προκαλούν την οξεία αμυγδαλίτιδα. Συνήθως υπάρχει κακοσμία λόγω της παρουσίας βυσμάτων στις αμυγδαλές.
Τα συμπτώματα είναι επίμονος ελαφρός πόνος στην κατάποση, αίσθημα πνιγμού ή κόμπου στο λαιμό, δεκατική πυρετική κίνηση, πόνος στις αρθρώσεις, διογκωμένοι λεμφαδένες.

Η θεραπεία είναι χειρουργική. Η αμυγδαλεκτομή συνιστάται πάντοτε όταν η αμυγδαλίτιδα οφείλεται σε στρεπτόκοκκο για την αποφυγή των επιπλοκών, δεδομένου ότι οι χρονίως φλεγμαίνουσες αμυγδαλές θεωρείται ότι αποτελούν εστία λοιμώξεως για τον οργανισμό.

Οι ενδείξεις της αμυγδαλεκτομής μπορεί να διακριθούν σε απόλυτες όταν το χειρουργείο είναι απαραίτητο και σε σχετικές όταν το χειρουργείο μπορεί να αποφευχθεί ανάλογα με την περίπτωση.

Οι απόλυτες ενδείξεις είναι η μεγάλη υπερτροφία που προκαλεί δυσκολία στην αναπνοή, το περιαμυγδαλικό απόστημα και όλες οι επιπλοκές της αμυγδαλίτιδας, η χρόνια αμυγδαλίτιδα και κυρίως η στρεπτοκοκκική και η υπόνοια όγκου των αμυγδαλών.

Η ηλικία των ασθενών δεν αποτελεί καμία αντένδειξη και μπορεί να γίνει σε οποιαδήποτε ηλικία αρκεί να υπάρχει η ένδειξη. Σε παιδιά ηλικίας μικρότερης των 4 ετών θα πρέπει να γίνεται αμυγδαλεκτομή μόνον εφόσον αυτό κρίνεται εντελώς απαραίτητο.

Η καλή υγιεινή και η αποφυγή συνωστισμού είναι οι απαραίτητες ενέργειες για την αποφυγή της μετάδοσης της νόσου.

Η μηνιγγίτιδα είναι η φλεγμονή (πρήξιμο/οίδημα, ερεθισμός) των μεμβρανών που καλύπτουν τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό (μήνιγγες). Αυτή η φλεγμονή προκαλεί αλλαγές στο υγρό (εγκεφαλονωτιαίο υγρό) που περιβάλλει τα όργανα αυτά.

Οφείλεται σε μικρόβια (συνηθέστερα βακτήρια και ιούς), με το πιο συχνό αίτιο να είναι οι ιοί. Στην περίπτωση αυτή (ιογενής μηνιγγίτιδα) συχνά οι ασθενείς γίνονται καλά χωρίς κάποια θεραπεία. Αντίθετα, στην περίπτωση που η μηνιγγίτιδα οφείλεται σε βακτήριο (βακτηριακή μηνιγγίτιδα) είναι αρκετά σοβαρή και χωρίς θεραπεία μπορεί να οδηγήσει σε εγκεφαλική βλάβη ή και θάνατο.

Ανάλογα με το μικρόβιο που τις προκαλεί, οι μηνιγγίτιδες έχουν και το αντίστοιχο όνομα: π.χ. μηνιγγιτιδοκοκκική μηνιγγίτιδα (αυτή που οφείλεται στο μηνιγγιτιδόκοκκο), πνευμονιοκοκκική μηνιγγίτιδα (αυτή που οφείλεται στον πνευμονιόκοκκο), κ.ο.κ.

Άλλα αίτια της μηνιγγίτιδας είναι οι μύκητες (κρυπτόκοκκος, συνήθως σε ασθενείς με AIDS), ο χημικός ερεθισμός, οι αλλεργίες σε φάρμακα, οι τραυματισμοί, οι όγκοι/μεταστάσεις, κλπ.

Τα συμπτώματα

Στα συμπτώματα σχεδόν όλων των μορφών περιλαμβάνονται τα παρακάτω:

1. Πυρετός με ρίγος
2. Αλλαγές του νοητικού επιπέδου
3. Ναυτία και εμετό
4. Φωτοφοβία (ευαισθησία στο φως)
5. Δυνατό πονοκέφαλο
6. Δυσκαμψία στον αυχένα (μηνιγγισμός)

Επιπλέον συμπτώματα που μπορεί να συνυπάρχουν είναι:

1. Εκνευρισμός/ταραχή/σύγχυση
2. Διόγκωση λεμφαδένων
3. Αλλαγές του επιπέδου συνείδησης
4. Οπισθότονος
5. Κακή διατροφή και ευερεθιστότητα /νευρικότητα στα παιδιά
6. Γρήγορη αναπνοή

Στα νεογέννητα η μηνιγγίτιδα είναι μια σημαντική αιτία πυρετού και πάντα διερευνάται.

Η έγκαιρη διάγνωση είναι το κλειδί της θεραπείας της μηνιγγίτιδας. Όσο νωρίτερα επισκεφθεί τον ιατρό κάποιος που εμφανίζει συμπτώματα της νόσου, τόσο καλύτερα είναι για τη θεραπεία του.

Το καλό και πλήρες ιστορικό, καθώς και μια καλή κλινική εξέταση προσανατολίζουν τον θεράποντα ιατρό στη διάγνωση.

Πιθανές εξετάσεις που χρειάζονται για τη διάγνωση περιλαμβάνουν την καλλιέργεια αίματος, ακτινογραφία θώρακος, αξονική τομογραφία εγκεφάλου και ειδικές εξετάσεις του εγκεφαλονωτιαίου υγρού (λήψη υγρού με οσφυονωτιαία παρακέντηση).

Αντιμετώπιση

Στη βακτηριακή μηνιγγίτιδα χορηγούνται αντιβιοτικά, ανάλογα με το είδος του βακτηρίου που προκάλεσε τη φλεγμονή. Δεν χορηγούνται αντιβιοτικά στην ιογενή μηνιγγίτιδα.

Άλλα φάρμακα και υγρά ενδοφλέβια χρησιμοποιούνται για να αντιμετωπιστούν τα συμπτώματα (όπως οι επιληπτικές κρίσεις, το σοκ, κλπ). Κάποιοι ασθενείς μπορεί να χρειαστούν νοσηλεία στο νοσοκομείο, ανάλογα με τη βαρύτητα της μηνιγγίτιδας και την αναγκαία θεραπεία.

Πρόληψη

1. Το εμβόλιο του αιμόφιλου της ινφλουένζας στα παιδιά (Hib).

2. Το συζευγμένο εμβόλιο του πνευμονιοκόκκου είναι πλέον ρουτίνα στον παιδικό εμβολιασμό.

3. Όταν κάποιος πάσχει από μηνιγγίτιδα (από μηνιγγιτιδόκοκκο κυρίως) θα πρέπει το οικογενειακό και κοντινό του περιβάλλον να λάβει αντιβιοτική αγωγή προληπτικά, για να μην νοσήσουν και οι ίδιοι.

4. Ο εμβολιασμός κατά του μηνιγγιτιδοκόκκου συστήνεται σε εφήβους μεταξύ 11 -12 ετών και εφήβους γύρω στα 15, που δεν έχουν εμβολιασθεί σε μικρή ηλικία, σε όλους τους πρωτοετείς φοιτητές που δεν έχουν εμβολιασθεί, παιδιά 2 ετών και άνω που δεν έχουν το σπλήνα τους (ασπληνία, σπληνεκτομή) ή που έχουν προβλήματα στο ανοσοποιητικό τους και άτομα που ταξιδεύουν σε χώρες που ενδημεί ο μηνιγγιτιδόκοκκος.

Οι μικροοργανισμοί βρίσκονται σχεδόν παντού, συμπεριλαμβανομένου του σώματός μας. Συχνά έχουν ευεργετικές ιδιότητες, όπως όταν βοηθούν τη διαδικασία της πέψης. Υπάρχουν τριών ειδών μικροοργανισμοί – οι ιοί, οι μύκητες και τα βακτήρια – που συνήθως προκαλούν νόσο στον οργανισμό.

Ένα είδος φλεγμονής που προκαλείται από λοίμωξη του αναπνευστικού αποτελεί η βρογχίτιδα. Είναι μια φλεγμονή των βρόγχων που εκδηλώνεται με βήχα και συνήθως με απόχρεμψη (παραγωγή πτυέλων). Μπορεί να είναι σύντομη (οξεία) ή χρόνια, που σημαίνει ότι διαρκεί μεγάλο χρονικό διάστημα και συχνά υποτροπιάζει.

Η οξεία βρογχίτιδα είναι φλεγμονή της τραχείας και των βρόγχων από ιό. Η χρόνια βρογχίτιδα είναι σοβαρότερη νόσος, προκαλείται από χρόνιο ερεθισμό και  φλεγμονή του βλεννογόνου του βρογχικού δέντρου και συγκαταλέγεται στις χρόνιες αποφρακτικές πνευμονοπάθειες.

Στην πρώτη περίπτωση, η φλεγμονή υποχωρεί σε λίγες ημέρες χωρίς να αφήνει υπολειπόμενα συμπτώματα. Αν όμως κάποιος ασθενής παρουσιάζει επαναλαμβανόμενα περιστατικά οξείας βρογχίτιδας, ενδέχεται να πάσχει από χρόνια βρογχίτιδα.

Πως εκδηλώνεται η νόσος:

1. Βήχας ξηρός ή παραγωγικός
2. Πόνο στο λαιμό
3. Φλέγματα (διάφανα, κιτρινωπά, πρασινωπά)
4. Καταρροή
5. Ρινική συμφόρηση
6. Δύσπνοια – δυσχέρεια στην αναπνοή, κυρίως κατά την άσκηση
7. Πυρετός
8. Πόνος ή βάρος στο στήθος
9. Κόπωση – καταβολή δυνάμεων

Στην οξεία βρογχίτιδα ο βήχας μπορεί να διαρκέσει πολλές εβδομάδες. Τα συμπτώματά της ενδέχεται σε ορισμένες περιπτώσεις να είναι παραπλανητικά. Ενδέχεται να υφίσταται οξεία βρογχίτιδα χωρίς απόχρεμψη.

Στην χρόνια βρογχίτιδα η φλεγμονή προκαλεί μόνιμες αλλοιώσεις και πάχυνση του εσωτερικού των αναπνευστικών οδών και των βρόγχων. Υπάρχει συχνός συνεχής βήχας, με απόχρεμψη για περίοδο άνω των τριών μηνών – φαινόμενο που εμφανίζεται κυρίως σε καπνιστές.

Τα αίτια

Η οξεία βρογχίτιδα γενικά ακολουθεί μια ιογενή λοίμωξη του αναπνευστικού. Αρχικά επηρεάζει τη μύτη, τους κόλπους και το λαιμό και στη συνέχεια εξαπλώνεται στους πνεύμονες. Σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί να πάθετε μια άλλη (δευτεροπαθή) βακτηριακή λοίμωξη στους αεραγωγούς. Αυτό σημαίνει ότι βακτήρια μολύνουν τους αεραγωγούς, επιπρόσθετα στον ιό.

Τα άτομα σε κίνδυνο για οξεία βρογχίτιδα περιλαμβάνουν:

1. Τους ηλικιωμένους, τα βρέφη και τα μικρά παιδιά
2. Τα άτομα με καρδιοπάθεια ή πνευμονοπάθεια
3. Τους καπνιστές

Η χρόνια βρογχίτιδα είναι μια μακροχρόνια πάθηση. Οι ασθενείς έχουν βήχα που παράγει περίσσεια βλέννα. Για να διαγνωσθείτε με χρόνια βρογχίτιδα θα πρέπει να έχετε παραγωγικό βήχα τις περισσότερες μέρες του μήνα για τουλάχιστον 3 μήνες.

Η χρόνια βρογχίτιδα είναι ένας τύπος χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας ή ΧΑΠ για συντομία.

Τα ακόλουθα μπορούν να επιδεινώσουν τη βρογχίτιδα:

1. Ατμοσφαιρική ρύπανση
2. Αλλεργίες
3. Συγκεκριμένα επαγγέλματα (όπως εξόρυξη κάρβουνου, κατασκευή υφασμάτων ή χειρισμός σιτηρών)
4. Λοιμώξεις

Η θεραπεία

Πολλές φορές η συντηρητική θεραπεία είναι αρκετή. Συνιστάται ξεκούραση, ενυδάτωση με πολλά ροφήματα, χυμούς, σούπες, εισπνοές υδρατμών και ήπια αντιπυρετικά και αντιφλεγμονώδη φάρμακα (όπως σκευάσματα παρακεταμόλης ή ακετυλοσαλικυλικού οξέος – κοινής ασπιρίνης) καθώς και ήπια αντιβηχικά σιρόπια (κατόπιν ιατρικής συμβουλής).

Σε μερικές περιπτώσεις είναι απαραίτητο ο θεράπων ιατρός να συνταγογραφήσει φάρμακα όπως:

1) Αντιβιοτικά. Όταν υπάρχει πιθανότητα βακτηριδιακής επιμόλυνσης.

2) Αντιβηχικά. Σε γενικές γραμμές ο βήχας αποτελεί άμυνα του οργανισμού και τον βοηθάει να απαλλαγεί από ερεθιστικούς παράγοντες που έχουν εισβάλλει στο αναπνευστικό σύστημα. Σε περιπτώσεις όμως που ο βήχας είναι τόσο επίμονος που δυσκολεύει τον ασθενή κατά τη διάρκεια της ημέρας ή δεν τον αφήνει να κοιμηθεί κατά τη διάρκεια της νύχτας, ο ιατρός μπορεί να θεωρήσει σκόπιμο να χρησιμοποιήσει αντιβηχικά.

3) Η λήψη υγρών θεωρείται σημαντική, διότι έτσι διευκολύνεται η ρευστοποίηση και η αποβολή των φλεγμάτων.

4) Εισπνεόμενα βρογχοδιασταλτικά και άλλα πνευμονολογικά φάρμακα που βοηθούν στη μείωση της φλεγμονής, δύναται να χρησιμοποιηθούν σε περιπτώσεις που ο ασθενής πάσχει από άσθμα ή χρόνια αποφρακτική νόσο.

Προφύλαξη από τη νόσο

Η πρόληψη της βρογχίτιδας επιτυγχάνεται με αποφυγή των παραγόντων που μπορεί να την προκαλέσουν.

– Η κυριότερη και ουσιαστικότερη μέθοδος πρόληψης είναι η αποφυγή του καπνίσματος καθώς και η αποφυγή κλειστών χώρων με πολλούς καπνιστές.

– Κατόπιν συμβουλής του θεράποντα ιατρού κάποιοι ασθενείς θα ωφεληθούν από τη λήψη του ετήσιου εμβολίου της γρίπης και του πνευμονιοκόκκου.

– Συνιστάται να αποφεύγεται η μακροχρόνια παραμονή σε περιοχές με αυξημένη ατμοσφαιρική ρύπανση.

– Σαν γενικός κανόνας συνιστάται το τακτικό πλύσιμο των χεριών για την αποφυγή εξάπλωσης ιογενών και άλλων λοιμώξεων.

Ένας από τους κυριότερους λόγους επίσκεψης στον γιατρό αποτελεί ο πόνος στο λαιμό, ο οποίος παρουσιάζεται ιδιαίτερα κατά τους χειμερινούς μήνες. Η νόσος που συχνότερα συνδέεται με αυτό είναι η φαρυγγίτιδα η οποία διακρίνεται σε οξεία και χρόνια ανάλογα με τη διάρκεια των συμπτωμάτων.

Η συγκεκριμένη νόσος είναι η φλεγμονή του φάρυγγα, ποικίλης αιτιολογίας και βαρύτητας, που μπορεί να συνδυάζεται με αμυγδαλίτιδα ή ρινίτιδα και συνηθέστερα οφείλεται στα πλαίσια γενικότερης προσβολής του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος από μικρόβια ή ιούς.

Τα συμπτώματα της φαρυγγίτιδας είναι:

• -Πόνος και τσούξιμο στο λαιμό
• -Διόγκωση των λεμφαδένων του λαιμού
• -Πυρετός
• -Δυσφορία
• -Μυϊκοί πόνοι
• -Μύτη που τρέχει

Οι ιοί που προκαλούν μολύνσεις του αναπνευστικού συστήματος είναι η αιτία των περισσότερων περιπτώσεων. Ο ιός της γρίπης, της λοιμώδους μονοπυρήνωσης, του κοινού κρυολογήματος, οι αδενοϊοί και ο ιός του AIDS (HIV), μεταξύ άλλων, μπορούν να προκαλέσουν φαρυγγίτιδα.

Ιδιαίτερα ευάλωτα στη νόσο είναι τα παιδιά. Το ανοσολογικό τους σύστημα είναι ανώριμο με αποτέλεσμα να προσβάλλονται εύκολα από διάφορα μικρόβια. Πολλοί ιοί μεταδίδονται εύκολα μεταξύ των μελών της οικογένειας αλλά και στο σχολείο και σε κέντρα φροντίδας παιδιών. Σημειώνεται επίσης ότι τα παιδιά είναι δυνατόν να παρουσιάσουν σοβαρότερη μορφή ασθένειας με δυσκολίες στην αναπνοή και στην κατάποση, δυνατό πονοκέφαλο, εμετούς και βήχα. Σε αυτές τις περιπτώσεις επιβάλλεται η άμεση συμβουλή από γιατρό.

Η θεραπεία είναι συνήθως συμπτωματική. Συνιστάται αποφυγή κόπωσης, παυσίπονα, τοπικά αντισηπτικά και αντιπυρετικά. Σε περίπτωση μικροβιακής φαρυγγίτιδας χορηγούνται αντιβιοτικά ευρέως φάσματος.

Για την προφύλαξη από τη νόσο είναι σημαντική η αντιμετώπιση των προδιαθεσικών παραγόντων όπως το κάπνισμα και η έκθεση σε σκόνη ή αλλεργιογόνα. Αν υπάρχουν προβλήματα από τη μύτη όπως σκολίωση ρινικού διαφράγματος, συνιστάται χειρουργική αντιμετώπιση τους.

Η λοιμώδης μονοπυρήνωση είναι ένα κλινικό σύνδρομο που προκαλείται από έναν ιό που ονομάζεται Epstein-Barr (EBV), ο οποίος ανήκει στην οικογένεια των ερπητοϊών και είναι ιδιαίτερα κοινός στους εφήβους και τα παιδιά.

Στους ενήλικες μεταδίδεται μέσω του φιλιού, γι’ αυτό και έχει πάρει την κοινή ονομασία «η ασθένεια του φιλιού». Στα παιδιά μεταδίδεται είτε από τον οικογενειακό περίγυρο είτε από το σίελο των συμμαθητών τους, ενώ επίσης είναι δυνατό να μεταδοθεί και με άλλους μηχανισμούς όπως με τον βήχα ή το φτέρνισμα.

Η πρόληψη της εξάπλωσης του ιού δεν είναι εύκολη (όπως προκύπτει και από τους αριθμούς) καθώς προκαλούνται σπάνια συμπτώματα. Αλλά ακόμα και όταν υπάρχουν, κάποιος μπορεί να είναι μεταδοτικός πριν από την εμφάνισή τους.

Παγκοσμίως είναι πιο συχνή κατά την πρώιμη παιδική ηλικία και αργά κατά την εφηβεία με αποτέλεσμα το 90% των ενηλίκων να έχουν προσβληθεί από τον ιό και να έχουν αντισώματα. Πιο συχνά συμβαίνει σε νεαρούς ενήλικες.

Η λοίμωξη είναι διαδεδομένη – σε ορισμένες υπανάπτυκτες χώρες, 80-100% των παιδιών έχουν προσβληθεί μέχρι τα 3-6 χρόνια τους. Στις πιο ανεπτυγμένες χώρες, η λοίμωξη συνήθως πλήττει εφήβους ή νεαρούς ενηλίκους.

Συμπτώματα

Τις περισσότερες φορές η λοιμώδης μονοπυρήνωση στα παιδιά (βρέφη και νεαρά παιδιά) εμφανίζεται χωρίς συμπτώματα ή εμφανίζεται ως φαρυγγίτιδα, με ή χωρίς αμυγδαλίτιδα.

Αντιθέτως, το 75% των εφήβων εμφανίζεται με συμπτώματα από τα οποία τα συχνότερα είναι:

1. Μη ειδικά: Πυρετός, κόπωση, μυαλγίες, πονοκέφαλο, κοιλιακό πόνο, ναυτία ή εμέτους
2. Λεμφαδενοπάθεια τραχήλου (διόγκωση λεμφαδένων στην πρόσθια επιφάνεια του λαιμού)
3. Φαρυγγαλγία (πονόλαιμο)
4. Εξάνθημα, σπανιότερα, στα χέρια ή στον κορμό
5. Ηπατομεγαλία/σπληνομεγαλία (διόγκωση ήπατος/σπληνός)

Συνήθως τα συμπτώματα διαρκούν 2-4 εβδομάδες, ωστόσο, η καταβολή δυνάμεων και η αδυναμία συγκέντρωσης μπορεί να διαρκέσουν για μήνες.

Η θεραπεία

Η νόσος κάνει το κύκλο της σε μια χρονική περίοδο τεσσάρων εως έξι  εβδομάδων και στο διάστημα αυτό θεωρείται απαραίτητη η ιατρική παρακολούθηση , ακόμα και αν δεν έχουν χορηγηθεί φάρμακα. Παράλληλα ο ασθενής με λοιμώδη μονοπυρήνωση θα πρέπει να μειώσει τις έντονες δραστηριότητες.

1. Ανάπαυση (ελάττωση των κοπιαστικών δραστηριοτήτων, όπως το γυμναστήριο, τα σπορ κλπ. και της έντονης εργασίας).
2. Λήψη άφθονων υγρών.
3. Γαργάρες με χαμομήλι και αντισηπτικές ταμπλέτες για το φάρυγγα.
4. Αντιφλεγμονώδη (μόνο στην περίπτωση που υπάρχει πυρετός ή έντονος πονόλαιμος που δεν υποχωρεί).

Αντιβιοτικά δίνονται μόνο σε περίπτωση  επιμόλυνσης από μικρόβια, οπότε λόγω της μειωμένης άμυνας του οργανισμού, υπάρχει κίνδυνος να παρουσιαστεί αμυγδαλίτιδα, φαρυγγίτιδα ή  ακόμα και πνευμονία.

Σημειώνεται επίσης ότι υπάρχουν και συγκεκριμένες προφυλάξεις που προτείνονται σε όλους τους πάσχοντες από λοιμώδη μονοπυρήνωση. Αυτές είναι:

1. Ανάπαυση ή και παραμονή στο κρεβάτι, ιδιαίτερα κατά την εμπύρετο φάση της νόσου.
2. Αποφυγή καταστάσεων, όπως η άρση βάρους, που θα μπορούσαν ν’ αυξήσουν την ενδοκοιλιακή πίεση ή να προκαλέσουν ένα τραύμα στην κοιλιά.
3. Αποχή από την κατανάλωση αλκοόλ για την ελαχιστοποίηση της επιβάρυνσης του ήπατος.

Οι μικροοργανισμοί βρίσκονται σχεδόν παντού, συμπεριλαμβανομένου του σώματός μας. Συχνά έχουν ευεργετικές ιδιότητες, όπως όταν βοηθούν τη διαδικασία της πέψης. Υπάρχουν τριών ειδών μικροοργανισμοί – οι ιοί, οι μύκητες και τα βακτήρια – που συνήθως προκαλούν νόσο στον οργανισμό. Θα εστιάσω στα βακτήρια γιατί οι αρνητικές τους συνέπειες αντιμετωπίζονται με αντιβιοτικά. 

Τα βακτήρια ταξινομούνται ανάλογα με τη δομή τους, το σχήμα τους και την διάταξή τους, τις απαιτήσεις τους σε οξυγόνο και το περιβάλλον τους. Οι λοιμώξεις μπορεί να προκληθούν από ενδογενή ή εξωγενή βακτήρια, Gram θετικά ή αρνητικά βακτήρια, αερόβια ή αναερόβια βακτήρια. Τα εξωγενή βακτήρια εισέρχονται μέσα στο σώμα από οπές του σώματος ή σχάσεις στο δέρμα. Λοιμώξεις συμβαίνουν συχνά επίσης, όταν τα ενδογενή βακτήρια (η φυσιολογική χλωρίδα), είτε έχουν υπέρμετρη ανάπτυξη, είτε μεταναστεύουν σε σημεία του σώματος στα οποία δεν βρίσκονται σε φυσιολογικές συνθήκες. Η πιθανότητα να συμβεί κάτι από τα παραπάνω αυξάνεται σε περιόδους ελαττωμένης άμυνας του οργανισμού, σε μεγάλη ηλικία ή χρόνια πάθηση. 

Τα βακτηριακά κύτταρα αναπαράγονται σε μικρό χρονικό διάστημα. Λοιμώξεις λαμβάνουν χώρα όταν αυτά είναι σε θέση να αποικίσουν μια περιοχή του σώματος. Όταν βακτήρια που συνήθως βρίσκονται στις αναπνευστικές οδούς μεταναστεύουν σε άλλες θέσεις, η αποίκιση των περιοχών αυτών μπορεί να οδηγήσει στην εκδήλωση βρογχίτιδας, πνευμονίας και παραρρινοκολπίτιδας.

Τα συχνότερα απαντούμενα βακτήρια στις λοιμώξεις αυτές είναι ο πνευμονιόκοκκος, ο αιμόφιλος της ινφλουένζας και η μοραξέλα η καταρροϊκή. 

Τα αντιβιοτικά δρουν με διαφορετικούς τρόπους ώστε να αναχαιτίσουν την ανάπτυξη των παθογόνων. Τα βακτηριοστατικά αντιβιοτικά, παρεμποδίζουν την ανάπτυξη και αναπαραγωγή του βακτηριακού κυττάρου. Στη συνέχεια, το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού είναι αυτό που καταστρέφει τα βακτήρια. Σε αντιδιαστολή, τα βακτηριοκτόνα αντιβιοτικά ενεργητικά καταστρέφουν τα βακτήρια παρεμποδίζοντας τη σύνθεση του κυτταρικού τοιχώματος. Στην κατηγορία αυτή συμπεριλαμβάνονται οι πενικιλλίνες και οι κεφαλοσπορίνες.

Ξεκινά με την αρχή του Οκτώβρη και η συζήτηση για τον εμβολιασμό κατά της γρίπης.

Πρέπει λοιπόν να εμβολιαστούμε; Ναι ή όχι;

Η απάντηση είναι NAI εφόσον ανήκουμε σε μία από τις παρακάτω ομάδες:

1. Είμαστε πάνω από 60 ετών.
2. Εργαζόμαστε σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας.
3. Έχουμε κάποια χρόνια ασθένεια όπως άσθμα, σακχαρώδη διαβήτη, χρόνια νεφροπάθεια, δρεπανοκυτταρική νόσο, καρδιοπάθεια και άλλα.
4. Βρισκόμαστε στο δεύτερο ή τρίτο τρίμηνο μιάς εγκυμοσύνης.
5. Έχουμε στο άμεσο περιβάλλον μας βρέφος μικρότερο των 6 μηνών ή φροντίζουμε ασθενή με κάποιο χρόνιο νόσημα,που εμπεριέχει κίνδυνο εάν προσβληθεί από τον ιό της γρίππης.

Σε κάθε περίπτωση καλό είναι να συμβουλευόμαστε τον προσωπικό μας γιατρό που θα προγραμματίσει πότε θα γίνει ο εμβολιασμός, εάν θα χρειαστεί να γίνει δεύτερη δόση του εμβολίου και θα αναλάβει να μας ενημερώσει για πιθανές παρενέργειες του εμβολίου.