Συνήθως, ο πονόλαιμος οφείλεται σε ιογενείς φλεγμονές που προκαλούν τη γρίπη ή το κρυολόγημα. Η αμυγδαλίτιδα είναι από τις συνηθέστερες αιτίες πονόλαιμου.
Ως αμυγδαλίτιδα χαρακτηρίζεται η φλεγμονή των αμυγδαλών, που συνήθως προκαλείται μετά από λοίμωξη. Χαρακτηρίζεται από οξεία εισβολή με πυρετό, δυσφαγία και βράγχο φωνής, ενώ συχνά στις αμυγδαλές υπάρχουν κίτρινα εξιδρώματα και πετέχειες.
Διακρίνεται σε οξεία και σε χρόνια. Η οξεία αμυγδαλίτιδα μπορεί να είναι είτε βακτηριακή ή ιογενής ενώ η χρόνια αμυγδαλίτιδα, που μπορεί να διαρκέσει για μεγάλο χρονικό διάστημα αν δεν θεραπευτεί προκαλείται σχεδόν πάντοτε από βακτηριακή μόλυνση.
Τα αίτια:
- – η λοίμωξη από στρεπτόκοκκο, ο οποίος προκαλεί στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα.
- – η λοίμωξη από ιούς π.χ. (ο Epstein – Bar λοιμώδης μονοπυρήνωση ή ο αδενοϊός)
- – η επιλοίμωξη των σπειροχαιτών
- – η λοίμωξη από τρεπόνημα
- – αντίδραση του ανοσοποιητικού έναντι της βακτηριακής χλωρίδας του ρινοφάρυγγα
Είναι συχνή νόσος της παιδικής ηλικίας (μεταξύ 5 και 10 ετών) ενώ σπάνια εμφανίζεται σε ηλικιωμένα άτομα (ιδίως μετά τα 50). Η νόσος είναι μεταδοτική με τα σταγονίδια του σάλιου, γι’ αυτό συνήθως προσβάλλονται τα παιδιά στο σχολείο, όπου μπορεί η νόσος να πάρει και επιδημική μορφή.
Συμπτώματα
Η νόσος χαρακτηρίζεται από απότομη έναρξη των συμπτωμάτων όπως:
- – Πόνο στο λαιμό (ιδίως όταν καταπίνει)
- – Υψηλό πυρετό
- – Αδιαθεσία και κακή γενική διάθεση
- – Δυσφαγία και
- – Βράγχο φωνής
- – Δυσοσμία στην αναπνοή
- – Διόγκωση λεμφαδένων
- – Παρουσίας βυσμάτων στις αμυγδαλές
- – Αίσθημα πνιγμού ή κόμπου στο λαιμό
- – Πόνος στις αρθρώσεις
Αντιμετώπιση
Η νόσος διαρκεί συνήθως 4 – 5 ημέρες. Η θεραπεία απαιτεί βασικά κατάκλιση, τοπική αντισηψία με γαργάρες και χορήγηση παυσίπονων φαρμάκων. Εφόσον το αίτιο είναι μικροβιακό επιβάλλεται η χορήγηση του κατάλληλου αντιβιοτικού.
Η δοσολογία, η οδός χορήγησης (από το στόμα ή από τη φλέβα) και ο χρόνος της αντιβιοτικής αγωγής, εκτιμώνται ανάλογα σε κάθε περίπτωση, ώστε να διασφαλίζεται η αποφυγή των επιπλοκών και η πλήρης αποκατάσταση της υγείας του ασθενούς. Η διάρκεια χορήγησης δεν πρέπει να είναι μικρότερη των 10 ημερών για να αποφεύγεται η εμφάνιση ανθεκτικών στελεχών των μικροβίων.
Αποφύγετε τα κρύα, καυτά ή πικάντικα φαγητά που μπορεί να ερεθίσουν το λαιμό σας περισσότερο. Αυξήστε τα υγρά που πίνετε και ιδιαίτερα νερό και φρέσκο χυμό πορτοκάλι που είναι πλούσιος σε βιταμίνη C και έτσι ενισχύει την άμυνα του οργανισμού και βοηθά στην ανάρρωσή του. Πίνετε ζεστά (όχι καυτά) ροφήματα. Το ζεστό τσάι με μέλι (το πιο αγαπημένο σπιτικό γιατρικό) μπορεί να ανακουφίσει το «τσούξιμο» στο λαιμό καθώς και στη ρευστοποίηση τυχών εκκρίσεων από τη μύτη ή το στόμα.
Αν η θεραπεία της αμυγδαλίτιδας είναι ελλιπής, η τοξικότητα του μικροβίου μεγάλη και η άμυνα του οργανισμού χαμηλή μπορεί να εμφανισθούν επιπλοκές όπως το περιαμυγδαλικό απόστημα, το πλάγιο, ή οπισθοφαρυγγικό απόστημα κ.α.
Χρόνια αμυγδαλίτιδα
Η χρόνια αμυγδαλίτιδα προκαλείται από τους ίδιους παθογόνους παράγοντες που προκαλούν την οξεία αμυγδαλίτιδα. Συνήθως υπάρχει κακοσμία λόγω της παρουσίας βυσμάτων στις αμυγδαλές. Τα συμπτώματα είναι επίμονος ελαφρός πόνος στην κατάποση, αίσθημα πνιγμού ή κόμπου στο λαιμό, δεκατική πυρετική κίνηση, πόνος στις αρθρώσεις, διογκωμένοι λεμφαδένες.
Η θεραπεία είναι χειρουργική. Η αμυγδαλεκτομή συνιστάται πάντοτε όταν η αμυγδαλίτιδα οφείλεται σε στρεπτόκοκκο για την αποφυγή των επιπλοκών, δεδομένου ότι οι χρονίως φλεγμαίνουσες αμυγδαλές θεωρείται ότι αποτελούν εστία λοιμώξεως για τον οργανισμό.
Οι ενδείξεις της αμυγδαλεκτομής μπορεί να διακριθούν σε απόλυτες όταν το χειρουργείο είναι απαραίτητο και σε σχετικές όταν το χειρουργείο μπορεί να αποφευχθεί ανάλογα με την περίπτωση.
Οι απόλυτες ενδείξεις είναι η μεγάλη υπερτροφία που προκαλεί δυσκολία στην αναπνοή, το περιαμυγδαλικό απόστημα και όλες οι επιπλοκές της αμυγδαλίτιδας, η χρόνια αμυγδαλίτιδα και κυρίως η στρεπτοκοκκική και η υπόνοια όγκου των αμυγδαλών.
Η ηλικία των ασθενών δεν αποτελεί καμία αντένδειξη και μπορεί να γίνει σε οποιαδήποτε ηλικία αρκεί να υπάρχει η ένδειξη. Σε παιδιά ηλικίας μικρότερης των 4 ετών θα πρέπει να γίνεται αμυγδαλεκτομή μόνον εφόσον αυτό κρίνεται εντελώς απαραίτητο.
Η καλή υγιεινή και η αποφυγή συνωστισμού είναι οι απαραίτητες ενέργειες για την αποφυγή της μετάδοσης της νόσου.