Οι γενικές εξετάσεις ή check up, όπως συνήθως αποκαλούνται, είναι ο προσυμπτωματικός έλεγχος στον οποίο είναι χρήσιμο να υποβάλλεται κάποιος ανά τακτά διαστήματα, προκειμένου να έχει μια εικόνα της κατάστασης της υγείας του.
Οι γενικές εξετάσεις βοηθούν στην έγκαιρη διάγνωση πιθανών ασθενειών, συμβάλλοντας καθοριστικά στην αντιμετώπισή τους. Για παράδειγμα, μια απλή αιματολογική εξέταση μπορεί να αναδείξει απειλητικές παθήσεις, όπως ο διαβήτης, ο οποίος εντάσσεται στις «ύπουλες» ασθένειες που συνήθως δεν εμφανίζουν εγκαίρως κλινικά συμπτώματα.
Υπάρχουν γενικές οδηγίες ως προς το πότε χρειάζεται να γίνονται εξετάσεις, οι οποίες αναφέρονται σε άτομα κατά τεκμήριο υγιή και χωρίς ειδικούς προδιαθεσικούς παράγοντες.
Αίμα
Από 6 ετών και έπειτα κάθε 5 χρόνια είναι σημαντικό να γίνεται έλεγχος για τα λιπίδια του αίματος (χοληστερόλη, τριγλυκερίδια) και το σάκχαρο. Ο έλεγχος πρέπει να ξεκινά από τις μικρές ηλικίες, ώστε να διαπιστωθεί αν υπάρχουν υποκείμενα νοσήματα όπως ο διαβήτης και η οικογενής υπερχοληστερολαιμία.
Όσον αφορά τη γενική αίματος, είναι καλό να γίνεται κάθε 2 χρόνια, συνοδευόμενη από τον έλεγχο της ουρίας, της κρεατινίνης, του ουρικού οξέος, της χολερυθρίνης, των τρανσαμινασών και της CRP.
Πνεύμονες
Το αναπνευστικό μας σύστημα «αντέχει» και δεν χρειάζεται συχνά έλεγχο εάν δεν το καταστρέφουμε καπνίζοντας. Ο έλεγχος των πνευμόνων για τους μη καπνιστές περιλαμβάνει τη λήψη ακτινογραφίας θώρακος μετά τα 45 έτη, κάθε 2-3 χρόνια. Οι καπνιστές από την άλλη θα πρέπει να υποβάλλονται σε σπειρομέτρηση κάθε χρόνο από την ηλικία έναρξης του καπνίσματος, καθώς και σε ετήσια ακτινογραφία θώρακος μετά την ηλικία των 35.
Καρδιά
Η εκτίμηση του καρδιαγγειακού κινδύνου γίνεται σε μια δεκαετή κλίμακα στην ηλικία των 20 ετών και μετά την ηλικία των 40 ετών κάθε 5 χρόνια. Η μέτρηση της αρτηριακής πίεσης συνίσταται να γίνεται από 6 μηνών και κάθε 6 μήνες.
Δέρμα
Ο έλεγχος της υγείας του δέρματος θα πρέπει να ξεκινά από την ηλικία των 20 ετών με την αυτοεξέταση ελιών κάθε 6-8 εβδομάδες. Το άτομο θα πρέπει να κοιτάζει για 4 σημεία που δηλώνουν κίνδυνο εξαλλαγής μιας ελιάς:
– ασυμμετρία του σχήματος
– ανώμαλα όρια
– αλλαγή χρώματος
– αύξηση ή μείωση του μεγέθους
Μάτια
H οφθαλμολογική εξέταση συνίσταται να γίνεται μετά τη γέννηση, στους 6 μήνες, στα 3 έτη, πριν από το σχολείο, στα 40 έτη και μετά από τα 60 να επαναλαμβάνεται κάθε 1-2 χρόνια.
Καρκίνοι
Οι εξετάσεις για την ενδεχόμενη εμφάνιση καρκίνου εστιάζουν:
– στο παχύ έντερο, όπου μετά την ηλικία των 50 συνίσταται ετήσιος έλεγχος αιμοσφαιρίνης κοπράνων, σιγμοειδοσκόπηση ανά 5 χρόνια και κολονοσκόπηση ανά 10 χρόνια,
– στον προστάτη, όπου επίσης μετά τα 50 χρειάζεται ετήσιος έλεγχος με δακτυλική εξέταση και εξέταση PSA,
– στον μαστό, όπου χρειάζεται κλινική εξέταση ανά 3 χρόνια στις γυναίκες 20-40 ετών και κατ’ έτος από την ηλικία των 40 μαζί με μαστογραφία κάθε 1-2 χρόνια,
– στον τράχηλο της μήτρας, όπου χρειάζεται το τεστ ΠΑΠ κάθε χρόνο μετά τα 21.
Ούρα
Η γενική εξέταση των ούρων θα πρέπει να ξεκινάει από 6 μηνών και να επαναλαμβάνεται κάθε 1-2 χρόνια.
Ιατρική κλινική εξέταση
Η ιατρική κλινική εξέταση συνίσταται σε κάθε ηλικία, κάθε χρόνο.
Ο διαγνωστικός έλεγχος είναι χρήσιμος, κυρίως όταν γίνεται προγραμματισμένα και σύμφωνα με το προφίλ υγείας του κάθε ατόμου, αποτελεί όμως μόνο το ένα κομμάτι της πρόληψης, τη δευτερογενή πρόληψη. Η πρωτογενής πρόληψη αφορά την καταπολέμηση και αποφυγή των κινδύνων που απειλούν την υγεία μας και είναι πιο σημαντική.
Να σημειωθεί ότι οι συγκεκριμένες εξετάσεις συνιστώνται για άτομα χωρίς προβλήματα υγείας. Εάν διαπιστωθεί κάποιο πρόβλημα, τη συχνότητα των εξετάσεων θα καθορίσει ο θεράπων γιατρός.
