Το καρδιακό νόσημα είναι ένας γενικός όρος ο οποίος αναφέρεται σε ένα πλήθος από οξείες και χρόνιες παθολογικές καταστάσεις που επηρεάζουν ένα ή περισσότερα τμήματα της καρδιάς.
Τα νοσήματα που προσβάλλουν την καρδιά μπορεί να είναι είτε δομικά είτε λειτουργικά. Οτιδήποτε προκαλεί βλάβη στην καρδιά ή ελαττώνει την τροφοδοσία της σε οξυγόνο, την κάνει λιγότερο αποδοτική και μειώνει την ικανότητα της να γεμίζει και να αντλεί αίμα. Το αποτέλεσμα είναι η διαταραχή του συντονισμού μεταξύ της καρδιάς, των νεφρών και των αιμοφόρων αγγείων και τελικά τη δημιουργία σοβαρών επιπλοκών.
Σε αυτές περιλαμβάνονται καταστάσεις όπως η αρρυθμία, η διάταση ενός ή περισσοτέρων καρδιακών κοιλοτήτων, η απόφραξη αιμοφόρου αγγείου από υλικό που μεταφέρθηκε από κάποια μακρινή θέση του σώματος, η αδυναμία να υποστηριχθούν οι αυξημένες ανάγκες για οξυγόνο και κάθαρση αποβλήτων, το έμφραγμα κ.ά.
Συμπτώματα
Τα καρδιακά νοσήματα έχουν διάφορα χαρακτηριστικά με βάση κατά κύριο λόγο τη διάρκειά τους. Μπορεί να είναι οξέα ή χρόνια, προσωρινά, σχετικά σταθερά, ή εξελισσόμενα. Μπορεί μάλιστα να προκαλούν πλήθος ενδείξεων και συμπτωμάτων τα οποία συχνά αλλάζουν ή και να επιδεινώνονται με τον καιρό.
Τα χρόνια καρδιακά νοσήματα μπορεί να εμφανίζουν επεισόδια με συμπτώματα τα οποία παρουσιάζουν οξεία επιδείνωση, μπορεί να επιλύονται είτε από μόνα τους είτε μετά από θεραπεία, μπορεί να επιμένουν ή ακόμη και να αποτελέσουν κίνδυνο για τη ζωή.
Οι ασθενείς με πρώιμο καρδιακό νόσημα μπορεί να βιώνουν λίγα ή ασαφή συμπτώματα, όπως κόπωση, δύσπνοια, ζάλη ή και ναυτία. Τα συμπτώματα όμως δεν υποδεικνύουν το συγκεκριμένο τύπο του υφιστάμενου καρδιακού νοσήματος, καθώς μπορεί να παρατηρηθούν και σε ένα πλήθος άλλων παθήσεων.
Παράγοντες κινδύνου
Υπάρχουν συγκεκριμένοι παράγοντες οι οποίοι, σύμφωνα με μελέτες, έχουν δείξει αυξημένα ποσοστά κινδύνου εκδήλωσης καρδιακού νοσήματος. Όσο περισσότεροι είναι αυτοί για το κάθε άτομο, τόσο μεγαλύτερος είναι και ο κίνδυνος.
Σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν: η ηλικία, το φύλο και το οικογενειακό ιστορικό ως προς το κατά πόσο πιθανό είναι να προκύψει ένα καρδιακό νόσημα. Στο χέρι του καθενός ωστόσο είναι πολλοί άλλοι παράγοντες. Σε αυτούς περιλαμβάνονται η κατανάλωση αλκοόλ, το κάπνισμα, ο καθιστικός τρόπος ζωής και η διατροφή (ειδικά όταν είναι πλούσια σε κορεσμένα λίπη και χοληστερόλη).
Άλλες παθήσεις που συνδέονται με τον τρόπο ζωής και μπορούν να αυξήσουν τις πιθανότητες εκδήλωσης καρδιακού νοσήματος είναι ο σακχαρώδης διαβήτης, η υπέρταση, οι βακτηριακές μολύνσεις και οι ιογενείς λοιμώξεις, η χρήση αναβολικών στεροειδών κ.ά.
Έλεγχος
Η εκτίμηση του καρδιαγγειακού κινδύνου θα πρέπει να γίνεται στην ηλικία των 20 ετών και μετά την ηλικία των 40 ετών κάθε 5 χρόνια. Σημαντική τέλος είναι η μέτρηση της αρτηριακής πίεσης από 6 μηνών και κάθε 6 μήνες.