Τα λευκά αιμοσφαίρια (ή λευκοκύτταρα) αποτελούν ένα ετερογενές σύνολο κυτταρικών πληθυσμών του αίματος, των οποίων αποστολή είναι η άμυνα του οργανισμού. Είναι απαραίτητα για τη σωστή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, καθώς βοηθούν στην καταπολέμηση μολύνσεων και άλλων ανωμαλιών στο αίμα, στον μυελό των οστών και στο λεμφικό σύστημα.
Μέσω του κυκλοφορικού συστήματος τα λευκά αιμοσφαίρια μεταναστεύουν σε ιστούς που έχουν αλλοιωθεί ή φλεγμαίνουν, απομακρύνοντας τα αλλοιωμένα κύτταρα. Κάθε βλαπτικός παράγοντας, ακόμη και το απλό στρες ή κάποια ίωση μπορεί να προκαλέσει παροδικά ποσοτική διαταραχή των λευκών αιμοσφαιρίων και να επηρεάσει τα αποτελέσματα του ιατρικού τσεκ-απ. Οι διαταραχές αυτές εκδηλώνονται κυρίως ως λευκοπενία (χαμηλός αριθμός λευκοκυττάρων) ή λευκοκυττάρωση (υψηλός αριθμός λευκοκυττάρων).
Ο αριθμός των λευκών αιμοσφαιρίων βοηθά στη διάγνωση λοιμώξεων, αιματολογικών διαταραχών, φλεγμονών, νεκρώσεως ιστών, κολλαγονώσεων, κακοηθών όγκων, καθώς και δηλητηριάσεων. Οι φυσιολογικές τιμές κυμαίνονται σε 4.000 – 11.000/mm3.
Η λευκοκυττάρωση (άνω των 11.000/μL) προκαλείται από καταστάσεις όπως μεταβολικές διαταραχές, λοιμώξεις (μη ιογενείς) από κόκκους, βακτηρίδια και μύκητες, επίμονο στρες, φλεγμονώδεις νεκρώσεις, μυελο-ϋπερπλαστικά σύνδρομα, κακοήθεις νεοπλασίες και θεραπεία με κορτιζόνη. Αυξήσεις μάλιστα μπορεί να παρατηρηθούν και από εγκαύματα ή τραύματα, καθώς και στην εγκυμοσύνη.
Η λευκοπενία (κάτω από 4.000/μl) από την άλλη οφείλεται μεταξύ άλλων σε ιογενείς λοιμώξεις, τύφο και βαριά φυματίωση, σε έντονο στρες, σε τοξίνες, σε θεραπείες με διάφορα φάρμακα (π.χ. αντιφλεγμονώδη), σε θεραπεία ακτινοβολίας ή χημειοθεραπείας, υπερθυρεοειδισμό, απλαστική αναιμία, καθώς και σε παράγοντες διατροφής.
Αν ένα άτομο έχει χαμηλό αριθμό λευκών αιμοσφαιρίων το σώμα του γίνεται επιρρεπές σε σοβαρές ασθένειες και λοιμώξεις. Επιπλέον, στις περιπτώσεις όπου η τιμή κυμαίνεται σε λιγότερα από 1.500/μl, υπάρχει η λεγόμενη ουδετεροπενία, μια κατάσταση που αυξάνει πολύ την πιθανότητα ανάπτυξης σοβαρών λοιμώξεων λόγω απουσίας αμυντικών μηχανισμών.
Η τόνωση του ανοσοποιητικού γίνεται μέσω ειδικής φαρμακευτικής αγωγής.