Blog

Γράφει ο Θανάσης Τσιούδας, διαιτολόγος – διατροφολόγος

Η μεγαλύτερη θρησκευτική γιορτή του εκκλησιαστικού ημερολογίου για τους Χριστιανούς είναι το Άγιο Πάσχα. Πολλοί είναι αυτοί που ξεκινούν νηστεία είτε για λίγες μέρες είτε σε όλη τη διάρκεια της Σαρακοστής.

Η νηστεία περιλαμβάνει την πνευματική και διατροφική αποχή από διάφορους «πειρασμούς». Διατροφικά τηρείται αποχή από το κρέας, το ψάρι, τα γαλακτοκομικά και τα αυγά. Η καθημερινή διατροφή περιλαμβάνει όσπρια, θαλασσινά, μαλάκια, λαχανικά, αμυλώδη λαχανικά κ.ά. Με τέτοιες ομάδες τροφών όμως, πώς γίνεται να βάζουμε κιλά στη νηστεία; Η απάντηση δεν είναι μόνο μία!

Party Υδατανθράκων

Να μην παρεξηγηθούμε. Οι υδατάνθρακες δεν είναι εχθρός μας αλλά μπορεί να γίνει λίγο άπιστος σαν φίλος μας. Η υπερβολική κατανάλωση υδατανθράκων την περίοδο αυτή, πέραν της κατακράτησης  που προκαλεί, μπορεί να μας οδηγήσει σε καθημερινό θερμιδικό πλεόνασμα το οποίο εν τέλει να συντελέσει στην αύξηση βάρους.

Ελλειψη Πρωτεΐνης

Λόγω της αποχής από βασικές πηγές πρωτεΐνης, π.χ. κοτόπουλο, αυγά, γάλα χωρίς την κατάλληλη καθοδήγηση και τη βοήθεια πιστοποιημένου διαιτολόγου, είναι δύσκολο να πάρεις την απαραίτητη τόσο σε ποσότητα όσο και σε ποιότητα πρωτεΐνη καθημερινά.

Το προφίλ αμινοξέων στα περισσότερα φυτικά τρόφιμα έχει σημαντικές ελλείψεις σε αρκετά αμινοξέα , ειδικά σε βασικά (λευκίνη, ισολευκίνη, βαλίνη). Με κατάλληλους συνδυασμούς το προφίλ αμινοξέων φυτικών πιάτων μπορεί να πλησιάσει ακόμα και την πρωτεΐνη του αυγού-η οποία θεωρείται η κορυφαία σε ποιότητα πρωτεΐνη.

Για παράδειγμα, συνδυάζοντας τη φακή με το ρύζι φτάνουμε σε  πρωτεϊνικό προφίλ με σχεδόν 100% σε όλα τα αμινοξέα. Επίσης, η έλλειψη πρωτεΐνης δυσκολεύει τη ικανοποίηση του κορεσμού καθώς πολλές φορές λείπει ένα βασικό αμινοξύ, η τρυπτοφάνη.

Η τρυπτοφάνη που χρειάζεται ο οργανισμός για να παράγει  σεροτονίνη αποκτιέται μόνο από τη διατροφή και συγκεκριμένα από τα πρωτεϊνούχα τρόφιμα όπως κρέας, ψάρι, όσπρια κτλ.

Η σεροτονίνη είναι ένας νευροδιαβιβαστής που παράγεται στον οργανισμό από την τρυπτοφάνη  και μας προκαλεί χαλάρωση, ηρεμία και καλή διάθεση.

Επομένως, πολλές φορές, λίγο λειψού πρωτεϊνικού προφίλ πεινάμε περισσότερο, άρα τρώμε και περισσότερο.

Λιπαρά

Στα φαγητά μας κατά την περίοδο της νηστείας πολλές φορές ξεφεύγουμε λίγο εως πολύ σε ποσότητες λιπαρών. Στην καλύτερη των περιπτώσεων αυτά τα λιπαρά θα είναι μονο- και πολυ-ακόρεστα από ελαιόλαδο, ξηρούς καρπούς, ταχίνι και ελιές αλλά τις περισσότερες φορές προέρχονται από φοινικέλαια, υδρογονοποιημένα λιπαρά οξέα από έτοιμα νηστίσιμα φαγητά κ.ά

Επίσης, δεν υπολογίζουμε την ποσότητα που προσθέτουμε στα φαγητά μας με αποτέλεσμα οι θερμίδες του τελικού μας πιάτου να ξεπερνούν τις προσδοκώμενες ακόμα και εάν χρησιμοποιούμε τα καλύτερα υλικά. Δεν υπάρχουν καλά και κακά τρόφιμα αλλά σωστή και πρακτική χρήση τους.

Αρτοσκευάσματα

Ο φούρνος της γειτονιάς γίνεται συνήθεια. Είναι διαφορετικό να πάρεις για πρωινό ένα κουλούρι με πάστα ελιάς από το αγοράσεις μια νηστίσιμη πίτα σφολιάτα με πατάτα. Δεν είναι εύκολο να αποφύγεις τους πειρασμούς αλλά η προσπάθεια ανταμείβεται! Τα προϊόντα που υπάρχουν στο εμπόριο μπορεί να κρύβουν πολλές θερμίδες οπότε καλό θα ήταν να έχεις τον νου σου για τις διατροφικές ετικέτες ή για την ποιότητα των προϊόντων.

Νηστίσιμα προϊόντα

Η ετικέτα « νηστίσιμο» δεν σημαίνει απαραίτητα ότι έχει λίγες θερμίδες. Νηστίσιμο τυρί, φυτική κρέμα κ.ά είναι τρόφιμα με αρκετές θερμίδες , διότι το ζωικό τους λίπος αντικαθίσταται με φυτικό δημιουργώντας ένα τελικό προϊόν με τα ίδια λιπαρά.

Ο ταραμάς και ο χαλβάς είναι χαρακτηριστικά τρόφιμα της νηστείας παρόλα αυτά είναι από τα πιο λιπαρά και έντονα θερμιδικά τρόφιμα  παρέχοντας πολύ ενέργεια σε μικρές ποσότητες, με αποτέλεσμα να ξεφεύγουμε εύκολα στην κατανάλωσή τους. Άλλωστε για αυτό είναι και πολύ νόστιμα!

Η περίοδος της νηστείας έχει διαφορετική σημασία για τον καθένα ξεχωριστά. Από διατροφικής άποψης αποτελεί μια ευκαιρία να δοκιμάσουμε τον εαυτό μας και να προσαρμοστούμε σε μια διαφορετική καθημερινότητα. Με προσοχή, υπομονή και σωστή καθοδήγηση όλα θα κυλίσουν ομαλά μέχρι το Πάσχα.