Blog

Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και ιδίως την περίοδο των διακοπών είναι σύνηθες να εμφανίζεται μία σειρά από νοσήματα τα οποία οφείλονται σε λοίμωξη, όπως κρυολόγημα, ωτίτιδα και διαρροϊκά σύνδρομα.

Προς αποφυγή αρνητικών επιπτώσεων είναι σημαντικό η αιτιολογία και η εικόνα τους να διερευνάται από έναν ειδικό. Εντούτοις, συχνό φαινόμενο είναι πολλοί να προβαίνουν σε πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων, οι οποίες μπορεί να μην έχουν αποτέλεσμα – όπως η λήψη αντιβιοτικών χωρίς τη συμβουλή ειδικού – ενώ μπορούν και να επιδεινώσουν την κατάσταση.

Κρυολόγημα

Σε περιπτώσεις όπου εκδηλώνονται συμπτώματα όπως συνάχι, χαμηλός πυρετός, πονοκέφαλος, πονόλαιμος και πόνοι στους μυς και στα οστά πρόκειται – εάν δεν συντρέχουν και άλλοι παράγοντες –  για το κοινό κρυολόγημα. Αυτό οφείλεται σε μια ιογενή λοίμωξη που εμφανίζεται συχνά στο τέλος του καλοκαιριού και το φθινόπωρο. Περισσότερα από 200 είδη ιών προκαλούν το συγκεκριμένο σύνδρομο για το οποίο, αφού πρόκειται για ίωση δεν είναι δραστικά τα αντιβιοτικά.

Ωτίτιδα

Το μπάνιο στην πισίνα το καλοκαίρι και σπανιότερα στη θάλασσα προδιαθέτει για την αποκαλούμενη «ωτίτιδα των κολυμβητών». Πρόκειται για μια μικροβιακή φλεγμονή στον έξω ακουστικό πόρο που εκδηλώνεται με πόνο, ερυθρότητα και οίδημα και θεραπεύεται συνήθως με σταγόνες αντισηπτικού στον έξω ακουστικό πόρο.

Διαρροϊκά σύνδρομα

Το καλοκαίρι είναι συχνότερα τα διαρροϊκά σύνδρομα όπως και η γαστρεντερίτιδα (δηλαδή διάρροια που συνοδεύεται από εμέτους), διότι ευνοούνται από τις καιρικές συνθήκες, την ευκολία μετάδοσης και την κατανάλωση τροφίμων χωρίς καλή συντήρηση.

Αίτιο είναι κατά κανόνα πολλά είδη ιών γι’ αυτό και δεν πρέπει να χορηγούνται αντιβιοτικά. Καθώς προκαλείται αφυδάτωση από τη διάρροια, χρειάζεται λήψη πολλών υγρών από το στόμα, να αποφεύγονται το γάλα και τα σακχαρούχα αναψυκτικά, ενώ η διατροφή θα πρέπει να είναι ελαφρά.

Στην περίπτωση που η διάρροια υπερβεί σε διάρκεια τις 3 ημέρες ή εμφανιστεί υψηλός πυρετός, ή αίμα στα κόπρανα τότε είναι σημαντική η άμεση λήψη ιατρικής συμβουλής για το ενδεχόμενο της σαλμονέλας, για την οποία απαιτούνται ειδικά φάρμακα.

Ουρολοιμώξεις

Οι ουρολοιμώξεις είναι μια κατάσταση που δεν προκαλείται από το μπάνιο στη θάλασσα το καλοκαίρι, παρότι τείνει να επικρατεί λανθασμένα η αντίθετη άποψη. Σε γενικές γραμμές συμπτώματα κυστίτιδας όπως «κάψιμο στην ούρηση», συχνουρία και δυσουρία απαιτούν καλλιέργεια ούρων και συμβουλή από γιατρό για να χορηγηθεί η κατάλληλη θεραπεία.

Τσιμπήματα από έντομα

Μετά από τσίμπημα από κουνούπι η άλλα έντομα μπορεί να εμφανιστεί έντονη και εκτεταμένη ερυθρότητα γύρω από το τσίμπημα, όπως και πυρετός. Στην περίπτωση αυτή χρειάζεται ειδικό αντιβιοτικό γιατί έχει γίνει μόλυνση συνήθως από στρεπτόκοκκους ή σταφυλόκοκκους.

Κολπίτιδες

Το μπάνιο στη θάλασσα είναι δυνατόν στις γυναίκες και ιδιαίτερα σε όσες έχουν προδιάθεση, όπως οι παχύσαρκες και οι πάσχουσες από σακχαρώδη διαβήτη, να προκαλέσει κολπίτιδα από μύκητες με συμπτώματα που συχνά μοιάζουν με τα συμπτώματα της κυστίτιδας. Σε αυτά περιλαμβάνονται η επιτακτική και συχνή ενούρηση, ο πόνος και το τσούξιμο κατά την ενούρηση και ο πόνος τοπικά στο σημείο που βρίσκεται η ουροδόχος κύστη.

Η μυκητιασική κολπίτιδα απαιτεί ειδική αγωγή για την οποία η πάσχουσα πρέπει να συμβουλευτεί γυναικολόγο.

People photo created by freepik – www.freepik.com

Η λοίμωξη του ουροποιητικού είναι μια αρκετά συχνή και σοβαρή νόσος που προκαλείται από τη διείσδυση μικροοργανισμών στο στείρο ουροποιητικό σύστημα. Το ουροποιητικό σύστημα αποτελείται από κάτω προς τα πάνω, από την ουρήθρα, την ουροδόχο κύστη, τους ουρητήρες και τους νεφρούς. Χρησιμεύει στην επεξεργασία και την απέκκριση των ούρων και την ισορροπία των υγρών και των ηλεκτρολυτών του σώματος.

Κάθε άνθρωπος μπορεί να πάθει ουρολοίμωξη, αλλά υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες που ευνοούν την εμφάνισή της. Τέτοιοι είναι η πλημμελής υγιεινή, ορισμένες κακές συνήθειες (π.χ. αναστολή ούρησης, ελλιπής ενυδάτωση, νάιλον εσώρουχα) και ορισμένες σεξουαλικές συνήθειες (π.χ. μη χρήση προφυλακτικού, μη ούρηση μετά τη σεξουαλική επαφή).

Προδιαθεσικοί παράγοντες είναι επίσης η χρόνια παραμονή ούρων στην ουροδόχο κύστη ή παρουσία λίθων στο ανώτερο ή κατώτερο ουροποιητικό, παθολογικές καταστάσεις (π.χ. διαβήτης), η εγκυμοσύνη, η εμμηνόπαυση, οι συγγενείς (εκ γενετής) ανατομικές ανωμαλίες στο ουροποιητικό (π.χ. στενώματα ουρητήρα) και οι μικροπαρεμβάσεις στην ουρήθρα (π.χ. τοποθέτηση καθετήρα, κυστεοσκόπηση).

Συμπτώματα

Υπάρχουν κάποια συγκεκριμένα συμπτώματα που θα πρέπει να δημιουργήσουν υποψίες για το ενδεχόμενο ουρολοίμωξης:

1. Τσούξιμο κατά τη διάρκεια της ούρησης
2. Συχνοουρία
3. Πυρετός με πιο σύνηθες την εμφάνιση δέκατων
4. Ναυτία, κοιλιακό πόνο ή ακόμη και εμετό

Είναι όμως πολύ πιθανό να μην εμφανίζεται κανένα από τα παραπάνω συμπτώματα. Σε αυτήν την περίπτωση, η λοίμωξη αποκαλύπτεται μετά από εξέταση ούρων (ασυμπτωματικές ουρολοιμώξεις).

Γενικότερα η μόλυνση και στα δύο φύλα γίνεται από μικρόβια που εισέρχονται από την ουρήθρα και μολύνουν την κύστη. Οι γυναίκες, επειδή έχουν μικρό μήκος ουρήθρας, μολύνονται πολύ πιο συχνά. Στους άντρες εμφανίζονται κυρίως λόγω της ύπαρξης απόφραξης από υπερτροφία του προστάτη ή στενώματα ουρήθρας.

Πρόληψη

Το Ινστιτούτο Μελέτης Ουρολογικών Παθήσεων (ΙΜΟΠ) προτείνει τα εξής:

1. Πίνετε άφθονα υγρά και ιδιαίτερα νερό. Οκτώ με δέκα ποτήρια κάθε μέρα με μεσοδιαστήματα 2 ωρών βοηθούν στην παραγωγή ούρων που παρασύρουν τα μικρόβια και τα κάνουν να αποβληθούν από τον οργανισμό.
2. Ουρείτε όταν έχετε επιθυμία για ούρηση. Μην περιμένετε να γυρίσετε στο σπίτι και, κυρίως, μην αναστέλλετε την έντονη επιθυμία. Μια τέτοια πρακτική σε χρόνια βάση θα απορυθμίσει τη λειτουργία της ούρησης και μπορεί να καταστρέψει την κύστη. Επίσης, τα ούρα που παραμένουν στην κύστη δίνουν την ευκαιρία στα μικρόβια να αναπτυχθούν.
3. Ουρείτε πάντα πριν και μετά τη σεξουαλική επαφή και πλυθείτε με άφθονο νερό, κατά το δυνατόν κρύο (τα μικρόβια και οι μύκητες αγαπούν τη ζέστη), ιδιαίτερα ύστερα από μεγάλης διάρκειας και έντασης επαφή που αυξάνει τη θερμοκρασία και προκαλεί ερεθισμό ή μικροτραυματισμούς. Επίσης, η καλή ενυδάτωση (1-2 ποτήρια νερό) πριν από την επαφή κάνει πιο εύκολη την ούρηση μετά.
4. Ουρείτε αμέσως μετά το πρωκτικό σεξ και χρησιμοποιήστε σαπούνι ή ένα μη ιωδιούχο αντισηπτικό. Το πρωκτικό σεξ σχετίζεται με αυξημένη πιθανότητα ουρολοίμωξης, αφού στον πρωκτό «φιλοξενούνται» φυσιολογικά τα τυπικά μικρόβια των ουρολοιμώξεων (κολοβακτηρίδιο, το γνωστό E.Coli).

 Έντονη, συχνή και παρατεταμένη επαφή, επίσης, συνεπάγεται αυξημένη πιθανότητα λοιμώξεων του ουροποιητικού. Αύξηση της θερμοκρασίας και υγρασία είναι ιδανικές συνθήκες πολλαπλασιασμού των μικροβίων.
5. Σκουπίζεστε ύστερα από ούρηση ή αφόδευση από τα εμπρός προς τα πίσω πάντα. Έτσι προφυλάγεστε από τη μεταφορά μικροβίων από τον πρωκτό στην ουρήθρα και τον κόλπο.
6. Αποφύγετε τη χρήση αντισηπτικών μέσα στον κόλπο, καθώς και ειδών υγιεινής με αποσμητικό (αρωματικά), που μεταβάλλουν την οξύτητα του κόλπου και την ισορροπία της φυσιολογικής μικροβιακής χλωρίδας.
7. Αποφύγετε τη χρήση πολύ στενών ρούχων και συνθετικών εσωρούχων.
8. Πίνετε χυμό cranberry (βακκινίων) ή σκευάσματα, τα οποία περιέχουν συμπυκνωμένη μορφή cranberry και πωλούνται στα φαρμακεία, που αποδεδειγμένα προφυλάσσουν από τις ουρολοιμώξεις.
9. Πίνετε ξινόγαλα ή τρώτε γιαούρτι πρόβειο (με πέτσα) που περιέχει γαλακτοβάκιλλο και προφυλάσσει από τις ουρολοιμώξεις και τις κολπίτιδες (μυκητιάσεις).
10. Συμβουλευτείτε τον Ουρολόγο σας, εάν έχετε επεισόδιο ουρολοίμωξης, και μη χρησιμοποιείτε εμπειρικά αντιβιοτικά σκευάσματα. Εάν εμφανίζετε ουρολοιμώξεις συχνά, τότε θα πρέπει να πάρετε ειδικές οδηγίες, όπως λήψη μιας δόσης χημειοπροφυλακτικού φαρμάκου πριν από κάθε επαφή.

Αντιμετώπιση

Η θεραπεία των ουρολοιμώξεων εξαρτάται από την ηλικία, τη συχνότητα των επεισοδίων, τη νεφρική λειτουργία, την ύπαρξη λίθων και την ύπαρξη ανωμαλιών του ουροποιητικού συστήματος. Τα αντιβιοτικά είναι ο κύριος τρόπος αντιμετώπισης των ουρολοιμώξεων και ταξινομούνται σε δύο κατηγορίες: αντιβιοτικά και χημειοθεραπευτικά.

Είναι πολλές οι περιπτώσεις ασθενών που επιλέγουν αυθαίρετα την αντιβίωση που θα πάρουν και κάνουν κατάχρηση του φαρμάκου, με αποτέλεσμα και να μην υποχωρεί η ουρολοίμωξη, αλλά και το μικρόβιο να αποκτήσει ανθεκτικότητα στην συγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή.

Η επιλογή του αντιβιοτικού και το χρονικό διάστημα στο οποίο θα πρέπει να υποβληθεί ο ασθενής στην θεραπεία θα πρέπει να επιλεγεί από τον γιατρό, λαμβάνοντας υπόψη και το ιστορικό του ασθενή, έτσι ώστε να έχει αποτέλεσμα η θεραπευτική αγωγή, να μην υπάρξει υποτροπή της ουρολοίμωξης και να αποφύγουμε την ανάπτυξη αντιμικροβιακής ανθεκτικότητας, το οποίο είναι και το μεγαλύτερο μειονέκτημα και ανησυχία στην θεραπεία των ουρολοιμώξεων. Σε ορισμένες περιπτώσεις ενδέχεται να χρειαστεί η εισαγωγή του ασθενή στο νοσοκομείο για την αντιμετώπιση της λοίμωξης.

Τέλος, όσον αφορά το αν υπάρχει περίπτωση να χρειασθεί εγχείρηση, ισχύει στην περίπτωση του αν υφίστανται ορισμένοι προδιαθεσικοί παράγοντες (π.χ. στενώματα), αποφρακτική πυελονεφρίτιδα ή επιπλοκή της ουρολοίμωξης (π.χ. απόστημα νεφρού ή προστάτη). Υπάρχουν επίσης κάποιες σπάνιες λοιμώξεις του ουροποιητικού οι οποίες χρήζουν άμεσης χειρουργικής αντιμετώπισης.