Γράφει ο Αλέξανδρος Ζησόπουλος, χειρούργος ουρολόγος
Ο προστάτης είναι ένας αδένας που έχει μέγεθος όσο ένα κάστανο. Βρίσκεται κάτω από την ανδρική ουροδόχο κύστη και περιβάλλει την ουρήθρα, δια μέσου της οποίας αποβάλλονται τα ούρα. Η κύρια λειτουργία του προστάτη είναι να εκκρίνει το προστατικό υγρό που μαζί με τα σπερματοζωάρια και το υγρό των σπερματοδόχων κύστεων αποτελούν το σπέρμα.
Τι είναι η Καλοήθης Υπερτροφία του Προστάτη (ΚΥΠ);
Χαρακτηριστικό γνώρισμά του προστάτη είναι ότι μετά την ηλικία των 40 ετών αρχίζει να μεγαλώνει σε μέγεθος. Καθώς ο αδένας υπερτρέφεται, σταδιακά συμπιέζει την ουρήθρα, δυσκολεύει τη ροή των ούρων και δεν επιτρέπει την κύστη να αδειάσει. Αυτή η κατάσταση που ονομάζεται καλοήθης υπερπλασία προστάτη (ΚΥΠ) δεν είναι καρκίνος, ούτε οδηγεί σε καρκίνο, παρόλο που κάποιος μπορεί να έχει ταυτόχρονα και τα δυο.
Η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη προκαλεί ουρολογικά προβλήματα σχεδόν στους μισούς άνδρες άνω των 50 ετών και αυτό το ποσοστό αυξάνει με την ηλικία. Εννέα στους δέκα άνδρες άνω των 70 ετών υποφέρουν από ΚΥΠ, που αποτελεί μεν καλοήθη νοσολογική οντότητα, δεν παύει όμως να δημιουργεί δυσκολίες στην καθημερινότητα τόσο του άνδρα που υποφέρει όσο και της συντρόφου που βιώνει το πρόβλημα μαζί του.
Ποια είναι τα συμπτώματα της ΚΥΠ;
Τα συμπτώματα της ΚΥΠ διαφέρουν από άνδρα σε άνδρα, ανάλογα με τον βαθμό απόφραξης της ουρήθρας. Τα συμπτώματα διακρίνονται σε αποφρακτικά (συμπτώματα κατά την ούρηση) και ερεθιστικά (συμπτώματα από μεταβολές της ουροδόχου κύστεως).
Τα αποφρακτικά συμπτώματα είναι:
- Καθυστέρηση στην έναρξη της ούρησης
- Ελάττωση της ακτίνας των ούρων
- Στάγδην αποβολή των ούρων
- Παρατεταμένος χρόνος ούρησης
- Αίσθημα υπολοίπου ούρων
- Επίσχεση ούρων (ολική αδυναμία ούρησης)
- Ακράτεια από υπερπλήρωση
Στα ερεθιστικά συμπτώματα ανήκουν:
- Συχνουρία (συχνή ούρηση με μικρή ποσότητα ούρων)
- Επιτακτική ούρηση (ξαφνική και έντονη τάση για ούρηση)
- Επιτακτική ακράτεια
- Αίσθημα πόνου ή καύσου κατά την ούρηση
- Νυχτουρία (ούρηση κατά την διάρκεια της νύχτας)
- Υπερηβικός πόνος
Ποια μπορεί να είναι τα αποτελέσματα της ΚΥΠ αν δεν θεραπευτεί έγκαιρα;
Οι συνηθέστερες επιπτώσεις είναι η οξεία επίσχεση των ούρων, οι υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις, η βλάβη της ουροδόχου κύστης (πάχυνση του τοιχώματος της κύστης, μυϊκή ατονία κτλ), η δημιουργία ψευδοεκκολπωμάτων, ο σχηματισμός λίθων στην κύστη και σε ακραίες περιπτώσεις η κατάληξη μπορεί να είναι μέχρι και νεφρική ανεπάρκεια.
Πώς γίνεται η διάγνωση της ΚΥΠ;
Η διάγνωση της ΚΥΠ βασίζεται στη λήψη ενός καλού ιστορικού από τον ασθενή, στη δακτυλική εξέταση και τον έλεγχο του PSA αίματος (για τον αποκλεισμό καρκίνου του προστάτη), την ουροροομετρία (μέτρηση της δύναμης της ακτίνας των ούρων), το υπερηχογράφημα άνω και κάτω κοιλίας (αξιολόγηση της πιθανής κατακράτησης των ούρων, έλεγχο των νεφρών κτλ.). Ακτινολογικές εξετάσεις, όπως ενδοφλέβια πυελογραφία και διορθικό υπερηχογράφημα καθώς και επεμβατικές εξετάσεις όπως κυστεοσκόπηση είναι προαιρετικές και εφαρμόζονται σε ειδικές μόνο περιπτώσεις.
Πώς θεραπεύεται;
Σκοπός της θεραπείας είναι η ανακούφιση του ασθενούς από την ταλαιπωρία που του δημιουργούν τα συμπτώματα που προαναφέρθηκαν. Ανάλογα με τη βαρύτητα των συμπτωμάτων και τον κλινικοεργαστηριακό έλεγχο ο γιατρός θα επιλέξει την καταλληλότερη από τις παρακάτω θεραπευτικές λύσεις:
- Αναμονή και παρακολούθηση
- Φαρμακευτική θεραπεία
- Μη επεμβατικές μεθόδους
- Χειρουργική αντιμετώπιση
Συμπέρασμα
Η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη είναι μια συνήθης νόσος για τους άνδρες ηλικίας άνω των 50 ετών. Δεν είναι απειλητική για τη ζωή, αλλά επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα ζωής των ίδιων και του περιβάλλοντός τους. Σήμερα αντιμετωπίζεται εύκολα και αποτελεσματικά με πολλούς τρόπους.
Μπορείτε και εσείς αν θέλετε να ελέγξετε με απλό τρόπο τα ουρολογικά σας συμπτώματα συμπληρώνοντας το διεθνές ερωτηματολόγιο αξιολόγησης των συμπτωμάτων ούρησης (IPSS) που θα βρείτε εδώ. Είναι ένα εργαλείο ελέγχου κατά πόσο χειροτερεύουν ή βελτιώνονται τα συμπτώματα με την πάροδο του χρόνου.
