Blog

Η παχυσαρκία είναι μία πολυπαραγοντική νόσος. Αυτό σημαίνει ότι είναι αποτέλεσμα περισσότερων από ένα αιτιών. Οι ειδικοί έχουν διακρίνει αυτούς τους παράγοντες σε περιβαλλοντικούς, συμπεριφορικούς, ορμονικούς και γενετικούς ή συνδυασμού αυτών.

Το βασικό αίτιο πρόκλησης της παχυσαρκίας είναι η αύξηση της ενεργειακής πρόσληψης μέσω της διατροφής σε σχέση με την ενέργεια που καταναλώνει το σώμα μας. Πιο απλά, συμβαίνει όταν οι θερμίδες που προσλαμβάνουμε υπερβαίνουν τις θερμίδες που καταναλώνει το σώμα για τις βασικές του ανάγκες και τη δραστηριότητα του.

Περιβαλλοντικά αίτια 

Ο σύγχρονος τρόπος ζωής έχει οδηγήσει πολλούς ανθρώπους να έχουν μία ασταθή διατροφή. Σπανίως βρίσκονται στο οικογενειακό τραπέζι για ένα καλά μαγειρεμένο γεύμα.

Αντίθετα, τρώνε συνεχώς σνακ και τροφές πλούσιες σε θερμίδες, καταναλώνουν γρήγορα φαγητό με υψηλή περιεκτικότητα σε λίπος, και μερικές φορές καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες τροφής σε ένα μόνο γεύμα κατά τη διάρκεια της ημέρας. Αυτές οι συνήθειες οδηγούν σε αυξημένη κατανάλωση θερμίδων και στη διαταραχή του ισοζυγίου.

Επιπλέον, η υπερκατανάλωση τροφίμων και η εύκολη πρόσβαση σε υψηλής θερμιδικής αξίας σνακ και γλυκίσματα επιδεινώνει το πρόβλημα. Οι άνθρωποι συχνά επιλέγουν να καταναλώνουν τα προϊόντα που είναι εύκολα προσβάσιμα και άμεσα διαθέσιμα.

Παράλληλα, η μείωση της φυσικής δραστηριότητας είναι ένας σημαντικός παράγοντας που συμβάλλει στην παχυσαρκία. Διάφορες έρευνες έχουν δείξει ότι σήμερα πολλοί άνθρωποι ασκούνται λιγότερο σε σχέση με το παρελθόν, ενώ ο καθιστικός τρόπος ζωής έχει εισέλθει στην καθημερινότητα πολλών ανθρώπων εδώ και αρκετά χρόνια.

Ορμονικά αίτια

Υπάρχουν ενδοκρινικά αίτια που συχνά συνδέονται με την παχυσαρκία και είναι τα εξής:

• Υπολειτουργία του θυρεοειδούς αδένα: Σε ορισμένες περιπτώσεις ο θυρεοειδής μπορεί να παράγει λιγότερη θυροξίνη, μια ορμόνη δηλαδή που αυξάνει τον μεταβολισμό και κινητοποιεί καλύτερα το σώμα στην πρόσληψη τροφής. Ωστόσο, αυτό συμβαίνει σπάνια και σε σοβαρές περιπτώσεις και συνήθως δεν είναι η κύρια αιτία παχυσαρκίας.
• Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών: Είναι συχνά συνδεδεμένο με την παχυσαρκία και διαταραχές στον κύκλο της γυναίκας, αλλά δεν είναι αυτή καθαυτή η αιτία της παχυσαρκίας.
• Υπερκορτιζολισμός και διαταραχές επινεφριδίων: Ο υπερκορτιζολισμός μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη συσσώρευση λίπους στον κορμό. Η περίπτωση αυτή μπορεί να αντιμετωπιστεί με φαρμακευτική ή χειρουργική θεραπεία.

Συναισθηματικά αίτια

Ένα σημαντικό στοιχείο που πρέπει να λάβουμε υπόψη είναι η τάση ορισμένων ανθρώπων που αντιμετωπίζουν άγχος ή απογοήτευση στον επαγγελματικό και προσωπικό τους βίο, να βρίσκουν παρηγοριά στο φαγητό. 

Αυτό μπορεί να δημιουργήσει ένα φαύλο κύκλο, καθώς το άτομο μαθαίνει να βασίζεται στο φαγητό για να αντιμετωπίσει τα συναισθηματικά του προβλήματα και να οδηγηθεί σε κακή σωματική εμφάνιση και υγεία.

Κληρονομικά αίτια

Μελέτες έχουν δείξει ότι εάν ένας γονέας είναι παχύσαρκος, τότε το παιδί έχει 50% πιθανότητες να γίνει παχύσαρκο. Εάν και οι 2 γονείς είναι παχύσαρκοι, τότε το ποσοστό αυτό ανέρχεται στο 80%.

Το άγχος και η αύξηση του σωματικού βάρους είναι δύο παράγοντες που συχνά συζητούνται για τον αντίκτυπό τους στην υγεία μας. Είναι γεγονός πως η ζωή μας γεμίζει με πολλές προκλήσεις και αβεβαιότητες, που μπορούν να προκαλέσουν έντονο άγχος. Αλλά πώς σχετίζεται αυτό το άγχος με το βάρος του σώματός μας;

Η ερευνητική δραστηριότητα πάνω σε αυτό το θέμα έχει αυξηθεί, με σκοπό να ανακαλυφθεί η πιθανή σύνδεση ανάμεσα σε αυτούς τους δύο παράγοντες. Τα αποτελέσματα των μελετών μέχρι σήμερα έχουν αναδείξει διάφορους τρόπους με τους οποίους το άγχος μπορεί να συσχετισθεί με την αύξηση βάρους.

Η παχυσαρκία αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες πανδημίες του 21ου αιώνα. Εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο αντιμετωπίζουν ασθένειες οι οποίες σχετίζονται με την παχυσαρκία, όπως ο διαβήτης τύπου 2, οι καρδιαγγειακές παθήσεις και ο καρκίνος.

Είναι ευρέως γνωστό ότι οι κύριες συστάσεις για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας είναι η υιοθέτηση ενός εξατομικευμένου πλάνου διατροφής και η σωματική άσκηση. Ωστόσο σε ορισμένες περιπτώσεις ο επιβλέπον ιατρός συστήνει και τη φαρμακευτική αγωγή.

Το τελευταίο διάστημα η ουσία σεμαγλουτίδη έχει γίνει ευρέως διαδεδομένη, χάρη στα αποτελέσματα που επέδειξε στις κλινικές μελέτες για τη μείωση του βάρους, ενώ ξεκίνησε και ως τάση από διάσημες προσωπικότητες.

Τι είναι και πώς λειτουργεί η σεμαγλουτίδη;

Η σεμαγλουτίδη είναι μια ουσία που μιμείται την ορμόνη GLP-1. Η ορμόνη αυτή εκκρίνεται από τα κύτταρα του εντέρου όταν η τροφή φτάσει σε αυτό. Ο σκοπός της έκκρισης είναι να ενεργοποιηθεί το πάγκρεας για την παραγωγή ινσουλίνης, πριν ακόμα η συγκέντρωση της γλυκόζης αυξηθεί λόγω του φαγητού.

Έτσι, η σεμαγλουτίδη χρησιμοποιείται για τη διαχείριση του διαβήτη τύπου 2, καθώς αυξάνει την ποσότητα της ινσουλίνης που απελευθερώνεται από το πάγκρεας μετά τη λήψη τροφής, συντελώντας στον έλεγχο των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα.

Τι έδειξαν οι μελέτες για την απώλεια βάρους

Στην κλινική δοκιμή που δημοσιεύτηκε στο έγκριτο διεθνές επιστημονικό περιοδικό «New England Journal of Medicine», με επικεφαλής τον δρ Ρόμπερτ Κούσνερ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Northwestern του Σικάγο, οι ερευνητές δοκίμασαν τη σεμαγλουτίδη ως θεραπεία κατά του υπερβολικού βάρους.

Στην πολυκεντρική μελέτη, που πραγματοποιήθηκε σε 129 ιατρικά κέντρα, οι σχεδόν 2.000 συμμετέχοντες έπαιρναν κάθε εβδομάδα είτε σεμαγλουτίδη, είτε πλασίμπο (εικονικό φάρμακο) επί 68 εβδομάδες. Όσοι έπαιρναν το πραγματικό φάρμακο, είχαν μέση απώλεια βάρους της τάξης του 15%, έναντι 2,4% της ομάδας ελέγχου του πλασίμπο. Πάνω από το ένα τρίτο της ομάδας της σεμαγλουτίδης έχασαν περισσότερο από 20% του βάρους τους, ενώ τα συμπτώματα του διαβήτη και προδιαβήτη βελτιώθηκαν σε πολλούς ασθενείς.

Οι ειδικοί εντόπισαν δύο μηχανισμούς της σεμαγλουτίδης ως προς την απώλεια βάρους:

1. Μιμείται την απελευθέρωση ορμονών που διεγείρουν το αίσθημα πληρότητας που έχει κανείς μετά το φαγητό, μειώνοντας την όρεξη.
2. Μετριάζει την ισχυρή παρόρμηση για φαγητό, διότι καθυστερεί την απομάκρυνση των τροφών μετά το γεύμα, δίνοντας έτσι την αίσθηση του γρήγορου και παρατεταμένου κορεσμού.

Ενδείκνυται για παιδιά και εφήβους;

Ο Αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) τον Ιανουάριο ανακοίνωσε την έγκριση της εβδομαδιαίας υποδόριας χορήγησης σεμαγλουτίδης για τη θεραπεία της παχυσαρκίας σε εφήβους 12 ετών και άνω.

Η έγκριση στηρίζεται σε μελέτη που δημοσιεύτηκε στο «New England Journal of Medicine», στην οποία συμμετείχαν 201 έφηβοι ηλικίας 12 ως 18 ετών. Οι συμμετέχοντες ήταν με παχυσαρκία με δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) στο 95ο εκατοστημόριο ή υψηλότερο ή υπέρβαροι με ΔΜΣ στο 85ο εκατοστημόριο ή υψηλότερο και τουλάχιστον μία συνυπάρχουσα πάθηση που σχετίζεται με το αυξημένο σωματικό βάρος.

Τα αποτελέσματα έδειξαν μεταβολή του ΔΜΣ από την έναρξη ως το τέλος της μελέτης -16,1% με τη σεμαγλουτίδη και 0,6% με εικονικό φάρμακο, το οποίο επιτεύχθηκε παράλληλα με υγιεινοδιαιτητικές παρεμβάσεις.

Τι ισχύει εάν διακοπεί η θεραπεία;

Οι μελέτες έδειξαν ότι τα οφέλη των ασθενών από τη σεμαγλουτίδη εξαφανίζονται σχεδόν εντελώς όταν διακόπτεται η φαρμακευτική αγωγή. Τα βιολογικά σήματα προς τον εγκέφαλο από το φάρμακο σταματούν και στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, σύμφωνα με τους ειδικούς, τα κιλά επανέρχονται σταδιακά μετά τη διακοπή της θεραπείας.

Η έλευση αυτή της θεραπείας συνεπώς δεν αναιρεί τη σημασία της υιοθέτησης υγιεινών διατροφικών επιλογών και της σωματικής άσκησης.

Ποιες είναι οι παρενέργειες;

Στις χαμηλότερες δόσεις που συνταγογραφούνται για τον διαβήτη, οι παρενέργειες όπως ο έμετος και η διάρροια, ήταν ήπιες. Όμως μπορεί να καταγραφούν και άλλες, καθώς τα φάρμακα χρησιμοποιούνται ευρύτερα και σε υψηλότερες δόσεις.

Δοκιμές σε ζώα έχουν δείξει υψηλότερη συχνότητα εμφάνισης καρκίνου του θυρεοειδούς, ενώ η σεμαγλουτίδη σχετίζεται και με μια σπάνια μορφή παγκρεατίτιδας. Λίγα είναι γνωστά για τις παρενέργειες της χορήγησης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή πριν από αυτή.

Μάλιστα οι πιθανές μακροπρόθεσμες συνέπειές αυτών των φαρμάκων δεν είναι ακόμη γνωστές. Χρειάζονται πολλές και προσεκτικές μελέτες προτού δοθεί το «πράσινο φως», καθώς πολλοί ασθενείς ενδεχομένως να λαμβάνουν δόσεις glp-1 για μια ζωή, δεδομένου ότι η δράση του σταματά όταν η θεραπεία διακόπτεται.

Το επιπλέον βάρος αφαιρεί 47% περισσότερα χρόνια ζωής συγκριτικά με το κάπνισμα, ενώ η χρήση καπνού προκαλεί παρόμοια απώλεια χρόνων ζωής συγκριτικά με την υψηλή αρτηριακή πίεση. Στα συμπεράσματα αυτά κατέληξαν ερευνητές από την Cleveland Clinic και την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, οι οποίοι θέλησαν να αναλύσουν τη συμβολή των τροποποιήσιμων παραγόντων κινδύνου στις αιτίες θανάτου του πληθυσμού στις ΗΠΑ.

Βάσει της έρευνας, για τις ανάγκες της οποίας χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία του  2014, διαπιστώθηκε ότι οι κύριες αιτίες εξαιτίας των οποίων οι άνθρωποι έχασαν πρόωρα τη ζωή τους, που όμως θα μπορούσαν να προληφθούν εάν άλλαζαν εγκαίρως ορισμένους παράγοντες, ήταν (κατά σειρά κατάταξης) η παχυσαρκία, ο διαβήτης, η χρήση προϊόντων καπνού, η υψηλή αρτηριακή πίεση και η υψηλή χοληστερόλη.

Τα αποτελέσματα της έρευνας υπογραμμίζουν τα επιτεύγματα των προσπαθειών που έχουν συντελεστεί τελευταία από κάθε παράγοντα υγείας για τη διακοπή του καπνίσματος, καθώς πριν από 15 χρόνια ο καπνός βρισκόταν στην κορυφή της λίστας των αιτιών εξαιτίας των οποίων χάνουν οι άνθρωποι πρόωρα τη ζωή τους.

Οι ερευνητές, παρουσιάζοντας την εργασία τους στην Ετήσια Συνάντηση της Γενικής Εσωτερικής Ιατρικής 2017, σημείωσαν ότι ορισμένα άτομα μπορεί να έχουν ανάγκες πολύ διαφορετικές από αυτές του ευρύτερου πληθυσμού. Για παράδειγμα, για έναν παχύσαρκο και αλκοολικό ασθενή είναι σημαντικότερο να αντιμετωπιστεί η χρήση αλκοόλ παρά η παχυσαρκία, παρόλο που η τελευταία έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο στον πληθυσμό.

Για να εκτιμηθεί ο αριθμός των ετών ζωής που χάθηκαν εξαιτίας καθενός από τους 5 τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου, οι ερευνητές εξέτασαν τη μεταβολή της θνησιμότητας σε μια σειρά υποθετικών αμερικανικών πληθυσμών που καθένας τους εξάλειψε έναν παράγοντα κινδύνου.

Οι ερευνητές συνέκριναν τα αποτελέσματα με τη μεταβολή των ετών ζωής που χάθηκαν για έναν πληθυσμό που εξάλειψε όλους τους τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου. Αναγνωρίζοντας ότι μερικοί, λιγότερο συνηθισμένοι, παράγοντες μπορεί να επιβαρύνουν σημαντικά μικρές υποομάδες πληθυσμού, εκτίμησαν, επίσης, το προσδόκιμο ζωής που αποκτήθηκε στα άτομα από κάθε τροποποιήσιμο παράγοντα κινδύνου.

Σύμφωνα με όσα δήλωσε ο κύριος συγγραφέας της μελέτης Δρ. Glen Taksler από την Cleveland Clinic, οι τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου που αφορούν ανθρώπινες συμπεριφορές αποτελούν σημαντικό λόγο θνησιμότητας. «Τα προκαταρκτικά αυτά αποτελέσματα συνεχίζουν να τονίζουν τη σημασία της απώλειας βάρους, της διαχείρισης του διαβήτη και της υγιεινής διατροφής στον πληθυσμό των ΗΠΑ».

Οι τρεις από τις πέντε πρώτες αιτίες θανάτου (διαβήτης, υπέρταση και υψηλή χοληστερόλη) μπορούν να αντιμετωπιστούν και είναι σημαντικό να γίνει κατανοητό από τους ασθενείς ότι οι θεραπευτικές επιλογές και προσεγγίσεις έχουν ισχυρό αντίκτυπο στα χρόνια που θα ζήσουν. Τα αποτελέσματα υπογραμμίζουν επίσης τη σημασία της προληπτικής φροντίδας στην κλινική πρακτική και γιατί πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα για τους γιατρούς.

«Η πραγματικότητα είναι, παρόλο που μπορούμε να γνωρίζουμε την άμεση αιτία θανάτου ενός ασθενούς, για παράδειγμα καρκίνο του μαστού ή καρδιακή προσβολή, δεν γνωρίζουμε πάντοτε τους παράγοντες που συμβάλλουν σε αυτή, όπως η χρήση καπνού, η παχυσαρκία, το αλκοόλ και το οικογενειακό ιστορικό. Για κάθε μείζονα αιτία θανάτου, εντοπίσαμε μια βασική αιτία για να καταλάβουμε αν υπήρχε τρόπος που θα μπορούσε ένα άτομο να ζήσει περισσότερο», διευκρινίζει ο Δρ. Taksler, ο οποίος συνεχίζει να διεξάγει έρευνες σε αυτόν τον τομέα και, μαζί με τους συνεργάτες του, να αναλύει και να βελτιώνει τα αποτελέσματα.

Τα ευρήματα της παρούσας έρευνας προστίθενται στον μεγάλο όγκο ευρημάτων προηγούμενων ερευνών, που εξαίρουν τα άμεσα και έμμεσα οφέλη της βαριατρικής χειρουργικής. Αρκεί η επιλογή της κατάλληλης τεχνικής να εξατομικεύεται και να γίνεται υπεύθυνα.

Πηγή: www.iatronet.gr

Photo credit: Freepik

Ο επιπολασμός της παχυσαρκίας στις μέρες μας έχει αυξηθεί σε σημαντικό βαθμό, τόσο στα παιδιά και στους έφηβους όσο και στους ενήλικες. Τα διατροφικά πρότυπα του γενικού πληθυσμού επιδεινώνονται με αποτέλεσμα να προκαλούνται βλαβερές συνέπειες στον οργανισμό.

Η πρόσληψη μεγαλύτερης ποσότητας ενέργειας μέσω των τροφίμων σε σχέση με αυτή που καταναλώνουμε, μπορεί μακροπρόθεσμα να οδηγήσει σε νοσήματα όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, η υπέρταση, η οστεοπόρωση, η υπνική άπνοια κ.λπ.

Ως αποτέλεσμα πολλοί στρέφονται σε δίαιτες αμφιβόλου ποιότητας με την πεποίθηση ότι θα χάσουν γρήγορα το περιττό σωματικό βάρος και θα αποκαταστήσουν τα διατροφικά λάθη. Σπάνια όμως είναι αποτελεσματικές οι δίαιτες στη μακροχρόνια διατήρηση του χαμηλού σωματικού βάρους, ενώ επιπλέον εκείνες για την ταχεία απώλειά του μπορεί να προκαλέσουν και σημαντικές παθολογικές επιπλοκές.

Οι δίαιτες ταχείας απώλειας βάρους συνδέονται με καταστάσεις όπως ανάπτυξη χολόλιθων, σύνδρομο χρόνιας κόπωσης, δυσκοιλιότητα, διάρροια, παγκρεατίτιδα, αδυναμία συγκέντρωσης, τριχόπτωση, ανωμαλίες περιόδου, διαταραχές ηλεκτρολυτών, ουρική νόσο, ορθοστατική υπόταση, καθώς και καρδιακές αρρυθμίες. Οι προσπάθειες απώλειας βάρους, συνεπώς, είναι χρήσιμο να γίνονται υπό ιατρική παρακολούθηση και να μην υπερβαίνουν τα τέσσερα κιλά το μήνα.

Στην περίπτωση που η δίαιτα παρατείνεται ενώ το άτομο προσέγγισε το ιδανικό βάρος, μπορεί να υπάρχει το ενδεχόμενο του συνδρόμου νευρογενούς ανορεξίας, το οποίο είναι συχνότερο σε γυναίκες. Στα συμπτώματα του συνδρόμου περιλαμβάνονται η δυσανεξία στο ψύχος, η αναστολή της εμμήνου ρήσεως, οι καρδιακές αρρυθμίες, γαστρεντερικές διαταραχές, υπόταση, υποθερμία και απολεπιζόμενο δέρμα.

Η θεραπεία της παχυσαρκίας είναι χρονοβόρα και απαιτητική ενώ είναι απαραίτητο να περιλαμβάνει ένα συνδυασμό μεθόδων και προσεγγίσεων του θέματος. Για την αποφυγή αποτυχίας και δημιουργίας αισθήματος απογοήτευσης χρειάζεται να τηρούνται κάποιες προϋποθέσεις, όπως η ειλικρινής πρόθεση του ατόμου να συμμετάσχει σε ένα τέτοιο πρόγραμμα και η υιοθέτηση ρεαλιστικών στόχων.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι δίαιτες με ταχεία απώλεια βάρους δεν υπερέχουν στη μακροχρόνια διατήρησή του συγκριτικά με δίαιτες βραδύτερου ρυθμού απώλειας.

Οι διατροφικές συνήθειες που χαρακτηρίζονται από μεγάλη αύξηση της πρόσληψης λιπών και ευαπορρόφητων υδατανθράκων, σε συνδυασμό με τη μείωση της σωματικής δραστηριότητας, προκαλούν αύξηση του σωματικού βάρους.

Στην περίπτωση του ανδρικού φύλου τα παραπανίσια κιλά προστίθενται κυρίως γύρω από την κοιλιά σε σχέση με τα άλλα μέρη του σώματος. Το κοιλιακό πάχος όμως εκτός από άβολο, αποτελεί και ένα μεγάλο κίνδυνο για την υγεία.

Το πρόβλημα είναι ότι το λίπος της κοιλιάς δεν περιορίζεται μόνο κάτω από το δέρμα (υποδόριο λίπος), αλλά περιλαμβάνει και το λίπος που εντοπίζεται βαθύτερα στην κοιλιά γύρω από τα εσωτερικά όργανα (σπλαχνικό λίπος). Το σπλαχνικό λίπος στην κοιλιά παράγει ορμόνες και ουσίες που επηρεάζουν την παραγωγή των βασικών ορμονών στο σώμα.

Η εμφάνιση ή όχι της παχυσαρκίας καθώς και η κατανομή του λίπους επηρεάζονται από την κληρονομικότητα. Οι άντρες έχουν περισσότερες πιθανότητες να αποθηκεύουν το λίπος κυρίως στην κοιλιά, σε αντίθεση με τις γυναίκες και αυτό είναι ακόμα πιο έντονο καθώς μεγαλώνουν. Ωστόσο και οι γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση έχουν αυξημένο κίνδυνο και σχεδόν φτάνουν τα ποσοστά του σπλαχνικού λίπους των αντρών.

Κυριότερες αιτίες παρόλα αυτά αποτελούν η κακή διατροφή, η αυξημένη πρόσληψη θερμίδων, οι μεγάλες ποσότητες αλκοόλ και η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας.

Το αποτέλεσμα είναι να αυξάνονται οι πιθανότητες εμφάνισης πολλών ασθενειών. Σε αυτές περιλαμβάνονται ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, το έμφραγμα του μυοκαρδίου και οι καρδιακές νόσοι, παθήσεις του ήπατος, υψηλά τριγλυκερίδια, χαμηλή «καλή» χοληστερίνη, υπνική άπνοια, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, στυτική δυσλειτουργία, καθώς μέχρι και καρκίνος.

Η περίμετρος της μέσης άνω των 102 cm στους άντρες δείχνει παθολογική συγκέντρωση λίπους στην κοιλιά.

Ο περιορισμός πρόσληψης θερμίδων και αλκοόλ παράλληλα με το ξεκίνημα μιας υγιεινής διατροφής με πολλά φρούτα και λαχανικά μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του λίπους στην κοιλιά. Τέλος, σημαντική είναι και η σωματική άσκηση σε καθημερινή βάση.