Blog

Όταν καταναλώνουμε τρόφιμα που περιλαμβάνουν υδατάνθρακες, αυτά με τη σειρά τους διασπώνται από το πεπτικό σύστημα και μετατρέπονται σε γλυκόζη για την παροχή ενέργειας στα κύτταρα του σώματος.

Παράλληλα, ο οργανισμός με τη λήψη της τροφής παράγει ινσουλίνη, μια ορμόνη που είναι υπεύθυνη για τη ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα. Η ινσουλίνη εκκρίνεται από το πάγκρεας όταν η γλυκόζη εισέλθει στην κυκλοφορία του αίματος, από όπου στη συνέχεια με τη βοήθεια της θα εισχωρήσει στα κύτταρα. Όταν όμως ο μηχανισμός αυτός υπολειτουργεί, τότε το άτομο πάσχει από σακχαρώδη διαβήτη.

Κατά την εγκυμοσύνη το σώμα χρειάζεται μεγαλύτερη ποσότητα ινσουλίνης και εάν αυτή δεν είναι επαρκής (είτε λόγω ελαττωματικής παραγωγής από το πάγκρεας, είτε λόγω ελαττωματικής δραστικότητας), τότε τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα ανεβαίνουν. Αυτό ακριβώς είναι ο σακχαρώδης διαβήτης της κύησης.

Ο μηχανισμός παραγωγής της ινσουλίνης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης παρεμποδίζεται από τη δράση των ορμονών που εκκρίνει ο πλακούντας. Τα επίπεδα των πλακουντιακών ορμονών αυξάνονται γραμμικά στο δεύτερο και τρίτο τρίμηνο, τα οποία με τη σειρά τους προκαλούν αντιστάσεις στη δράση της ινσουλίνης. Το αποτέλεσμα είναι οι ανάγκες σε ινσουλίνη να αυξάνονται. Στο τρίτο τρίμηνο η μέση 24ωρη ινσουλίνη αυξάνεται κατά 50% σε σχέση με την προ κυήσεως κατάσταση.

Το πάγκρεας για να αντεπεξέλθει στις ανωτέρω συνθήκες είναι αναγκασμένο να δουλέψει περισσότερο για να δημιουργήσει έως και διπλάσια ποσότητα ινσουλίνης.

Πώς επηρεάζεται το έμβρυο

Εάν η ανταπόκρισή του παγκρέατος στις αυξημένες απαιτήσεις δεν είναι ικανοποιητική, τότε εμφανίζεται υπεργλυκαιμία τόσο στη μητέρα όσο και στο έμβρυο.

Συνήθως αυτή η υπεργλυκαιμία εμφανίζεται μετά τα γεύματα και προκαλεί αύξηση στο μέγεθος του εμβρύου. Αυτό συμβαίνει διότι η υπεργλυκαιμία προκαλεί αυξημένη έκκριση ινσουλίνης, η οποία είναι αναβολική ορμόνη και προκαλεί αυξημένη συσσώρευση θρεπτικών συστατικών στο έμβρυο και αύξηση του μεγέθους πέραν του κανονικού (μακροσωμία).

Η γλυκόζη με τη σειρά της που συσσωρεύεται στο έμβρυο μετατρέπεται σε λίπος. Η μετατροπή αυτή απαιτεί οξυγόνο με αποτέλεσμα το έμβρυο να βιώνει επεισόδια μειωμένης συγκέντρωση οξυγόνου (υποξία). Η εμβρυϊκή υποξία προκαλεί την έκκριση κατεχολαμινών από τα επινεφρίδια, τα οποία με τη σειρά τους προκαλούν καταστάσεις όπως υπέρταση, καρδιακή υπερτροφία και υπερπλασία του μυελού.

Η μακροσωμία καθιστά δύσκολη την διαδικασία του φυσιολογικού τοκετού και βάζει το έμβρυο σε κίνδυνο τραυματισμού. Σε αυτές τις περιπτώσεις προτιμάται η μέθοδος της καισαρικής τομής. Επίσης, τα παιδιά που γεννιούνται με μεγάλο βάρος τείνουν να είναι παχύσαρκα και να εμφανίζουν προβλήματα με τον μεταβολισμό τους στο μέλλον.

Πόσο συχνός είναι ο διαβήτης κύησης

Έχει παρατηρηθεί ότι το ποσοστό των γυναικών με διαβήτη κύησης είναι περίπου 3-6%. Στο στόχαστρο της ασθένειας βρίσκονται κυρίως όσες διαθέτουν ιστορικό διαβήτη στην οικογένεια, είναι παχύσαρκες ή έχουν ηλικία μεγαλύτερη των 35 ετών. Υπάρχουν ωστόσο και πολλές περιπτώσεις όπου δεν χρειάζεται κανένας επιβαρυντικός παράγοντας για να εμφανιστεί η ασθένεια.

Αντιμετώπιση

Είναι σημαντικό αν όχι όλες, οι έγκυοι υψηλού κινδύνου να ελέγχονται για διαβήτη εγκυμοσύνης, γιατί είναι μια κατάσταση που αν διαγνωστεί έγκαιρα και δοθεί κατάλληλη θεραπεία μηδενίζονται οι κίνδυνοι για τη μητέρα και το παιδί.

Η θεραπεία περιλαμβάνει την εκπαίδευση σε θέματα διατροφής, στον τρόπο παρακολούθησης της γλυκόζης αίματος και ούρων καθώς και στον έλεγχο του σωματικού βάρους μέσω καθημερινής άσκησης. Στην περίπτωση που η διατροφή και η άσκηση δεν αρκούν, μπορεί να χρειαστούν ινσουλίνη ή φάρμακα για τον έλεγχό του σακχάρου.

Σημειωτέον ότι θα πρέπει να ξαναγίνει μια καμπύλη γλυκόζης σε 6 εβδομάδες μετά τον τοκετό για να επιβεβαιωθεί το αν ο διαβήτης υποχώρησε.

Τέλος, κάθε γυναίκα που παρουσιάζει διαβήτη στην εγκυμοσύνη θα πρέπει να θυμάται πως έχει μεγάλες πιθανότητες να αναπτύξει διαβήτη αργότερα στη ζωή της.

Featured photo credit: bies via Foter.com / CC BY-NC-SA

Σακχαρώδης διαβήτης της εγκυμοσύνης είναι ο διαβήτης που παρουσιάζεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και υποχωρεί (στις περισσότερες περιπτώσεις) μετά τον τοκετό. Σ’ ένα ποσοστό περίπου 3%, δηλαδή 3 στις 100 εγκύους θα παρουσιάσουν αυτό τον τύπο του διαβήτη.

Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μια πάθηση όπου το σώμα δεν είναι σε θέση να χρησιμοποιήσει αποτελεσματικά τη γλυκόζη που λαμβάνουμε από τα τρόφιμα για τη μετατροπή της σε ενέργεια. Χαρακτηρίζεται από αύξηση της συγκέντρωσης του σακχάρου στο αίμα (υπεργλυκαιμία) και διαταραχή του μεταβολισμού της γλυκόζης, είτε ως αποτέλεσμα ελαττωμένης έκκρισης της ινσουλίνης από το πάγκρεας, είτε λόγω ελάττωσης της ευαισθησίας των κυττάρων του σώματος στην ινσουλίνη.

Θα πρέπει να τονιστεί από την αρχή πως εάν ο διαβήτης δεν ρυθμίζεται με δίαιτα, τότε το μόνο φάρμακο που χορηγείται είναι η ινσουλίνη. Η διάγνωση του διαβήτη της εγκυμοσύνης είναι πολύ δύσκολη και πρέπει να γίνει από τον ειδικό.

Κάθε γυναίκα που μένει έγκυος πρέπει να ελέγχεται για διαβήτη εγκυμοσύνης

Γυναίκες με σακχαρώδη διαβήτη εγκυμοσύνης δεν παρουσιάζουν συμπτώματα και γι’ αυτό πρέπει να ελέγχονται όλες. Ένας απλός τρόπος είναι κατά τον 6ο μήνα της εγκυμοσύνης, ανεξάρτητα από την ώρα της ημέρας και τη λήψη τροφής, λήψη 50 γραμμαρίων γλυκόζης και προσδιορισμός σακχάρου αίματος μια ώρα μετά. Αν τα επίπεδα σακχάρου του αίματος είναι υψηλότερα από 140 mg/dl, τότε πρέπει να γίνει πλήρης καμπύλη γλυκόζης από το στόμα σύμφωνα με τις οδηγίες του ειδικού.

Ίσως όλες οι έγκυοι ή αν θέλετε οι έγκυοι υψηλού κινδύνου πρέπει να ελέγχονται για διαβήτη εγκυμοσύνης, γιατί είναι μια κατάσταση που αν διαγνωστεί έγκαιρα και δοθεί κατάλληλη θεραπεία μηδενίζονται οι κίνδυνοι για τη μητέρα και το παιδί.

Μετά τον τοκετό δεν πρέπει να ξεχνά πως θα κάνει μια καμπύλη γλυκόζης σε 6 εβδομάδες μετά τον τοκετό, για να επιβεβαιώσει πως ο διαβήτης υποχώρησε. Κάθε γυναίκα που παρουσιάζει διαβήτη στην εγκυμοσύνη να θυμάται πως έχει μεγάλες πιθανότητες να αναπτύξει διαβήτη αργότερα στη ζωή της.

Κάθε χρόνο 5% των γυναικών με σακχαρώδη διαβήτη εγκυμοσύνης αναπτύσσουν σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.

Photo credit: Freepik

Αυξημένο κίνδυνο ανεπιθύμητων αποτελεσμάτων της κύησης, περιλαμβανομένου του νεογνικού θανάτου, έχουν οι γυναίκες με διαβήτη κύησης, σύμφωνα με γαλλική μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο Diabetologia.

Επιστημονική ομάδα του Νοσοκομείου Pitié-Salpêtrière, με επικεφαλής την Δρ Σοφι Ζακμινετ, μελέτησε στοιχεία που αφορούσαν 796.346 γεννήσεις που είχαν καταγραφεί στη Γαλλία το 2012. Στο δείγμα τελικά περιλαμβάνονταν 57.629 (7,24%) γυναίκες με διαβήτη κύησης.

Η διαβητική κατάσταση των γυναικών καθορίστηκε βάσει της χρήσης αντιδιαβητικών φαρμάκων ή ινσουλίνης και από τις διαγνώσεις που είχαν γίνει στα νοσοκομεία. Επίσης, στοιχεία που συνέδεαν τη μητέρα με το παιδί ήταν διαθέσιμα για 705.198 τοκετούς (88% επί του συνόλου).

Ο κίνδυνος ανεπιθύμητου αποτελέσματος ήταν δύο με τέσσερις φορές υψηλότερος στα βρέφη των γυναικών που έπασχαν από διαβήτη τύπου 2 πριν την κύηση, συγκριτικά με όσες είχαν διαβήτη κύησης.

Στη συνέχεια οι ερευνητές εστίασαν τη μελέτη στους τοκετούς μετά την 28η εβδομάδα κυοφορίας, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι γυναίκες είχαν διαγνωστεί με διαβήτη κύησης.

Ο αυξημένος κίνδυνος διαφόρων επιπλοκών στις γυναίκες με διαβήτη κύησης συγκριτικά με τις γυναίκες χωρίς διαβήτη κύησης ήταν: πρόωρου τοκετού 30%, καισαρικής τομής 40%, προεκλαμψίας/εκλαμψίας 70%, μακροσωμία 80%, αναπνευστική δυσφορία 10%, γεννητικό τραύμα 30% και καρδιακές δυσπλασίες 30%.

Κι ενώ αυτές οι ανεπιθύμητες ενέργειες αφορούσαν τόσο γυναίκες που είχαν πάρει ινσουλίνη όσο και αυτές που έκαναν διατροφή για τον έλεγχο του διαβήτη κύησης, τελικά ο μεγαλύτερος κίνδυνος αφορούσε την ομάδα της ινσουλίνης. Κι αυτό γιατί αν ο διαβήτης χρειάζεται ινσουλίνη για αν ελεγχθεί σημαίνει ότι βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο, με αποτέλεσμα γενικότερα μεγαλύτερο κίνδυνο επιπλοκών.

Όταν οι επιστήμονες περιόρισαν την έρευνα σε φυσιολογικούς τοκετούς μετά την 37η εβδομάδα κυοφορίας, διαπίστωσαν αυξημένο κίνδυνο νεογνικού θανάτου στις γυναίκες με διαβήτη κύησης. Μετά την εξαίρεση γυναικών που υπήρχε η υποψία ότι είχαν αδιάγνωστο διαβήτη τύπου 2 πριν κυοφορήσουν, ο κίνδυνος παρέμενε σημαντικά αυξημένος, στο 30%, μόνο στις γυναίκες που έλεγχαν τον διαβήτη κύησης με διατροφή. Αυτό αποδίδεται στο γεγονός ότι, οι γυναίκες που κάνουν διατροφή για τον διαβήτη κύησης τείνουν να γεννούν αργότερα και το έμβρυο να έχει εκτεθεί για περισσότερο χρόνο σε υψηλότερα επίπεδα γλυκόζης.

«Η μελέτη αποδεικνύει ξεκάθαρα ότι ο διαβήτης κύησης είναι μια πάθηση που σχετίζεται με αρνητικά αποτελέσματα στην εγκυμοσύνη και μάλιστα για όσες γυναίκες χρειάζεται να πάρουν ινσουλίνη κατά την κύηση. Ελπίζουμε υπό το φως των νέων αυτών δεδομένων να συμβάλλουν στην καλύτερη διαχείριση των συγκεκριμένων ασθενών, με το στόχο το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα για την μητέρα και το παιδί», αναφέρουν στα συμπεράσματα της μελέτης οι ερευνητές.

Πηγή: health.in.gr

Στην κύηση υπάρχει πιθανότητα να αναπτυχθεί Διαβήτης, ιδιαίτερα όταν η γυναίκα έχει αυξημένο βάρος, ή έχει ιστορικό Διαβήτη Κύησης σε προηγούμενη κύηση. Πρόσφατα δημοσιεύθηκε στο Diabetes Care, ότι αυτές οι γυναίκες μπορούν να μειώσουν την πιθανότητα να αναπτύξουν Διαβήτη Κύησης, με μέτριες αλλαγές στην καθημερινή τους συμπεριφορά.

Η δημοσίευση αφορούσε μια μελέτη, στην οποία συμμετείχαν 293 γυναίκες που είχαν αυξημένο βάρος (ΒΜΙ>30), ή ιστορικό Διαβητικό Κύησης, σε προηγούμενη κύηση. Οι γυναίκες αυτές χωρίστηκαν σε δυο ομάδες. Η πρώτη ομάδα ακολούθησε ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα διατροφής και άσκησης, κατά τη διάρκεια της κύησης, με την βοήθεια ειδικών και διαιτολόγων. Η δεύτερη ομάδα ακολούθησε τη συνηθισμένη παρακολούθηση από τον γυναικολόγο.

Στις εβδομάδες 24η – 28η, οι γυναίκες υποβλήθηκαν σε καμπύλη γλυκόζης 75 γραμμαρίων, για να διαπιστωθούν αν υπάρχουν παθολογικές τιμές. τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι γυναίκες που ακολούθησαν το εξατομικευμένο πρόγραμμα διατροφής και άσκησης ανέπτυξε Διαβήτη Κύησης σε ποσοστό 13,9%. Αντίθετα, οι γυναίκες που ακολούθησαν την συνηθισμένη διαδικασία ανέπτυξαν Διαβήτη Κύησης, σε ποσοστό 21,6%.

Τα δεδομένα αυτά δείχνουν, ότι οι γυναίκες που έχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν Διαβήτη Κύησης, μπορούν να τον προλάβουν. Μια μέτρια προσαρμογή της διατροφής και αύξηση της φυσικής δραστηριότητας, κατά τη διάρκεια της κύησης, μπορεί να απαλλάξει τις μισές τουλάχιστον γυναίκες από τον Διαβήτη.

Πηγή: smarthealth.gr