Κάθε καλοκαίρι, όπως φυσικά και κατά τη διάρκεια άλλων εποχών στη χώρα μας, πολλοί από εμάς συνηθίζουν να εκτίθενται στον ήλιο για παρατεταμένο χρονικό διάστημα, είτε γιατί μπορεί να απολαμβάνουν τον χρόνο τους στην παραλία είτε γιατί το επιβάλλει η φύση του επαγγέλματός τους.
Κάτι τέτοιο ωστόσο ενέχει κινδύνους για τον οργανισμό μας, καθώς μπορεί να προκύψουν οξεία ή χρόνια παθολογικά προβλήματα από την τοξική βλάβη της ηλιακής ακτινοβολίας στο δέρμα και τους βλεννογόνους ή και κόπωση των ομοιοστατικών μηχανισμών του σώματος.
Οξείες βλάβες
Η βλάβη από τον ήλιο αρχικά προσβάλλει τα επιφανειακά στρώματα του δέρματος με αποτέλεσμα την εμφάνιση ερεθισμού με μικρή ερυθρότητα και πόνο. Καθώς η βλάβη προχωράει βαθύτερα, τα συμπτώματα επιδεινώνονται, η ερυθρότητα γίνεται πιο έντονη, ο πόνος αυξάνεται και εμφανίζονται φουσκάλες ή πρήξιμο. Στο σημείο αυτό η σοβαρότητα του εγκαύματος εξαρτάται από την έκταση του δέρματος που προσβλήθηκε και το βάθος του εγκαύματος.
Στα προβλήματα που μπορεί να προκαλέσουν τα εγκαύματα περιλαμβάνονται η αφυδάτωση, ηλεκτρολυτικές διαταραχές, καθώς και σοβαρές λοιμώξεις που μπορεί να οδηγήσουν σε νοσηλεία. Σε βάθος χρόνου μάλιστα τα εγκαύματα έχουν συνδεθεί και με την ανάπτυξη δερματικών καρκινωμάτων. Εκτός όμως από τις βλάβες του δέρματος από την ηλιακή ακτινοβολία μπορεί να προσβληθεί και ο οφθαλμός με ηλιακό έγκαυμα και θάμβο της όρασης.
Στις ομάδες υψηλού κινδύνου για σοβαρές άμεσες επιπλοκές είναι τα μικρά παιδιά, οι ηλικιωμένοι και οι πάσχοντες από ορισμένα χρόνια νοσήματα όπως ο σακχαρώδης διαβήτης.
Χρόνια προβλήματα
Οι χρόνιες βλάβες που μπορεί να προκαλέσει στο δέρμα η παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο είναι πολλές και χαρακτηρίζονται από άμετρο πολλαπλασιασμό κυττάρων με απώλεια της φυσιολογικής αυτορρύθμισης.
Η πιο επικίνδυνη βλάβη είναι το μελάνωμα, λόγω της ταχύτητας που πραγματοποιεί μεταστάσεις. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι κάθε πρωτοεμφανιζόμενος σπίλος ή σπίλος που αλλάζει χρώμα πρέπει να μας παραπέμπει για εξέταση σε ειδικό. Η πιθανότητα κακοήθειας είναι υψηλή όταν το χρώμα του σπίλου είναι μελανό ή μαύρο, έχει ασαφή όρια, ασύμμετρο σχήμα, ανομοιομορφία χρώματος, αυξητική τάση ή μέγεθος πάνω από έξι χιλιοστά.
Κόπωση ομοιοστατικών μηχανισμών
Οι ομοιοστατικοί μηχανισμοί είναι η ικανότητα του οργανισμού να διατηρεί σταθερές τις συνθήκες του εσωτερικού περιβάλλοντος του σώματος (θερμοκρασία, συγκεντρώσεις διάφορων συστατικών, άμυνα κτλ.) παρά τις εξωτερικές μεταβολές. Αυτή λειτουργία είναι πολύ σημαντική και η εφίδρωση, η περιφερική αγγειοδιαστολή και η δίψα είναι βασικοί συντελεστές του συστήματος ομοιόστασης.
Όταν όμως μηχανισμοί αυτοί υφίστανται κόπωση και ανεπαρκούν, εμφανίζεται ηλίαση. Η ηλίαση εκδηλώνεται με ατονία, ζάλη, πονοκέφαλο, αδυναμία, κράμπες, σύγχυση, ναυτία, εμετό, λιποθυμία, εγκεφαλική δυσλειτουργία και διαταραχές ούρων.
Όταν η ομοιοστατική λειτουργία διαταραχτεί σε μεγάλο βαθμό, εμφανίζεται θερμοπληξία με πυρετό που μπορεί να εξελιχθεί σε σοβαρή βλάβη στην λειτουργία της καρδιάς, των πνευμόνων, του εγκεφάλου, του ήπατος και των νεφρών.
Άτομα υψηλού κινδύνου είναι τα μικρά παιδιά, τα παχύσαρκα άτομα, τα υποτασικά, τα άτομα που ευρίσκονται σε κακή φυσική κατάσταση, που λαμβάνουν χρονίως ορισμένου τύπου φάρμακα, οι ηλικιωμένοι, οι ασκούμενοι και οι πάσχοντες από ορισμένα ιατρικά νοσήματα, όπως καρδιακή ανεπάρκεια.
Πρόληψη
Για την πρόληψη των προβλημάτων αυτών είναι σημαντικό:
– Να αποφεύγετε την έκθεση στον ήλιο κατά την διάρκεια της ύψιστης ηλιοφάνειας 11.00 – 17.00.
– Να πίνετε επαρκή ποσότητα νερού, να φοράτε καπέλο και ανοιχτόχρωμα ρούχα, να κάνετε πολλά δροσερά μπάνια κατά την παραμονή στην θάλασσα και να αποφεύγετε το αλκοόλ και τα βαριά φαγητά. Συνιστάται επίσης χρήση αντηλιακών γυαλιών και γαλακτωμάτων με υψηλό δείκτη προστασίας.
Τέλος, σημαντικό είναι να γίνονται ορισμένες τροποποιήσεις στην φαρμακευτική αγωγή που λαμβάνουν οι χρονίως πάσχοντες.
Leave a Reply