Η υπογλυκαιμία είναι μια παθολογική κατάσταση, η οποία οφείλεται στην ελάττωση του σακχάρου του αίματος σε επίπεδα που να προκαλούν την εκδήλωση συμπτωμάτων.
Τα επίπεδα στα οποία θα εκδηλωθούν τα συμπτώματα δεν είναι τα ίδια για όλους. Ο καθένας μας έχει διαφορετική ευαισθησία στη μείωση των επιπέδων του σακχάρου με αποτέλεσμα ένα άτομο να εμφανίζει συμπτώματα σε τιμές υψηλότερες ή χαμηλότερες από ένα άλλο.
Στη συντριπτική της πλειοψηφία η υπογλυκαιμία παρουσιάζεται σε άτομα που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη, τα οποία είτε κάνουν υπέρβαση της δόσεως της λαμβανόμενης ινσουλίνης ή των αντιδιαβητικών δισκίων για τη θεραπεία τους είτε σε καθυστέρηση της λήψεως γεύματος ή σε έντονη σωματική άσκηση.
Σε άλλες περιπτώσεις οι οποίες δεν οφείλονται στο διαβήτη, η υπογλυκαιμία μπορεί να συνοδεύει ποικίλες παθήσεις, από τις πιο καλοήθεις, όπως η υπογλυκαιμία της νηστείας, μέχρι τις πιο κακοήθεις, όπως οι ουσίες που εκκρίνονται από διάφορους όγκους και προκαλούν υπογλυκαιμία.
Πώς προκαλείται
Η υπογλυκαιμία γενικά προκαλείται από δύο βασικούς μηχανισμούς: α) από την μειωμένη παροχής γλυκόζης στο αίμα και β) από την αυξημένη απομάκρυνση της γλυκόζης από το αίμα λόγω αυξημένης κατανάλωσης.
Μειωμένη παροχή γλυκόζης στον οργανισμό υπάρχει στην περίπτωση του παρατεταμένου υποσιτισμού, της κακής απορρόφησης της γλυκόζης από το έντερο, των παθήσεων του ήπατος (π.χ. χρόνια ηπατίτιδα ή κίρρωση του ήπατος), καθώς και σε καταστάσεις που προκαλούν μειωμένη σύνθεση γλυκόζης μέσα στον οργανισμό από άλλες θρεπτικές ουσίες (νεογλυκογένεση).
Αυξημένη απομάκρυνση γλυκόζης από το αίμα υπάρχει στην περίπτωση της αυξημένης παραγωγής μυϊκού έργου (π.χ. έντονη σωματική άσκηση ή βαριά χειρωνακτική εργασία) και του υπερινσουλινισμού (αυξημένες τιμές ινσουλίνης στο αίμα).
Ο υπερινσουλινισμός συνηθέστερα οφείλεται σε υπερβολική χορήγηση ινσουλίνης σε διαβητικά άτομα και αποτελεί τη συνηθέστερη αιτία της υπογλυκαιμίας. Ο υπερινσουλινισμός όμως μπορεί να οφείλεται και σε αυξημένη παραγωγή ινσουλίνης είτε από όγκους του παγκρέατος είτε από όγκους διαφόρων άλλων οργάνων που παράγουν ουσίες που μιμούνται τη δράση της ινσουλίνης.
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα που προκαλούνται από την υπογλυκαιμία είναι συνάρτηση τόσο των επιπέδων του σακχάρου του αίματος όσο και της ταχύτητας με την οποία αυτό μειώνεται. Η γλυκόζη αποτελεί την κύρια και μοναδική πηγή ενεργείας των νευρικών κυττάρων και έτσι ένα μεγάλο μέρος των συμπτωμάτων της οφείλεται στη δυσλειτουργία του νευρικού συστήματος. Τα συμπτώματα αυτά μπορούν να διακριθούν σε οξέα, υποξέα και χρόνια.
Στα οξέα συμπτώματα περιλαμβάνονται η εφίδρωση, το αίσθημα πείνας, άγχους, τρεμούλας, μουδιάσματα των δακτύλων και διαταραχές από την όραση, τα οποία συνήθως παρουσιάζονται σε άτομα που κάνουν υπέρβαση της δόσης της ινσουλίνης. Κάθε διαβητικό άτομο θα πρέπει να μπορεί να διακρίνει εύκολα τα συμπτώματα της υπογλυκαιμίας ώστε να τα αντιμετωπίζει έγκαιρα.
Τα υποξέα συμπτώματα είναι λιγότερο έκδηλα. Σε αυτά κυρίως περιλαμβάνονται η υπνηλία και η ελάττωση της ικανότητας για αυτόματες αντιδράσεις, ωστόσο μπορεί να υπάρχουν και εκδηλώσεις κακής συμπεριφοράς τις οποίες το άτομο δεν είναι σε θέση να καταλάβει. Η ανάρμοστη αυτή συμπεριφορά αρκετές φορές αποδίδεται σε λήψη αλκοόλ επειδή ακριβώς η συμπεριφορά του ατόμου μοιάζει με αυτή του μεθυσμένου. Στα υποξέα συμπτώματα περιλαμβάνεται και ο αρνητισμός καθώς και η ανικανότητα χειρισμού ατομικών υποθέσεων.
Τα χρόνια συμπτώματα συνήθως παρουσιάζονται σε άτομα που πάσχουν από όγκους που εκκρίνουν ινσουλίνη. Τα συμπτώματα αυτά είναι ύπουλα, διαδράμουν χρονίως χωρίς να είναι έντονα και πολύ συχνά διαγιγνώσκονται δύσκολα και κυρίως καθυστερημένα. Τα χρόνια συμπτώματα της υπογλυκαιμίας συνίστανται σε βραδεία προοδευτική διανοητική έκπτωση, η οποία πολλές φορές έχει και στοιχεία ψυχοπάθειας και η οποία καταλήγει τελικά σε εγκεφαλική άνοια.
Αντιμετώπιση
Η αντιμετώπιση της υπογλυκαιμίας επικεντρώνεται στο αίτιο που την προκαλεί, οπότε ανάλογη είναι και η θεραπεία. Συνήθως όμως αντιμετωπίζεται με τη χορήγηση γλυκόζης είτε υπό τη μορφή της ενδοφλέβιας χορήγησης είτε στις πιο ελαφριές περιπτώσεις με την κατανάλωση ζάχαρης ή γλυκού.
Leave a Reply