Άρθρα | YourDoc | by Aggelos Klitsas

Η αρρυθμία της καρδιάς είναι ένας όρος που περιγράφει όλες τις διαταραχές του ομαλού καρδιακού ρυθμού. Πρόκειται για μια κατάσταση που συνήθως οφείλεται σε κάποια καρδιακή πάθηση ή σε ορισμένα φάρμακα που ενδεχομένως δε λαμβάνονται στη σωστή δόση.

Το άτομο στην περίπτωση αυτή μπορεί να αισθάνεται την καρδιά του να χτυπάει γρήγορα, ένα «φτερούγισμα» στο στήθος ή ακόμη και ότι χάνει χτύπους. Αυτά μπορεί να είναι τόσο σημάδια αρρυθμίας όσο και μη φυσιολογικών, ακανόνιστων καρδιακών χτύπων.

Είναι λογικό πολλοί από εμάς να πανικοβληθούμε από αυτά τα σημεία, ωστόσο δεν θα έπρεπε, διότι η αρρυθμία είναι ένα συχνό φαινόμενο, ειδικά όσο μεγαλώνουμε. Τα περισσότερα περιστατικά είναι ακίνδυνα, υπάρχουν όμως φυσικά και κάποιες περιπτώσεις αρρυθμίας οι οποίες είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες και χρειάζονται τον απαραίτητο χειρισμό. Για αυτό είναι σημαντικό στην περίπτωση που έχετε κάποιο τέτοιο σύμπτωμα να επισκεφτείτε το γιατρό σας, ώστε να αποκλείσει τυχόν προβλήματα που οφείλονται σε καρδιακές νόσους.

Επιπτώσεις

Όταν οι αρρυθμίες διαρκούν αρκετό καιρό με αποτέλεσμα να προκαλέσουν προβλήματα στη λειτουργία της καρδιάς, μπορεί να υπάρχουν σοβαρότερες επιπτώσεις όπως:

– Ζαλάδα
– Ταχυκαρδία
– Κούραση
– Δυσκολία στην αναπνοή
– Πόνος στο στήθος
– Λιποθυμία
– Καρδιακή ανακοπή

Μετρήστε το σφυγμό σας

Μάθετε να μετράτε μόνοι σας τους σφυγμούς της καρδιάς σας. Τοποθετήστε τον δείκτη και τον μέσο στην εσωτερική πλευρά του καρπού σας ή στο λαιμό σας στη γωνία που ενώνεται με το σαγόνι. Αισθανθείτε το σφυγμό σας και μετρήστε τους παλμούς σας για ένα λεπτό. Σημειώστε αρκετές φορές μέσα στην ημέρα τον αριθμό των παλμών σας και ένα σχόλιο σχετικά με το πώς νιώθατε εκείνη τη στιγμή. Θα σας βοηθήσει να καταλάβετε αν συμβαίνει κάτι και μπορεί να αποτελέσει χρήσιμη πληροφορία για την επίσκεψη στον ιατρό σας.

Πρόληψη

Για τις απλές αρρυθμίες, δηλαδή τις απλές έκτακτες συστολές, συνιστάται αποφυγή του στρες, των μεγάλων γευμάτων και της υπερκατανάλωσης αλκοόλ και καφέ, καθώς και η διακοπή του καπνίσματος και η ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης. Στις πιο σύνθετες αρρυθμίες που υπάρχει υπόστρωμα καρδιακής νόσου απαιτείται συμμόρφωση στη φαρμακευτική αγωγή και τακτική παρακολούθηση με ειδικές διαγνωστικές εξετάσεις.

Heart photo created by freepik – www.freepik.com

Η χοληστερόλη ή χοληστερίνη, όπως είναι ευρέως γνωστή, είναι μια ουσία που βρίσκεται φυσικά στο ανθρώπινο σώμα, η οποία είναι σημαντική για την καλή λειτουργία κάθε κυττάρου. Το σώμα χρησιμοποιεί την χοληστερόλη για να παρασκευάσει ζωτικά συστατικά, όπως η βιταμίνη D και ορισμένες ορμόνες.

Ωστόσο, εάν τα επίπεδα της χοληστερίνης στο αίμα είναι αρκετά υψηλά, αυξάνεται ο κίνδυνος εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων.

Η χοληστερίνη μεταφέρεται στον οργανισμό με ένα είδος πρωτεϊνών, που ονομάζονται λιποπρωτεΐνες. Υπάρχουν δύο βασικά είδη χοληστερίνης: η HDL και η LDL.

Η λιποπρωτεΐνη υψηλής πυκνότητας (HDL), ή αλλιώς «καλή» χοληστερίνη, είναι ωφέλιμη για την υγεία της καρδιάς. Απομακρύνει τη χοληστερίνη από τις αρτηρίες προς το ήπαρ, όπου αποβάλλεται.

Η λιποπρωτεΐνη χαμηλής πυκνότητας (LDL), ή αλλιώς «κακή» χοληστερίνη, επιβαρύνει τη λειτουργία της καρδιάς, μεταφέροντας τη χοληστερίνη από το ήπαρ στους ιστούς του οργανισμού. Εάν τα επίπεδα της LDL είναι υψηλά, η χοληστερίνη συσσωρεύεται στις αρτηρίες.

Μία από τις βασικότερες αιτίες αύξησης των επιπέδων χοληστερίνης είναι η κατανάλωση υπερβολικής ποσότητας κορεσμένων λιπαρών. Τα υπολείμματα λιπαρών (LDL) συσσωρεύονται στις αρτηρίες, προκαλώντας στένωση των τοιχωμάτων τους και αυξάνοντας τον κίνδυνο εκδήλωσης στεφανιαίας νόσου.

Συμπτώματα

Η υψηλή χοληστερίνη δεν παρουσιάζει αναγνωριστικά σημάδια. Τις περισσότερες φορές τα υψηλά επίπεδά της γίνονται αντιληπτά μόνο ύστερα από ένα έκτακτο περιστατικό, όπως έμφραγμα ή εγκεφαλικό.

Γι’ αυτό ακριβώς είναι σημαντικό να αναγνωρίζει κανείς τα συνήθη συμπτώματα των καταστάσεων στις οποίες μπορεί να οδηγήσει η υψηλή χοληστερίνη.

Τα συνήθη συμπτώματα της στεφανιαίας νόσου αλλά και του εμφράγματος είναι:

– Θωρακικός πόνος που εντοπίζεται στην προκάρδια περιοχή (στηθάγχη)
– Αίσθημα κοπώσεως
– Ναυτία
– Δύσπνοια
– Μούδιασμα των άκρων
– Πόνος στο σαγόνι, στην άνω κοιλιακή χώρα ή στην πλάτη

Πριν από την εκδήλωση εγκεφαλικού τα συνήθη συμπτώματα είναι:

– Ξαφνική ζαλάδα ή πονοκέφαλος
– Αίσθημα ότι χάνεται η ισορροπία
– Έλλειψη συγκέντρωσης και σύγχυση
– Μουδιάζει η μια πλευρά του σώματός
– Εμφανίζεται ασυμμετρία προσώπου (πτώση βλεφάρου ή στόματος)
– Θολή όραση ή διπλωπία

Τέλος, η περιφερειακή αρτηριακή νόσος, η οποία επίσης συνδέεται με τα υψηλά επίπεδα χοληστερίνης, όταν βρίσκεται σε αρχικό στάδιο προκαλεί:

– Πόνο στα πόδια κατά τη διάρκεια σωματικής άσκησης
– Δυσφορία στα πόδια και στα πέλματα
– Κόπωση
– Κράμπες
– Γενικευμένο σωματικό άλγος

«Σιωπηλή» νόσος

Το πρόβλημα με την αντιμετώπιση της υψηλής χοληστερίνης δεν είναι μόνο η δύσκολη ρύθμιση των επιπέδων της, αλλά και το ότι πρόκειται για μια «σιωπηλή» νόσο, η οποία όπως προαναφέρθηκε, δεν εκδηλώνει εμφανή συμπτώματα.

Υπολογίζεται ότι περίπου οι μισοί Έλληνες έχουν υψηλή «κακή» χοληστερόλη, χωρίς να το γνωρίζουν, τόσο λόγω της φυσιολογίας της όσο και του μη έγκαιρου εντοπισμού μέσω των απαραίτητων εξετάσεων.

Είναι σημαντικά για την αντιμετώπιση και την πρόληψή της η υγιεινή διατροφή και η σωματική άσκηση.

Το λαχάνιασμα είναι μια λειτουργία του οργανισμού που εκδηλώνεται όταν το σώμα απαιτεί αυξημένη κατανάλωση οξυγόνου προκειμένου να εκτελέσει τις κινήσεις των μυών που επιχειρούνται.

Κατά την ιατρική εξέταση διαπιστώνεται αύξηση της συχνότητας ή του βάθους των αναπνευστικών κινήσεων, δραστηριοποίηση των αναπνευστικών μυών, καθώς και αύξηση του μεταβολισμού και της αρτηριακής πίεσης.

Το λαχάνιασμα χαρακτηρίζεται εύκολο όταν προκύπτει με την καταβολή μικρής σωματικής προσπάθειας, που συνήθως συμβαίνει όταν υπάρχει οποιαδήποτε διαταραχή στις ανωτέρω φυσιολογικές προσαρμογές του οργανισμού. Σε αυτές περιλαμβάνονται -μεταξύ άλλων- παράγοντες που αποφράσσουν τη δίοδο του αέρα και αλλοιώνουν την επιφάνεια των κυψελίδων στους πνεύμονες ή τη φυσιολογική λειτουργία των εγκεφαλικών κέντρων της αναπνοής. Τα εγκεφαλικά κέντρα της αναπνοής επηρεάζονται σε καταστάσεις όπως η υποξία, η ταχυκαρδία, η υπερβολική άνοδος της αρτηριακής πίεσης, οι κυκλοφορικές διαταραχές και η διαταραχή της λειτουργίας των προσαρμοστικών αντανακλαστικών.

Στις παραπάνω καταστάσεις οδηγούν νοσήματα όπως η πνευμονική εμβολή, η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, η καρδιακή ανεπάρκεια, η νοσογόνος παχυσαρκία, η αναιμία, τα εγκεφαλικά νοσήματα, κλπ. Τέλος, το άγχος διαταράσσει τις φυσιολογικές προσαρμογές του οργανισμού κατά την κόπωση και μπορεί να είναι η αιτία του εύκολου λαχανιάσματος, γεγονός που δείχνει ότι δεν πρόκειται πάντα περί σοβαρής ασθένειας.

Η αντιμετώπιση του γίνεται με τη θεραπεία της νόσου που ενδεχομένως υφίσταται.

Η βιταμίνη D ονομάζεται αλλιώς και «βιταμίνη του ήλιου», επειδή παράγεται στο δέρμα με τη βοήθεια της ηλιακής ακτινοβολίας. Πρόκειται για μια λιποδιαλυτή βιταμίνη, που περιλαμβάνει τις μορφές D1, D2 και D3. Το 90 % της βιταμίνης D που χρειαζόμαστε, παράγεται φυσικά από την έκθεση του δέρματος μας στην ηλιακή ακτινοβολία. Το υπόλοιπο 10 % προσλαμβάνεται από ορισμένες τροφές. Είναι σημαντικό να γίνονται εξετάσεις ώστε να εντοπιστεί εάν υπάρχει έλλειψη ή ανεπάρκεια, ιδίως κατά τους χειμερινού μήνες που η έκθεση στον ήλιο είναι πολύ μικρότερη. Σε περίπτωση έλλειψης είναι πολύ σημαντική η λήψη συμπληρωμάτων ώστε να εξασφαλίσετε επαρκή επίπεδα της βιταμίνης στο αίμα σας.

Η βιταμίνη D διαδραματίζει σημαντικό ρόλο σε πολλές λειτουργίες του οργανισμού. Κάποιες από τις πιο σημαντικές είναι η ρύθμιση της απορρόφησης του ασβεστίου και του φωσφόρου και η διευκόλυνση της φυσιολογικής λειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος. Η λήψη επαρκούς ποσότητας βιταμίνης D είναι σημαντική για την φυσιολογική ανάπτυξη των οστών και των δοντιών, καθώς και για τη βελτίωση της ανθεκτικότητας έναντι σε ορισμένες ασθένειες. Εάν το σώμα σας δεν έχει αρκετή βιταμίνη D, κινδυνεύετε να αναπτύξετε ανωμαλίες των οστών, όπως τα μαλακά οστά (οστεομαλακία) ή τα εύθραυστα οστά (οστεοπόρωση).

Τρόφιμα που περιέχουν βιταμίνη D

Οι τροφές που περιέχουν φυσικά βιταμίνη D είναι λίγες. Για αυτόν τον λόγο, ορισμένα τρόφιμα εμπλουτίζονται με βιταμίνη D. Τα τρόφιμα που περιέχουν βιταμίνη D είναι τα παρακάτω:

σολομός
σαρδέλες
κρόκος αυγού
γαρίδες
γάλα (εμπλουτισμένο)
δημητριακά (εμπλουτισμένα)
γιαούρτι (εμπλουτισμένο)

Πόση βιταμίνη D χρειαζόμαστε;

Τα φυσιολογικά επίπεδα βιταμίνης D στο αίμα, είναι 50 έως 100 μg/dL. Ανάλογα με τα επίπεδα στο αίμα σας, μπορεί να χρειαστείτε περισσότερη βιταμίνη D. Η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη για την βιταμίνη D είναι:

Παιδιά & έφηβοι: 600 IU
Ενήλικες έως 70 ετών: 600 IU
Ενήλικες άνω των 70 ετών: 800 IU
Έγκυες ή θηλάζουσες: 600 IU

Τρία εκπληκτικά οφέλη της βιταμίνης D

Καταπολεμά διάφορες ασθένειες

Εκτός από τα βασικά οφέλη, έρευνες έχουν δείξει ότι η βιταμίνη D μπορεί επίσης να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της υγείας, μειώνοντας τον κίνδυνο σκλήρυνσης κατά πλάκας, μειώνοντας τις πιθανότητες εμφάνισης καρδιακών παθήσεων και συμβάλλοντας στη μείωση της πιθανότητας εμφάνισης γρίπης.

Μειώνει την κατάθλιψη

Έρευνες έδειξαν ότι η βιταμίνη D μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση της διάθεσης και στην αποφυγή της κατάθλιψης. Σε μια μελέτη, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι τα άτομα με κατάθλιψη που έλαβαν συμπληρώματα βιταμίνης D παρατηρήσαν βελτίωση των συμπτωμάτων τους. Σε μια άλλη μελέτη ανθρώπων με ινομυαλγία, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η ανεπάρκεια της βιταμίνης D ήταν πιο συχνή στους ασθενείς που έπασχαν από άγχος και κατάθλιψη.

Ενισχύει την απώλεια βάρους

Εάν προσπαθείτε να χάσετε βάρος ή να προλάβετε την εμφάνιση καρδιακών παθήσεων, καλό είναι να εξετάσετε το ενδεχόμενο λήψης συμπληρωμάτων βιταμίνης D. Σε μία μελέτη, τα άτομα που λάμβαναν καθημερινά συμπληρώματα ασβεστίου και βιταμίνης D ήταν σε θέση να χάσουν περισσότερο βάρος. Οι επιστήμονες, δήλωσαν ότι το επιπλέον ασβέστιο και η βιταμίνη D είχαν επίδραση στην καταστολή της όρεξης.

Θανάσης Τσιούδας, διαιτολόγος-διατροφολόγος

Υπάρχει ένας απλός τρόπος να μειώσετε τον κίνδυνο εκδήλωσης καρδιακής νόσου και εμφράγματος, σύμφωνα με δύο νέες μελέτες που δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό έντυπο Circulation. Μπορείτε να κάνετε τακτικά ποδήλατο.

Στην πρώτη μελέτη, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Δανίας, με επικεφαλής τον Δρ Αντερς Γκροντβεντ, ανέλυσαν στοιχεία για χιλιάδες δανούς, 50-65 ετών. Όσοι άρχισαν να κάνουν ποδήλατο και συνέχισαν αυτή τη μορφή άθλησης, είχαν 25% μικρότερο κίνδυνο εκδήλωσης καρδιακής νόσου σε ορίζοντα 15ετίας, συγκριτικά με εκείνους που δεν έκαναν ποδήλατο.

Επίσης, οι δανοί που χρησιμοποιούσαν τακτικά τα ποδήλατά τους για αναψυχή ή ως μέσο μετακίνησης είχαν 11-18% λιγότερα εμφράγματα κατά τη διάρκεια των 20 ετών που διήρκεσε η μελέτη.

«Αν και είναι πρόκληση να βρούμε τον χρόνο να αθληθούμε στην σύγχρονη καθημερινότητα, το ποδήλατο που έχει πλέον μπει στη ζωή μας και ως εναλλακτική μορφή μετακίνησης, μπορεί να συμβάλλει στη μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου» σχολιάζει ο Δρ Γκροντβεντ.

Σπεύδει πάντως να σημειώσει ότι η μελέτη δεν αποδεικνύει ότι το ποδήλατο είναι πανάκεια. Τα οφέλη που αποκομίζουν οι λάτρεις του ποδηλάτου είναι μια ισχυρή ένδειξη ότι η ποδηλασία μπορεί να ενισχύει την υγεία της καρδιάς.

Στην δεύτερη μελέτη, ειδικοί του Πανεπιστημίου Λουντ στην Σουηδία έθεσαν υπό ιατρική παρακολούθηση περισσότερους από 20.000 σουηδούς, 40, 50 και 60 ετών για μια δεκαετία. Συγκριτικά με όσους δεν έκαναν ποδήλατο, όσοι το χρησιμοποιούσαν τακτικά για να πάνε στην εργασία τους είχαν σημαντικά λιγότερες πιθανότητες να είναι παχύσαρκοι, να έχουν υπέρταση, υψηλή χοληστερόλη και διαβήτη, όλοι σημαντικοί παράγοντες κινδύνου για καρδιακή νόσο.

Μάλιστα, υπολόγισαν ότι αν κανείς ξεκινήσει και συνεχίσει να χρησιμοποιεί το ποδήλατο για να πάει στη δουλειά του, αυτό συντελεί σε μείωση κατά 24% των περιπτώσεων παχυσαρκίας, κατά 6% των διαγνώσεων υπέρτασης, κατά 13% των διαγνώσεων υψηλής χοληστερόλης και 11% των κρουσμάτων διαβήτη.

«Διαπιστώσαμε ότι η εναλλακτική αυτή μορφή μετακίνησης έχει επιπρόσθετα οφέλη για τον άνθρωπο, εκτός του ότι είναι φιλική για το περιβάλλον και πιο οικονομική λύση» σχολιάζει ο συγγραφέας της μελέτης Πολ Φρανκς, καθηγητής στο Τμήμα Κλινικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Λουντ.

Πηγή: Health.in.gr

People photo created by freepik – www.freepik.com

Η χοληστερίνη ή χοληστερόλη είναι μία ουσία απαραίτητη για τη λειτουργία των κυττάρων μας. Όταν όμως τα επίπεδά της αυξηθούν σημαντικά, γίνεται επιβλαβής για τον οργανισμό, καθώς κολλάει στα τοιχώματα των αγγείων και πυροδοτεί την αθηροσκλήρυνση, μία διαδικασία εκφύλισης των αγγείων που ευθύνεται για τα καρδιαγγειακά νοσήματα (εμφράγματα και εγκεφαλικά επεισόδια).

Η χοληστερόλη προσλαμβάνεται με τις τροφές ή συντίθεται στο ήπαρ και κυκλοφορεί στο αίμα ενσωματωμένη σε σφαιρικά σωματίδια που ονομάζονται λιποπρωτεΐνες. Υπάρχουν δύο κύριες κατηγορίες τέτοιων σωματιδίων: Οι «κακές» (LDL) λιποπρωτεΐνες και οι «καλές» (HDL) λιποπρωτεΐνες.

Ο κεντρικός ρόλος των LDL είναι η μεταφορά χοληστερόλης από το ήπαρ προς τους ιστούς και συνεπώς στις αρτηρίες όπου, όταν είναι σε περίσσεια, δημιουργούνται αθηρώματα – δηλαδή πλάκες που στενεύουν και φράζουν τον αυλό τους.

Αντιθέτως, τα HDL σωματίδια έχουν την ικανότητα να παίρνουν τη χοληστερόλη από τα τοιχώματα των αγγείων και να τη μεταφέρουν στο ήπαρ, έτσι ώστε να απομακρυνθεί από τον οργανισμό. Αποτελούν δηλαδή το μηχανισμό άμυνας του οργανισμού για τον περιορισμό της διαδικασίας φθοράς των αγγείων.

Υπάρχουν ορισμένες αλλαγές στη διατροφή και τον τρόπο ζωής που μπορούν σε μικρή έκταση να αυξήσουν τα επίπεδα της χοληστερόλης HDL στον οργανισμό μας.

Χαμηλά λιπαρά: Η διατροφή με αυξημένο γλυκαιμικό φορτίο – μια κατάταξη του κατά πόσο τα τρόφιμα αυξάνουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα – συνδέεται με παράλληλη μείωση της χοληστερόλης HDL. Το μεγαλύτερο μέρος των υδατανθράκων που προσλαμβάνουμε συνίσταται να προέρχεται από ολική άλεση, φρούτα, λαχανικά και γαλακτοκομικά με χαμηλά ή καθόλου λιπαρά.

Μονοακόρεστα λιπαρά: Η αντικατάσταση των κορεσμένων λιπαρών με μονοακόρεστα βοηθά στη μείωση των επιπέδων της «κακής» χοληστερόλης, παρουσιάζοντας ταυτόχρονα δυνατότητες αύξησης των επίπεδων της HDL. Η κυριότερη πηγή μονοακόρεστων είναι το ελαιόλαδο. Μικρότερες ποσότητες περιέχονται στα σπορέλαια, στο σουσάμι, στο ταχίνι, στα αμύγδαλα, στα αράπικα φιστίκια και στα καρύδια.

Σόγια: Τα προϊόντα σόγιας είναι χαμηλά σε κορεσμένα λιπαρά και υψηλά σε ακόρεστα. Έχει διαπιστωθεί ότι η σόγια μπορεί να οδηγήσει σε μικρή μείωση των επιπέδων χοληστερόλης LDL και τριγλυκεριδίων, αλλά και σε πιθανή ενίσχυση της λειτουργίας των αγγείων. Περίπου 3 μερίδες σόγιας την ημέρα μπορούν να μειώσουν τα επίπεδα «κακής» χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων.

Χυμός πορτοκαλιού: Η κατανάλωση 3 φλιτζανιών χυμού πορτοκαλιού την ημέρα μπορεί να αυξήσει κατά 1/5 τα επίπεδα της χοληστερόλης HDL σε διάστημα μερικών εβδομάδων.

Αλκοόλ με μέτρο: Η κατανάλωση μέτριας ποσότητας αλκοόλ συνδέεται με υψηλότερο επίπεδο χοληστερόλης HDL.

Διακοπή καπνίσματος: Η διακοπή του καπνίσματος εκτιμάται ότι μπορεί ελάχιστα να αυξήσει το επίπεδο της «καλής» χοληστερόλης.

Αερόβια άσκηση: Μετρίως έντονη άσκηση για τουλάχιστον 30 λεπτά τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας μπορεί να βοηθήσει στην αύξηση της HDL.

Απώλεια βάρους: Το επιπλέον βάρος και η παχυσαρκία συμβάλλουν σε χαμηλά επίπεδα «καλής» χοληστερόλης.

Ένας άνθρωπος που καπνίζει ένα πακέτο τσιγάρα τη μέρα, συσσωρεύει κάθε χρόνο κατά μέσο όρο 150 γενετικές μεταλλάξεις σε κάθε κύτταρο των πνευμόνων του, σύμφωνα με διεθνή μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Science.

Μάλιστα, κάθε μία ξεχωριστά από αυτές τις μεταλλάξεις μπορεί να αποτελέσει την αφετηρία εξελίξεων, που θα οδηγήσουν τελικά στον καρκίνο και αυτό εξηγεί γιατί το κάπνισμα αυξάνει τόσο πολύ τον κίνδυνο εκδήλωσης καρκίνου των πνευμόνων.

Όμως, εκτός από τους πνεύμονες, και άλλα όργανα υφίστανται μεταλλάξεις. Ένα πακέτο τσιγάρα τη μέρα επί ένα έτος προκαλεί 97 μεταλλάξεις σε κάθε κύτταρο του λάρυγγα, 39 μεταλλάξεις στο φάρυγγα, 23 στο στόμα, 18 στην ουροδόχο κύστη και έξι σε κάθε κύτταρο του ήπατος.

Οι ερευνητές από 16 επιστημονικά κέντρα των ΗΠΑ, της Ευρώπης και της Ασίας, με επικεφαλής τον Δρ Λουντμίλ Αλεξαντρόφ του Εθνικού Εργαστηρίου Λος Άλαμος των ΗΠΑ, για πρώτη φορά υπολόγισαν με στοχευμένο τρόπο την καταστροφική ζημιά που κάνει το κάπνισμα σε γενετικό επίπεδο, στα διάφορα όργανα του σώματος και εντόπισαν μια σειρά από διαφορετικούς μηχανισμούς μέσω των οποίων ο καπνός του τσιγάρου, είτε άμεσα, είτε έμμεσα, προκαλεί μεταλλάξεις στο DNA. Πρόκειται για την πρώτη ολοκληρωμένη και συγκριτική ανάλυση του DNA των καρκίνων που σχετίζονται με το κάπνισμα.

Οι ειδικοί μελέτησαν πάνω από 5.200 όγκους, συγκρίνοντας τους καρκίνους των καπνιστών με τους καρκίνους των μη καπνιστών, προκειμένου να εντοπίσουν τις μεταλλάξεις εκείνες που οφείλονται αποκλειστικά στο κάπνισμα. Βρήκαν έτσι τουλάχιστον πέντε διαφορετικούς τρόπους («υπογραφές») βλάβης του DNA από τον καπνό. Η πιο συνηθισμένη είναι η επιτάχυνση ενός κυτταρικού «ρολογιού» που οδηγεί σε πρόωρη μετάλλαξη του γενετικού υλικού.

Μερικοί καρκίνοι λόγω του καπνίσματος έχουν μόνο μια «υπογραφή» μετάλλαξης, ενώ άλλοι περισσότερες από μία. Για μερικές μεταλλάξεις, οι υποκείμενοι βιολογικοί μηχανισμοί παραμένουν ακόμη ασαφείς.

«Προηγουμένως είχαμε ένα μεγάλο όγκο επιδημιολογικών στοιχείων που συνδέουν το κάπνισμα με τον καρκίνο. Όμως, τώρα πια μπορούμε πραγματικά να παρατηρήσουμε και να εξειδικεύσουμε τις μοριακές αλλαγές στο DNA εξαιτίας του καπνίσματος», εξηγεί ο Δρ Αλεξαντρόφ.

Ο καθηγητής του Βασιλικού Κολεγίου του Λονδίνου Ντέηβιντ Φίλιπς συμπληρώνει ότι, στα όργανα που έρχονται σε επαφή με τον καπνό του τσιγάρου (στόμα, λαιμός, πνεύμονες) οι μεταλλάξεις στο DNA τους προκαλούνται με άμεσο τρόπο, ενώ σε άλλα όργανα οι κυτταρικές μεταλλάξεις γίνονται έμμεσα.

Να σημειωθεί ότι το κάπνισμα σκοτώνει τουλάχιστον έξι εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο και, αν συνεχιστεί η σημερινή τάση, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, θα υπάρξουν πάνω από ένα δισεκατομμύριο σχετικοί θάνατοι έως το τέλος του αιώνα μας. Το κάπνισμα έχει συσχετισθεί -με βάση επιδημιολογικά στοιχεία- με τουλάχιστον 17 διαφορετικά είδη καρκίνου, καθώς το τσιγάρο είναι ένα πολύπλοκο μίγμα με πάνω από 7.000 χημικές ουσίες και, από αυτές, τουλάχιστον 70 θεωρούνται καρκινογόνες.

Πηγή: Health.in.gr

Vintage photo created by nensuria – www.freepik.com

Ο πονοκέφαλος είναι ένα από τα πιο συχνά ενοχλήματα και από τους κύριους λόγους που οι άνθρωποι ζητούν ιατρική βοήθεια. Αποτελεί ένα σύμπτωμα και όχι μια ασθένεια, καθώς συχνά το άτομο, μετά που θα του περάσει, αισθάνεται φυσιολογικά.

Εάν όμως είναι η μόνη εκδήλωση, τότε είναι η νόσος καθεαυτή και ονομάζεται ιδιοπαθής κεφαλαλγία. Συνήθως ξεκινά και επαναλαμβάνεται από μικρής ηλικίας και είναι καλοήθους αιτιολογίας. Εάν όμως προκαλείται από συγκεκριμένη νόσο, τότε λέγεται δευτεροπαθής κεφαλαλγία και μπορεί να χρήζει διερεύνησης.

Ο έντονος βήχας μπορεί να προκαλέσει πονοκέφαλο και ένα μικρό ποσοστό των ατόμων που εμφανίζουν αυτό το σύμπτωμα μπορεί να έχουν υποκείμενο νόσημα. Επίσης, υποψία για δευτερογενή κεφαλαλγία εγείρεται όταν ο πονοκέφαλος είναι νέο σύμπτωμα, αρχίζει μετά την ηλικία των 55 χρόνων ή έχει αλλάξει χαρακτήρα. Εάν το άτομο κάνει εμετό πριν από τον πονοκέφαλο, έχει πυρετό ή σημεία συστηματικής νόσου, τότε η κεφαλαλγία χρήζει διερεύνησης.

Πρωτοπαθείς κεφαλαλγίες

Οι πρωτοπαθείς κεφαλαλγίες διακρίνονται σε τρεις τύπους, ωστόσο μπορεί να υπάρχουν και αλληλοεπικαλύψεις (ένας πονοκέφαλος δηλαδή να έχει στοιχεία και των τριών μορφών).

1. Κεφαλαλγία τάσης: Εκδηλώνεται σε ίδιο ποσοστό στους άνδρες και τις γυναίκες, είναι αμβλύς αλλά και συνήθως ήπιος, ενώ μπορεί να εμφανίζεται επιμένων πόνος στον αυχένα, στο λαιμό, στο μέτωπο και στο δέρμα του κρανίου. Ένα ακόμη χαρακτηριστικό είναι το αίσθημα βάρους με κατανομή που μοιάζει με καπέλο.

2. Ημικρανία: H ημικρανία δεν είναι ένας απλός πονοκέφαλος. Είναι μια πολύ συχνή νευρολογική νόσος που μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ποιότητα ζωής του ασθενή.

Οι γυναίκες προσβάλλονται σε τριπλάσια συχνότητα από τους άνδρες. Αρχίζει κατά την εφηβεία και σπανιότερα μετά τα 40 έτη, ο πόνος είναι σοβαρός και προκαλεί ανικανότητα, είναι σφύζων και συνήθως πιάνει το ένα ημιμόριο της κεφαλής, ενώ μπορεί να συνοδεύεται και από οπτικές διαταραχές (φώτα, λάμψεις). Σπανιότερα μπορεί να μουδιάσει ή και να παραλύσει το ένα χέρι και πόδι (ημικρανιακή ημιπληγία), ενώ μπορεί να συνοδεύεται από ναυτία, τάση για έμετο, αλλά και υπερευαισθησία στο φως (φωτοφοβία).

3. Αθροιστική κεφαλαλγία: Από το συγκεκριμένο τύπο οι άνδρες προσβάλλονται πιο συχνά και κυρίως οι καπνιστές και όσοι καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες αλκοόλ. Παρατηρείται σταθερός, ισχυρός και κουραστικός πόνος γύρω από το ένα μάτι, καθώς και μέσα σε αυτό, ο οποίος συνήθως διαρκεί περίπου 60 λεπτά. Μπορεί επίσης να προκαλέσει δακρύρροια και ερυθρότητα στο μάτι, αλλά και ρινική καταρροή (από το σύστοιχο ρουθούνι).

Η αθροιστική κεφαλαλγία σχετίζεται με τις καιρικές αλλαγές και μερικές φορές παρουσιάζει περιοδικότητα, ενώ έχει και την τάση να εμφανίζεται την ίδια ώρα κάθε μέρα για μερικές εβδομάδες (αθροιστικά). Μπορεί όμως να υπάρξουν και πολύ μεγάλα διαστήματα ελεύθερα από κεφαλαλγία.

Η συγκεκριμένη περίπτωση μπορεί λανθασμένα να διαγνωσθεί ως ιγμορίτιδα ή επιπεφυκίτιδα.

Αντιμετώπιση

Για τις κεφαλαλγίες τάσης πρώτα συνίσταται να δοκιμάζεται τοπικό μασάζ, κρύα ή ζεστά επιθέματα, τεχνικές χαλάρωσης ή ένα ζεστό ντους. Αν τα μέτρα αυτά δεν αποδώσουν, μία μικρή δόση παρακεταμόλης μπορεί να βοηθήσει.

Για τις επαναλαμβανόμενες κεφαλαλγίες η καταγραφή των επεισοδίων, της διάρκειας του πόνου, αλλά και η συσχέτιση με γεγονότα που τα προκαλούν είναι χρήσιμη για τη διερεύνηση και αντιμετώπιση του προβλήματος. Όλα όσα έχουν παρατηρηθεί ότι προκαλούν πονοκέφαλο πρέπει να αποφεύγονται, μέχρι και να αλλάξουν ορισμένες συνήθειες ή ο τρόπος ζωής αν έχει κάποια σχέση με την κεφαλαλγία. Πάντως, ο επαρκής ύπνος και η σωματική άσκηση δρουν αποτρεπτικά στην εμφάνιση νέων κρίσεων.

Σε ό,τι αφορά την ημικρανία, τις πιο πολλές φορές γίνεται αντιληπτή με το που προκύψει, οπότε και πρέπει να αρχίσει άμεσα η θεραπεία. Η ασπιρίνη, η ιβουπροφαίνη ή η παρακεταμόλη στις δόσεις που συστήνονται μπορούν να βοηθήσουν. Μερικοί σταματούν την κεφαλαλγία με το να κοιμηθούν σε ήσυχο και σκοτεινό δωμάτιο, ενώ άλλοι με το να πιούν καφέ ή coca-cola.

Σημειωτέον όμως ότι αν η αυτοβοήθεια δεν αποδώσει σε 1 με 2 ημέρες, ο ασθενής θα πρέπει να ζητήσει ιατρική συμβουλή. Ο γιατρός αφού πάρει ιστορικό και κάνει κλινική εξέταση, πιθανόν θα συστήσει κάποιες εργαστηριακές εξετάσεις και θα συνταγογραφήσει φάρμακα.