Blog

Η διαβητική κετοξέωση είναι μία σοβαρή επιπλοκή του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1, η οποία συμβαίνει σε ένα μικρό ποσοστό των ασθενών, αλλά μπορεί ακόμη σπανιότερα να εμφανιστεί και σε άτομα με διαβήτη τύπου 2.

Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μία χρόνια πάθηση, η οποία εμφανίζεται όταν το πάγκρεας δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη (τύπου 1) ή όταν ο οργανισμός δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει αποτελεσματικά την παραγόμενη ινσουλίνη (τύπου 2). Η ινσουλίνη είναι μια ορμόνη που επιτρέπει στα κύτταρα να συλλέξουν το σάκχαρο από το αίμα και να το χρησιμοποιήσουν μεταξύ άλλων ως πηγή ενέργειας.

Η διαβητική κετοξέωση μπορεί να εμφανιστεί ύστερα από κάποιο γεγονός που απορυθμίζει το σάκχαρο του ασθενή (λοίμωξη, τραυματισμός, στρες, καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό επεισόδιο, χειρουργική επέμβαση) και δεν γίνει ανάλογη προσαρμογή της δόσης ινσουλίνης. Χαρακτηρίζεται από σημαντική αύξηση της γλυκόζης στο αίμα (άνω των 250mg/dl) και παρουσία αυξημένων επιπέδων κετονικών σωμάτων στο αίμα και τα ούρα.

Λόγω της έλλειψης ινσουλίνης τα κύτταρα αδυνατούν να χρησιμοποιήσουν τη γλυκόζη, η οποία αυξάνει στο αίμα και ο οργανισμός στρέφεται στη χρησιμοποίηση προϊόντων διάσπασης του λίπους ως εναλλακτική πηγή ενέργειας. Ο μεταβολισμός των λιπαρών οξέων οδηγεί στην παραγωγή προϊόντων που είναι γνωστά ως «κετονικά σώματα» ή κετόνες. Η παρουσία στο αίμα αυξημένων συγκεντρώσεων κετονικών σωμάτων οδηγεί σε οξέωση, η οποία αν δεν θεραπευτεί άμεσα είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη.

Η Ευγλυκαιμική Διαβητική Κετοξέωση (ΕΔΚ) είναι η ίδια περίπτωση με την διαβητική κετοξέωση με την διαφορά ότι αυτή εμφανίζεται σε σχετικά φυσιολογικές τιμές σακχάρου, αλλά μόνο σε άτομα που λαμβάνουν μια συγκεκριμένη κατηγορία αντι-διαβητικών φάρμακων: τους SGLT-2 αναστολείς.

Η δράση των φαρμάκων αυτών είναι πολύ αποτελεσματική στη μείωση του σακχάρου και συγχρόνως βοηθά στη μείωση της πίεσης και στην απώλεια βάρους των ασθενών. Ωστόσο, σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσουν σε ΕΔΚ.

Στην εκδήλωσή της συμβάλουν παράγοντες όπως η έντονη άσκηση, η ελαττωμένη λήψη τροφής, η κατανάλωση αλκοόλ, η παρουσία λοίμωξης, καθώς και καταστάσεις που προκαλούν έντονο άγχος, όπως χειρουργικές επεμβάσεις.

Συμπτώματα

Τα αυξημένα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα προκαλούν συμπτώματα όπως πολυουρία, συχνουρία, αφυδάτωση, έντονη δίψα και απώλεια ηλεκτρολυτών (κυρίως νατρίου, καλίου, μαγνησίου). Η απώλεια ηλεκτρολυτών μαζί με την οξέωση οδηγούν σε προοδευτική εμφάνιση πονοκεφάλου, ναυτίας με εμέτους, πόνου στην κοιλιά, ταχυπαλμία, καθώς και σε διαταραχή του επιπέδου συνείδησης σε περίπτωση καθυστέρησης της αντιμετώπισης.

Αντιμετώπιση

Τα άτομα που πάσχουν από διαβήτη και λαμβάνουν τα SGLT-2 θα πρέπει, όταν αισθανθούν κάποια από τα παραπάνω συμπτώματα, να μετρούν το σάκχαρο και συγχρόνως τις κετόνες στο αίμα. Η διαδικασία είναι εύκολη με τους νέας τεχνολογίας μετρητές σακχάρου.

Αν το σάκχαρο είναι σχετικά καλό ή ελαφρά αυξημένο και ταυτόχρονα υπάρχει αύξηση στις κετόνες, θα πρέπει να υποψιαστούν την ΕΔΚ, να μην μειώσουν τη δόση της ινσουλίνης και να ενημερώσουν άμεσα τον γιατρό τους.

Η αντιμετώπιση της ΕΔΚ γίνεται με άφθονη χορήγηση υγρών, γλυκόζης και ινσουλίνης. Η όλη θεραπευτική προσέγγιση όμως θα πρέπει να γίνεται για λόγους ασφαλείας στο νοσοκομείο.

photo credit: Philips diabetes self-care app with integrated virtual community via photopin (license)

Της Μαρίας Β. Μπαλογιάννη, ειδικού παθολόγου 

Η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη είναι μία εξέταση αίματος που δείχνει το μέσο όρο του ζαχάρου τους τελευταίους τρεις μήνες. Έτσι, ο μέσος όρος του ζαχάρου στο αίμα τους τελευταίους 3 μήνες αντιστοιχεί σε μία τιμή γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης.

Γλυκοζυλ. Αιμοσφαιρίνη     Μέσος όρος του ζαχάρου 2 – 3μηνών

5                                                             97
6                                                            126
7                                                            154
8                                                            183
9                                                            212
10                                                          240
11                                                           269
12                                                          298
13                                                          326
14                                                          355

Ποιοι πρέπει να κάνουν αυτή την εξέταση;

Αυτοί που έχουν αυξημένη πιθανότητα να εμφανίσουν σακχαρώδη διαβήτη, σαν τσεκ απ, δηλαδή όλοι άνω των 45, οι υπέρβαροι, αυτοί που έχουν αυξημένη πίεση, χοληστερίνη, πολυκυστικές ωοθήκες, αυτοί που έπαθαν έμφραγμα ή εγκεφαλικό και όσοι έχουν γονείς ή αδέλφια με σακχαρώδη διαβήτη.

Αυτοί που έχουν σακχαρώδη διαβήτη, για να δουν αν η θεραπεία που παίρνουν ρυθμίζει το ζάχαρο

Τι γλυκοζυλιωμένη πρέπει να έχουν;

Αυτοί που δεν έχουν γνωστό σακχαρώδη διαβήτη πρέπει να έχουν γλυκοζυλιωμένη κάτω από 5,7. Αν η γλυκοζυλιωμένη τους είναι 5,7 – 6,4, έχουν μεγάλη πιθανότητα να αποκτήσουν διαβήτη, ενώ αν έχουν από 6,5 και πάνω θα πρέπει να επαναλάβουν και αν και τη δεύτερη φορά βρεθεί το ίδιο τότε είναι διαβητικοί.

Αυτοί που έχουν διαβήτη πρέπει να έχουν γλυκοζυκιωμένη από 6,5 έως 7. Ο γιατρός που παρακολουθεί τον ασθενή θα καθορίσει το όριο, καθώς κάποιοι ασθενείς  χρειάζονται πιο χαμηλή και άλλοι πιο υψηλή γλυκοζυλιωμένη.

Κάθε πότε πρέπει να τη μετρούν;

Οι διαβητικοί πρέπει να τη μετρούν κάθε 3 μήνες ή κάθε φορά που ο γιατρός τους θα τους αλλάξει τα φάρμακα.

Όσοι την κάνουν σαν τσεκ απ, θα την επαναλάβουν στα 3 χρόνια αν η προηγούμενη τιμή είναι κάτω από 5,7, και σε ένα χρόνο αν είναι από 5,7 έως 6,4.

Δεν χρειάζεται πλέον να μετρούν ζάχαρο στο αίμα, στο εργαστήριο ή με τους μετρητές;

Το ζάχαρο στο αίμα δείχνει την τιμή τη συγκεκριμένη στιγμή και είναι σημαντικό για το γιατρό για να βάλει τη σωστή θεραπεία στον ασθενή. Έτσι, αν η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη είναι υψηλή ο γιατρός θα χρειαστεί να δει μετρήσεις από το σπίτι προκειμένου να δει ποια ζάχαρα έχουν ανέβει, τα πρωινά, τα μεσημεριανά ή τα βραδινά, τα προ ή μετά το φαγητό.

Μπορεί οι μετρήσεις του ζαχάρου στο σπίτι να μη συμβαδίζουν με την γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη;

Αυτό μπορεί να συμβεί αν ο μετρητής έχει χαλάσει ή αν ο ασθενής έχει αναιμία, αυξημένα τριγλυκερίδια, αυξημένη χολερυθρίνη ή αυξημένη ουρία οπότε βγαίνει λάθος η τιμή της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης

Γιατί μας ενδιαφέρει η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη;

Από μελέτες έχει βρεθεί ότι όσοι διαβητικοί έχουν γλυκοζυλιωμένη 6,5-7 δεν θα εμφανίσουν στο μέλλον προβλήματα από τα μάτια, τα νεύρα και τους νεφρούς. Ακόμη, όσοι εμφάνισαν διαβήτη πρόσφατα και έχουν καλή γλυκοζυλιωμένη από την έναρξη του διαβήτη προφυλάσσονται από το έμφραγμα και το εγκεφαλικό.

Σε κάθε περίπτωση ο εξειδικευμένος ιατρός θα πάρει το ιστορικό του ασθενή, θα τον εξετάσει και βλέποντας τον συνολικά θα αποφασίσει για την κατάλληλη θεραπεία και παρακολούθηση του.

Πηγή: pathologos-neasmyrni.gr

photo credit: Diabetes via photopin (license)

Δύο «έξυπνα» δερματικά επιθέματα που υπόσχονται καλύτερο έλεγχο του διαβήτη, ανέπτυξαν δύο ξεχωριστές επιστημονικές ομάδες. Και τα δύο επιθέματα βρίσκονται ακόμα σε πειραματικό στάδιο, αλλά οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι έχουν τις δυνατότητες να αλλάξουν στο μέλλον τη διαχείριση της νόσου.

Στην πρώτη περίπτωση, ερευνητές από τη Νότια Κορέα ανέπτυξαν ένα επίθεμα από γραφένιο, το οποίο προσκολλάται στο δέρμα και παρακολουθεί συνεχώς και με ακρίβεια το επίπεδο της γλυκόζης μέσω του ιδρώτα. Όταν χρειάζεται, το επίθεμα μειώνει τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα απελευθερώνοντας αυτόματα μετφορμίνη.

Το γραφένιο, ένα δισδιάστατο υλικό από άτομα άνθρακα, είναι πολλά υποσχόμενο σε εφαρμογές φορετών ή φορέσιμων (wearable) ηλεκτρονικών, καθώς είναι εύκαμπτο, καλός αγωγός του ηλεκτρισμού, μαλακό και πολύ λεπτό. Όμως από μόνο του είναι δύσκολο να χρησιμοποιηθεί σε ηλεκτροχημικές συσκευές που ανιχνεύουν βιοδείκτες, γι’ αυτό οι Κορεάτες επιστήμονες το συνδύασαν με χρυσό.

Συγκεκριμένα, το επίθεμα εμπεριέχει και νανοσωματίδια χρυσού, ενώ χάρη σε ένα πλέγμα από χρυσό πάνω στο οποίο αναπτύχθηκε, είναι εύκαμπτο και ημιδιαφανές. Επίσης, περιέχει μια σειρά από μικροσκοπικούς αισθητήρες, που ανιχνεύουν στο δέρμα την υγρασία, τη γλυκόζη, την οξύτητα (pH) και τη θερμοκρασία του οργανισμού.

Ο αισθητήρας γλυκόζης αντιλαμβάνεται τις μεταβολές του pH στον ιδρώτα, ενώ στη συνέχεια οι αισθητήρες του pH και της θερμοκρασίας διορθώνουν την πρώτη μέτρηση της γλυκόζης, ώστε να είναι ακριβής σε πραγματικό χρόνο. Όταν από κοινού οι αισθητήρες του επιθέματος ανιχνεύσουν υψηλό επίπδο γλυκόζης στον ιδρώτα, τότε μικροβελόνες απελευθερώνουν μετφορμίνη στο δέρμα.

Η ανίχνευση της γλυκόζης στον ιδρώτα προβάλλει ως μια εναλλακτική λύση σε σχέση με την πιο επώδυνη ανίχνευση του σακχάρου στο αίμα, με τρύπημα του δακτύλου. Στόχος των επιστημόνων είναι ένα ελάχιστα επεμβατικό σύστημα, που αφενός θα παρακουλοθεί και αφετέρου θα ρυθμίζει το σάκχαρο.

Όπως αναφέρεται σε σχετικό άρθρο του Nature Nanotechnology, οι επιστήμονες του Κέντρου Έρευνας Νανοσωματιδίων του Ινστιτούτου Βασικής Επιστήμης στη Σεούλ, με επικεφαλής τον Δρ Ντάε-Χιεόνγκ Κιμ, δοκίμασαν επιτυχώς το επίθεμα σε διαβητικά πειραματόζωα (ποντίκια) και σε δύο υγιείς άνδρες.

Στη δεύτερη μελέτη, ερευνητές στις ΗΠΑ δημιούργησαν ένα άλλο «έξυπνο» συνθετικό επίθεμα με β-κύτταρα παγκρέατος που παράγουν ινσουλίνη. Το επίθεμα απελευθερώνει δόσεις ινσουλίνης για να ελέγξουν το σάκχαρο στο αίμα, χωρίς κίνδυνο πρόκλησης υπογλυκαιμίας.

Όπως αναφέρεται στο επιστημονικό έντυπο Advanced Materials, το επίθεμα ανέπτυξαν ερευνητές του Πανεπιστημίου της Βόρεια Καρολίνα, με επικεφαλής τον επίκουρο καθηγητή Δρ Ζεν Γκου του Τμήματος Βιοϊατρικής Μηχανικής. Το σκεπτικό τους ήταν να αναπτύξουν μια μη επεμβατική εναλλακτική λύση αντί της μεταμόσχευσης β-κυττάρων που εμπεριέχει τον κίνδυνο της απόρριψής τους από τον οργανισμό του ασθενή ή της εμφάνισης παρενεργειών.

Το επίθεμα περιέχει μικροβελόνες με ζωντανά β-κύτταρα και οι δοκιμές σε πειραματόζωα με διαβήτη τύπου Ι έδειξαν ότι ανιχνεύει γρήγορα την αύξηση του σακχάρου και ανταποκρίνεται άμεσα απελευθερώνοντας το φορτίο του.

Αξίζει να σημειωθεί ότι πέρυσι στο επιστημονικό έντυπο Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS), είχε παρουσιαστεί για πρώτη φορά επίθεμα ινσουλίνης.

Οι ερευνητές σπεύδουν να σημειώσουν ότι θα πρέπει να προηγηθούν προκλινικές και κλινικές μελέτες, προτού τα πειραματικά αυτά επιθέματα χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία ασθενών με διαβήτη. Όταν όμως αυτό συμβεί, σύμφωνα με τους επιστήμονες, θα αποτελέσει μια ασφαλέστερη επιλογή σε σχέση με τις υπάρχουσες.

Σύμφωνα με επιδημιολογικά στοιχεία, από διαβήτη πάσχουν περίπου 390 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως, οι οποίοι αναμένεται να φθάσουν τα 500 εκατομμύρια έως το 2030. Η ινσουλίνη είναι ορμόνη που παράγεται στο πάγκρεας και ρυθμίζει το σάκχαρο στο αίμα. Εξαιτίας του διαβήτη, παράγεται ανεπαρκής ποσότητα ινσουλίνης, με συνέπεια την αύξηση του σακχάρου (υπεργλυκαιμία).

Σήμερα, οι ασθενείς με διαβήτη τύπου Ι και εκείνοι με προχωρημένο διαβήτη τύπου ΙΙ ελέγχουν τακτικά το επίπεδο του σακχάρου στο αίμα και με ενέσεις ινσουλίνης το διατηρούν σε ελεγχόμενα επίπεδα. Τυχόν λάθη στη δοσολογία της χορηγούμενης ινσουλίνης αλλά και των λοιπών αντιδιαβητικών φαρμάκων μπορεί να έχουν σοβαρές συνέπειες στην υγεία των ασθενών.

Πηγή: health.in.gr

Ποια είναι τα προειδοποιητικά σημάδια πως ένα τραύμα ενδέχεται να επιδεινωθεί λόγω του διαβήτη; Πότε να ζητήσω βοήθεια;

Όταν κάποιος νοσεί με διαβήτη σημαίνει πως είναι σημαντικό να αντιμετωπίσει οποιοδήποτε τύπο τραυματισμού άμεσα. Ακόμα και μικρές εκδορές ή πληγές μπορούν να μετατραπούν σε σοβαρά έλκη αν δεν τα αντιμετωπίσετε γρήγορα και στην εντέλεια. Οι πληγές στα πόδια είναι ιδιαίτερα ανησυχητικές γιατί συχνά δεν έχουμε οπτική επαφή με τα πέλματά μας σε καθημερινή βάση.

Τα υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα μπορούν να προκαλέσουν ζημιά στο σώμα με την πάροδο του χρόνου. Η ζημιά αυτή συχνά επηρεάζει τα νεύρα. Όταν να νεύρα έχουν προσβληθεί, συχνά ο πόνος μια αμυχής ή μικρής πληγής δεν γίνεται αισθητός παρά μόνο όταν μολυνθεί. Επίσης, το ανοσοποιητικό σύστημα ενός ανθρώπου με διαβήτη ενδέχεται να εξασθενήσει από τη συχνή διακύμανση του σακχάρου.

Αν κάτι τέτοιο τελικά συμβεί, ακόμα και ένα μικρό τραύμα στην επιφάνεια του δέρματος μπορεί εύκολα να επιμολυνθεί. Ένας άλλος λόγος που οι πληγές δεν επουλώνονται εύκολα ή μολύνονται είναι τα θέματα που έχουν να κάνουν με την κυκλοφορία, καθώς τα υψηλά επίπεδα σακχάρου μπορούν να προκαλέσουν βλάβη στις αρτηρίες. Αν φράξουν οι αρτηρίες, είναι πιο δύσκολο για το αίμα να μεταφέρει θρεπτικά συστατικά στην πληγή ώστε αυτή να επουλωθεί.

Ανεξάρτητα από το πόσο μικρή είναι μια πληγή, ακολουθείστε τα επόμενα βήματα για να αποφύγετε τη μόλυνση και να την θεραπεύσετε:

1. Περιποιηθείτε την πληγή αμέσως. Αν είναι φουσκάλα, ελέγξτε αν περιέχει διαφανές υγρό ή αίμα. Αν η φουσκάλα έχει υγρό, θεωρείται επιδερμική, ενώ αν έχει αίμα, η πληγή είναι βαθύτερα στο δέρμα. Πότε μην την σπάτε. Το υγρό που βρίσκεται στο εσωτερικό περιέχει πολλές σημαντικές ουσίες που θα βοηθήσουν στη θεραπευτική διαδικασία. Επίσης, χρησιμεύει στην προστασία του τραυματισμένου ιστού που βρίσκεται από κάτω και αποτελεί ασπίδα για τα βακτήρια. Θα απορροφηθεί μόνο του όταν έρθει η ώρα.

2. Καθαρίστε την πληγή. Ξεπλύνετε το τραύμα αμέσως μόλις το δείτε με άφθονο νερό. Όταν η περιοχή είναι καθαρή, βάλτε κάποια αντιβιοτική αλοιφή στην πληγή για να αποτρέψετε τη μόλυνση και καλύψτε τη με μια καθαρή αποστειρωμένη γάζα. Αλλάζετε καθημερινά τη γάζα και χρησιμοποιήστε ένα απαλό σαπούνι, χωρίς άρωμα για να καθαρίσετε την περιοχή γύρω από την πληγή. Να ελέγχετε το τραύμα καθημερινά όταν αλλάζετε γάζα.

3. Μιλήστε με τον ιατρό σας. Τηλεφωνήστε στον ιατρό σας αν δείτε αλλαγές στο δέρμα ή πληγές και ζητείστε να τον δείτε αν η πληγή σας δεν φαίνεται να θεραπεύεται ή αν παρατηρήσετε κίτρινο υγρό ή πύον. Πηγαίνετε απευθείας στο ιατρό αν έχετε μεγάλες πληγές ή κάποια βλάβη στην επιδερμίδα που φαίνεται σοβαρή. Αν δείτε κοκκινίλα, πρήξιμο, ή αν η πληγή στάζει, επικοινωνήστε με τον ιατρό όσο το δυνατόν πιο σύντονα για περαιτέρω εκτίμηση.

4. Αποφύγετε την πίεση. Αν η πληγή είναι στο πέλμα, προσπαθήστε όσο είναι δυνατόν να μην το πατάτε μέχρι η πληγή να κλείσει.

Να θυμάστε πως είστε η πρώτη γραμμή άμυνας για να προστατέψετε το σώμα σας από τη μόλυνση. Να ελέγχετε το σώμα σας (ειδικά τα πόδια) για αμυχές και εκδορές και να είστε σε εγρήγορση για οτιδήποτε παρατηρήσετε. Αν δεν είστε σίγουρος/η ή έχετε αμφιβολίες, επικοινωνήστε με τον ιατρό σας.

Πηγή: glykoyli.gr

Photo credit: dlg_images via Foter.com / CC BY