Blog

Το σύνδρομο των ανήσυχων ποδιών (RLS) είναι μια πάθηση που χαρακτηρίζεται ως νευρολογική διαταραχή ύπνου. Πρόκειται για μια μη ηθελημένη ανάγκη κίνησης, συνήθως των κάτω άκρων των ποδιών και μερικές φορές και των χεριών ή και σπάνια του κορμού.

Οι πάσχοντες από το RLS έχουν δυσάρεστες αισθήσεις στα πόδια που τους κάνουν να θέλουν να τα κινούν.

Έχει διαπιστωθεί ότι οι μεσήλικες και οι ηλικιωμένοι επηρεάζονται περισσότερο, ωστόσο υπάρχουν και περιπτώσεις σε παιδιά και έφηβους.

Το αίτιο που το προκαλεί είναι ακόμη άγνωστο, αλλά φαίνεται ότι υπάρχει κάποιο κληρονομικό υπόστρωμα, διότι αφενός έχουν βρεθεί πολλές οικογένειες που τα μέλη τους έχουν τάση εμφάνισης του συνδρόμου και αφετέρου έχουν απομονωθεί κάποια χρωμοσώματα που είναι κοινά στα άτομα που πάσχουν από αυτό.

Το σύνδρομο των ανήσυχων ποδιών έχει δύο χαρακτηριστικά ως προς τα πιθανά αίτια:

1. Μπορεί να είναι πρωτοπαθές ή ιδιοπαθές στο οποίο δεν ανευρίσκεται κάποιο συγκεκριμένο αίτιο και συνήθως είναι κληρονομικό. Σε αυτές τις περιπτώσεις το stress, ψυχολογικά προβλήματα ή κόπωση μπορούν να επιδεινώσουν τα συμπτώματα.

2. Μπορεί να είναι δευτεροπαθές για το οποίο έχουν ενοχοποιηθεί πάρα πολλά αίτια. Μερικά από αυτά είναι η υπομαγνησιαιμία,  φλεβική ανεπάρκεια κάτω άκρων, η νεφρική ανεπάρκεια σε τελικό στάδιο ή σε αιμοδιάλυση, η χρόνια σιδηροπενική αναιμία, τα μειωμένα επίπεδα φυλλικού οξέος ή βιταμίνης Β12 στον οργανισμό, καθώς και άλλα πιο σπάνια αίτια όπως ισχιαλγία-ριζαλγία κάτω άκρων, ρευματοειδής αρθρίτιδα, σύνδρομο Sjogren, σακχαρώδης διαβήτης, αμυλοείδωση και νόσος του Lyme.

Πάντως μια αρκετά συχνή εμφάνιση του συνδρόμου είναι κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Πιστεύεται ότι σε ένα σημαντικό ποσοστό οι γυναίκες που εγκυμονούν μπορεί να παρουσιάσουν το σχετικό σύνδρομο το οποίο όμως παρέρχεται μερικούς μήνες μετά τον τοκετό. Πιστεύεται όμως και ότι οι συγκεκριμένες γυναίκες έχουν 4 φορές περισσότερες πιθανότητες να νοσήσουν από αυτό σε μεγαλύτερη ηλικία.

Τρείς ακόμη παθήσεις μοιάζουν με το σύνδρομο, η ακαθησία, το σύνδρομο των αλγεινών κάτω άκρων με σύσπαση των δακτύλων και οι νυκτερινές κράμπες των κνημών. Η κυριότερη διαφορά είναι ότι και οι τρείς αυτές παθήσεις προκαλούν πόνο που δεν περνά με την κίνηση.

Τέλος, υπάρχουν και κάποια φάρμακα που μπορούν να έχουν σαν ανεπιθύμητη ενέργεια το σύνδρομο των ανήσυχων κάτω άκρων, όπως τα τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά, οι αναστολείς της επαναπρόσληψης της σεροτονίνης, το αλκοόλ, η καφεΐνη, οι βήτα αναστολείς και άλλα.

Τα συμπτώματα

Η διάγνωση του συνδρόμου γίνεται μετά τη λήψη ιστορικού και συνήθως σε άτομα που εξετάζονται για χρόνια αϋπνία. Τα συμπτώματα πάντως περιγράφονται με διάφορους τρόπους. Το RLS μπορεί να εμφανιστεί κατά τη διάρκεια της ημέρας, αλλά συνήθως επιδεινώνεται τη νύχτα και μπορεί να δυσκολέψει τον ύπνο. Περιγράφεται ως μια αίσθηση «μυρμηγκιάσματος» στο εσωτερικό μέρος της κνήμης και μπορεί να σχετίζεται με γενικότερους πόνους και ενοχλήσεις στα πόδια. Η αίσθηση συνήθως εξαφανίζεται με την κίνηση του αντίστοιχου άκρου.

Στα συμπτώματα που έχουν αναφερθεί, περιλαμβάνονται εκτός από το μυρμήγκιασμα και η ανατριχίλα, το κάψιμο, ο πόνος, το τράβηγμα ή ακόμη η αίσθηση ότι κάτι έρπει κάτω από το δέρμα. Μπορούν μάλιστα να παρουσιαστούν και στα δύο πόδια, ενώ ορισμένες φορές προσβάλλουν και τα χέρια.

Η επιδείνωσή τους γίνεται όταν ο ασθενής αναπαύεται, ενώ βελτιώνονται με την κίνηση. Επειδή συνήθως εντείνονται κατά τη διάρκεια της νύχτας, οι πάσχοντες συχνά παρουσιάζουν και κακή ποιότητα ύπνου και ως επακόλουθο εμφανίζουν συχνά ημερήσια υπνηλία.

Ο ασθενής νιώθει την άμεση ανάγκη να κινηθεί, να περπατήσει, να ταλαντευτεί ή και να τεντωθεί. Κάνοντας τις διάφορες αυτές κινήσεις τις οποίες μπορεί να ελέγχει, νιώθει ανακούφιση. Όταν όμως τις σταματά, επανέρχονται οι δυσάρεστες αισθήσεις στα πόδια του. Μάλιστα στους ασθενείς αυτούς υπάρχουν και κινήσεις που γίνονται χωρίς τη θέληση, οι οποίες είναι απότομες με ξαφνικά τινάγματα των ποδιών.

Η κλινική εικόνα της πάθησης συνήθως επιδεινώνεται με την πάροδο των ετών αλλά μπορεί και να εξαφανιστεί.

Θεραπεία

Οι ασθενείς με ήπια συμπτώματα δεν θα χρειαστούν φαρμακευτική αγωγή, καθώς μπορούν να αποφύγουν την κατανάλωση καφεΐνης, νικοτίνης και αλκοόλ για να δουν βελτίωση. Επίσης στην περίπτωση που λαμβάνουν κάποια φάρμακα όπως αντι-ισταμινικά ή αντι-εμετικά, μπορούν να ρωτήσουν τον γιατρό εάν ευθύνονται αυτά.

Πάντως επειδή είναι μια χρόνια νόσος και επειδή μια αγωγή που αρχικά έχει καλά αποτελέσματα, ίσως στην πορεία δε βοηθά,  με το πέρασμα του χρόνου μπορεί να γίνει επανεμφάνιση των συμπτωμάτων και ενίσχυση τους.

Το δέρμα είναι το μεγαλύτερο όργανο του σώματός μας που έρχεται σε άμεση επαφή με το περιβάλλον. Για ακριβώς αυτό τον λόγο διαθέτει ορισμένες ιδιότητες που είναι απαραίτητες για την επιβίωση μας. Είναι αδιαπέραστο από μικροοργανισμούς και χημικές ουσίες, δεν επιτρέπει την προς τα έξω απώλεια υγρών και προστατεύει από τη βλαπτική δράση της υπεριώδους ακτινοβολίας, αποτελώντας έναν μη ειδικό μηχανισμό άμυνας.

Ακριβώς όπως το υγιές δέρμα μπορεί να συμβάλλει στην διατήρηση της υγείας μας, έτσι και η κατάσταση μας μπορεί να αντανακλάται στο δέρμα μας. Ορισμένες αλλαγές σε αυτό μπορούν να προειδοποιήσουν για κάποια υποβόσκουσα πάθηση.

Αλλεργίες

Με τον όρο αλλεργία εννοείται η παθολογική κατάσταση κατά την οποία ο οργανισμός αντιδρά απέναντι σε αβλαβείς περιβαλλοντικές ουσίες, που ονομάζονται αλλεργιογόνα.

Τα εξανθήματα που εμφανίζονται στο δέρμα και ο κνησμός, συχνά οφείλονται σε κάποια αλλεργία. Τέτοιες μπορεί να είναι τροφικές αλλεργίες, αλλεργίες που οφείλονται σε φάρμακα, σε έντομα κλπ. Πολλές φορές μάλιστα, επειδή το εξάνθημα μπορεί να εμφανιστεί αρκετή ώρα μετά την επαφή με το αλλεργιογόνο, είναι δύσκολο να εντοπιστεί το αίτιο για την αλλεργία. Για αυτό και σε άτομα που υποφέρουν από αλλεργίες συστήνονται ειδικά τεστ ώστε να εντοπιστεί και να αποφεύγεται η επαφή με το αλλεργιογόνο αίτιο.

Έρπης ζωστήρας

Ο έρπης ζωστήρας η πιο συνηθισμένη του μορφή εμφανίζεται με τη μορφή φυσαλιδώδους εξανθήματος που «ζώνει» (εξού και το όνομά του) τη μια πλευρά του σώματος, σημειώνοντας πόνο ή και έντονο κνησμό. Εμφανίζεται σε όσους έχουν νοσήσει στο παρελθόν από ανεμοβλογιά διότι πρόκειται για τον ίδιο ιό και συνήθως πυροδοτείται σε άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα. Εάν η αναγνώριση του προβλήματος και η θεραπεία καθυστερήσει, σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να υπάρξουν σοβαρές επιπλοκές  σε άτομα με κακή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, όπως  απώλεια όρασης η ακοής.

Υποθυρεοειδισμός

Ο υποθυρεοειδισμός είναι μια διαταραχή του θυρεοειδούς κατά την οποία ο αδένας  εργάζεται λιγότερο σε σχέση με τις ανάγκες του οργανισμού, δηλαδή υπάρχει μειωμένη παραγωγή των θυρεοειδικών ορμονών. Η πάθηση είναι δυνατόν να εξελιχθεί σταδιακά και ανεπαίσθητα, με αποτέλεσμα να πάσχει κάποιος για χρόνια και να μην το ξέρει.

Οι γυναίκες με υποθυρεοειδισμό συνήθως παραπονιούνται για αδικαιολόγητη κούραση, άγχος, μη αντοχή στο κρύο και τη ζέστη αλλά και για εύθραυστα νύχια και μαλλιά, καθώς και για ξηρό, άτονο, σταχτιάς απόχρωσης δέρμα. Επίσης άτομα με προχωρημένο υποθυρεοειδισμό ίσως παρατηρήσουν πάχυνση του δέρματος στις κνήμες τους. Τα συμπτώματα αυτά ωστόσο περιορίζονται όταν ελεγχθεί η λειτουργία του θυρεοειδούς.

Διαβήτης

Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι πάθηση που χαρακτηρίζεται από υψηλές τιμές γλυκόζης στο αίμα (το απλό σάκχαρο που δίνει ενέργεια στα κύτταρα του ανθρώπινου οργανισμού). Ο διαβήτης αναπτύσσεται όταν ο οργανισμός δεν παράγει ή δεν χρησιμοποιεί αποτελεσματικά μια ορμόνη που ονομάζεται ινσουλίνη, η οποία βοηθά στην απομάκρυνση του πλεονάσματος γλυκόζης από το αίμα.

Ακόμα και πριν διαγνωστούν υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα, το δέρμα μπορεί να προειδοποιήσει για την ύπαρξη διαβήτη με μία δερματική κατάσταση που ονομάζεται λιποειδική νεκροβίωση. Τα υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα οδηγούν σε αλλαγές στα αιμοφόρα αγγεία του δέρματος με αποτέλεσμα τη δημιουργία κηλίδων, οι οποίες στην αρχή έχουν θαμπό, κόκκινο χρώμα και στη συνέχεια το δέρμα στο σημείο γυαλίζει και η κηλίδα αποκτά μωβ περίγραμμα. Περιοχές με υπερμελάγχρωση ή πιο σκούρο δέρμα επίσης μπορεί να υποδηλώνουν την ύπαρξη διαβήτη.

Καθώς η πάθηση εξελίσσεται, το αυξημένο σάκχαρο μπορεί να παρεμποδίσει την προστατευτική ιδιότητα φραγμού του δέρματος. Επιπλέον, καθώς διαταράσσεται η κυκλοφορία του αίματος και η αίσθηση στα άκρα, ο ασθενής κινδυνεύει από μολύνσεις. Για το λόγο αυτό τα άτομα που πάσχουν από διαβήτη, πρέπει να ελέγχουν καθημερινά τα πέλματά τους για πιθανά κοψίματα και πληγές με σκοπό την αποφυγή επιπλοκών.

Ηπατικές παθήσεις

Το ήπαρ είναι ένα όργανο υπεύθυνο για πολλές λειτουργίες όπως η αποθήκευση και το φιλτράρισμα του αίματος, η παραγωγή χολής, ο μεταβολισμός λιπών και ζαχάρων και η κατασκευή ενώσεων που ελέγχουν τον όγκο και την πήξη του αίματος. Στις παθήσεις του ήπατος περιλαμβάνονται η ηπατίτιδα, η κίρρωση και τα αποστήματα, ενώ ο ίκτερος είναι από τα πιο συνηθισμένα προβλήματα του.

Με το δέρμα σχετίζονται η έντονη φαγούρα που μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να είναι σύμπτωμα κίρρωσης του ήπατος ή ηπατίτιδας, ενώ η ηπατίτιδα C μπορεί επίσης να προκαλέσει την εμφάνιση υπερυψωμένων κόκκινων περιοχών στα πόδια.

Υψηλή Χοληστερόλη

Η χοληστερόλη είναι μία λιπαρή ουσία, η οποία αποτελεί βασικό συστατικό των λιποπρωτεϊνικών συμπλοκών που σχηματίζουν τις κυτταρικές μεμβράνες. Είναι αναγκαία για τον οργανισμό, καθώς αποτελεί πρόδρομη ουσία μιας σειράς ορμονών. Επίσης ένα από τα παράγωγά της (7-διυδροχοληστερόλη), μετατρέπεται σε βιταμίνη D με την επίδραση του ηλιακού φωτός στο δέρμα.

Τα άτομα με μη ελεγχόμενη υψηλή χοληστερόλη μπορούν να εμφανίσουν εναπόθεση λίπους γύρω από τα μάτια, που εμφανίζεται με τη μορφή κίτρινων εξογκωμάτων, γνωστών και ως ξανθελάσματα. Συνήθως εμφανίζονται σε ανθρώπους με αυξημένη χοληστερόλη ή τριγλυκερίδια που οφείλεται σε γενετική διαταραχή (όπως η οικογενειακή υπερχοληστερολαιμία)  ή σε ηπατική διαταραχή (όπως η πρωτοπαθής χολική κίρρωση).

Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών

Το Σύνδρομο των Πολυκυστικών Ωοθηκών (ΣΠΩ) είναι μια συχνή ορμονική διαταραχή που η διάγνωσή της γίνεται στις έφηβες ή στην ηλικία των 20 – 30 ετών, ενώ δεν έχει και γνωστή παθογένεια.

Εάν εμφανιστεί αύξηση της τριχοφυΐας στο πρόσωπο ή κυστική ακμή που αντιστέκεται στις παραδοσιακές θεραπείες της ακμής, το δέρμα ίσως προειδοποιεί  για την ύπαρξη πολυκυστικών ωοθηκών. Σε αυτή την περίπτωση πρέπει να ελεγχθεί ο κύκλος, το ιστορικό και τα επίπεδα των ορμονών.

Δερματικός Ερυθηματώδης Λύκος

Ο λύκος είναι μια χρόνια φλεγμονώδης αυτοάνοση πάθηση που χαρακτηρίζεται από ένα ευρύτατο φάσμα κλινικών εκδηλώσεων και από την παρουσία στο αίμα μιας πληθώρας αυτοαντισωμάτων. Μπορεί να προσβάλει όχι μόνο τις αρθρώσεις και τους μυς, αλλά και το δέρμα, τα νεφρά, το νευρικό σύστημα, τους πνεύμονες, την καρδιά και τα αιμοποιητικά όργανα.

Για κάποιους ανθρώπους, οι στρογγυλές  κηλίδες στο δέρμα είναι τα πρώτα συμπτώματα που υποδεικνύουν την ύπαρξη Δερματικού Ερυθηματώδους Λύκου – έναν από τους διάφορους τύπους του. Οι περισσότεροι ασθενείς με λύκο θα αναπτύξουν κάποιο δερματικό σύμπτωμα κάποια στιγμή της ζωής τους, συχνά στις περιοχές που εκτίθενται στον ήλιο. Για τους πάσχοντες ο ήλιος είναι ακόμα πιο βλαβερός που σημαίνει ότι η σωστή και τακτική χρήση αντηλιακού και η φωτοπροστασία είναι ακόμα πιο σημαντική.

Photo credit: rosmary / Foter / CC BY 2.0

Γράφει η Ευρυδίκη Παπαδοπούλου, ενδοκρινολόγος

Το Σύνδρομο των Πολυκυστικών Ωοθηκών (ΣΠΩ) είναι μια συχνή ορμονική διαταραχή που η διάγνωσή της γίνεται στην εφηβεία ή στην ηλικία των 20 – 30 ετών, ενώ δεν έχει και γνωστή παθογένεια. Η συχνότητα του συνδρόμου ή της ιδιοπαθούς χρόνιας υπερανδρογοναιμικής ανωοθυλακιορρηξίας που είναι πλέον ο αποδεκτός όρος, κυμαίνεται από 6% – 15% και χαρακτηρίζεται από μια ομάδα συμπτωμάτων που περιλαμβάνουν:

1. Ανεπιθύμητη έντονη τριχοφυΐα στο πρόσωπο και στο σώμα
2. Ακμή και λιπαρό δέρμα
3. Διαταραχές έμμηνου ρύσεως (ακανόνιστη περίοδος ή απουσία περιόδου)
4. Υπογονιμότητα (λόγω της  χρόνιας ανωοθυλακιορρηξίας)
5. Πολυκυστική εμφάνιση ωοθηκών (χωρίς όμως να είναι το πιο χαρακτηριστικό υπερηχογραφικό εύρημα αφού το συναντάμε και σε φυσιολογικές γυναίκες που δεν έχουν το σύνδρομο)
6. Παχυσαρκία (με αντίσταση στην ινσουλίνη)

Για να θέσουμε τη διάγνωση του ΣΠΩ θα πρέπει να υπάρχουν 2 από τις παρακάτω διαταραχές:

1) Το πιο συχνό σύμπτωμα είναι οι διαταραχές της περιόδου με:

1. περιοδικότητα του κύκλου πάνω από 35-40 ημέρες
2. ή συχνότητα περιόδου  λιγότερη από 9 φορές το χρόνο
3. ή απουσία περιόδου πάνω από 4 μήνες
4. ή παρατεταμένη περίοδο

2) Υπερανδρογοναιμία: Μεγάλη έκκριση ανδρογόνων που διαπιστώνεται στον ορμονικό έλεγχο με εξέταση αίματος και η οποία εκδηλώνεται με  αυξημένη τρίχωση στο πρόσωπο και το σώμα.

Υπάρχει κληρονομικότητα στην εμφάνιση του συνδρόμου. Οι γυναίκες που έχουν μητέρα ή αδελφή με ΣΠΩ έχουν αυξημένη πιθανότητα να εμφανίσουν το σύνδρομο.

Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία βοηθά στη ελάττωση του κινδύνου εμφάνισης μακροχρόνιων επιπλοκών, όπως είναι ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 και η καρδιαγγειακή νόσος.

Ενδιαφέρει ιδιαίτερα τον ειδικό γιατρό  να διαγνώσει τη διαταραχή και να την αντιμετωπίσει άμεσα, διότι όταν υπάρχει το σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών ο κίνδυνος για την εμφάνιση διαφόρων νοσογόνων καταστάσεων αυξάνεται. Στις καταστάσεις αυτές περιλαμβάνονται:

1. Σακχαρώδης διαβήτης
2. Αυξημένη αρτηριακή πίεση
3. Διαταραχές λιπιδίων (αυξημένα τριγλυκερίδια, χαμηλή «καλή» χοληστερόλη)
4. Μεταβολικό σύνδρομο με καρδιαγγειακά προβλήματα
5. Μη αλκοολική στεατοηπατίτιδα – μια σοβαρή φλεγμονή που προκαλείται από την αυξημένη συγκέντρωση λίπους στο ήπαρ
6. Υποαπνοική άπνοια
7. Καρκίνος ενδομητρίου – προκαλείται από τη συνεχή έκθεση στα οιστρογόνα

Οι πιο συνηθισμένες ερωτήσεις για το ΣΠΩ που καλείται να απαντήσει ο ειδικός:

1. Ποιες εξετάσεις πρέπει να κάνω για να δω εάν έχω ΣΠΩ;
2. Θα μπορέσω να μείνω έγκυος;
3. Τα φάρμακα που θα πάρω θα βελτιώσουν τα συμπτώματα που έχω και θα με βοηθήσουν να μείνω έγκυος;
4. Θα έχω παρενέργειες από τα φάρμακα;
5. Μέχρι πότε πρέπει να παίρνω φαρμακευτική αγωγή;
6. Ποιες θα είναι οι επιπλοκές αργότερα στην υγεία μου;

Δεν υπάρχει κάποια ειδική διαγνωστική εξέταση για το ΣΠΩ

Η διάγνωση τίθεται από το ιστορικό της περιόδου της γυναίκας, από την κλινική και αιματολογική εξέταση και από το υπερηχογράφημα ωοθηκών.

Ο ειδικός πρέπει να εξηγήσει στη γυναίκα ότι  μετά τη διάγνωση  χρειάζεται μακροχρόνια παρακολούθηση και μακροχρόνια θεραπευτική αντιμετώπιση πού στοχεύει στη ρύθμιση της περιόδου για να έχει γόνιμους κύκλους, στην ελάττωση της τριχοφυΐας, της ακμής και της παχυσαρκίας.

Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (ΣΕΕ) ή αλλιώς σπαστική κολίτιδα, μπορεί να ταλαιπωρήσει τον ασθενή ψυχικά και σωματικά. Πρόκειται για μια νοσολογική οντότητα που χαρακτηρίζεται από χρόνιο κοιλιακό πόνο και διαταραχές στις συνήθειες του εντέρου, χωρίς όμως να έχει εντοπιστεί κάποιο οργανικό αίτιο, ενώ ταλαιπωρεί ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων και κυρίως το γυναικείο φύλο.

Η διάγνωση για το ΣΕΕ μπορεί να δοθεί μόνο αφού όλες οι άλλες πιθανές οργανικές αιτίες έχουν αποκλειστεί. Τα καλά νέα ωστόσο, είναι ότι οι πάσχοντες έχουν μια σειρά από επιλογές για τη θεραπεία των συμπτωμάτων, καθώς και ότι το ΣΕΕ δεν είναι μια απειλητική για τη ζωή ασθένεια.

Σημειωτέον ότι ένα ποσοστό των ασθενών εκείνων θα παρουσιάζουν μακροχρόνια συμπτώματα, αλλά για τους περισσότερους η σοβαρότητα του συνδρόμου θα μειωθεί με την πάροδο του χρόνου.

Συμπτώματα και αγωγή

Στα κύρια συμπτώματα του συνδρόμου περιλαμβάνονται το φούσκωμα, το αίσθημα κορεσμού μετά το φαγητό, ο πόνος και οι κράμπες στην κοιλιά, είτε εντοπισμένα είτε διάχυτα, καθώς και διαταραχές των κενώσεων (εμφάνιση διάρροιας ή δυσκοιλιότητας ή εναλλαγή των δύο).

Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου είναι μία χρόνια νόσος για την οποία δεν έχει βρεθεί ακόμα οριστική θεραπεία. Ο κύριος στόχος των ιατρικών μας παρεμβάσεων έγκειται στην ανακούφιση των συμπτωμάτων του ασθενούς και στον αποκλεισμό υποψιών για σοβαρό νόσημα.

Ανάλογα με τα συμπτώματα υπάρχει μια σειρά ιατρικών σκευασμάτων που μπορεί να είναι χρήσιμα. Για την ανακούφιση από την επώδυνη κοιλιακή δυσφορία και τις κράμπες μπορούν να χορηγηθούν σπασμολυτικά, ενώ για τη διάρροια τα αντιδιαρροϊκά μπορούν να βοηθήσουν στο σχηματισμό σφικτών κοπράνων. Για την περίπτωση της δυσκοιλιότητας δε, τα καθαρτικά διεγείρουν την φυσική κίνηση του εντέρου, ενώ για το φούσκωμα η σιμεθικόνη μπορεί να μειώσει την πίεση των παγιδευμένων αερίων.

Πρόληψη

Σημαντικό για την πρόληψη είναι να διατηρεί ο ασθενής ένα προσωπικό ημερολόγιο στο οποίο καταγράφει τα τρόφιμα και τα ποτά που καταναλώνει, καθώς και τα συμπτώματα που προκαλούνται κάθε φορά.

Πέραν αυτού θα πρέπει να αποφεύγει τροφές που παράγουν αέρια, όπως τα όσπρια, τα δημητριακά, οι μπανάνες, τα καρότα και τα ροδάκινα. Επίσης, η απομάκρυνση τροφών με λακτόζη βοηθάει κάποιους πάσχοντες, ενώ θα πρέπει να γίνεται αύξηση στην πρόσληψη φυτικών ινών όταν η νόσος είναι σε ύφεση και εξάλειψή τους από το διατροφολόγιο επί εξάρσεως των συμπτωμάτων.

Τέλος, επισημαίνεται ότι η χρόνια χρήση φαρμάκων πρέπει να αποφεύγεται. Η συστηματική χρήση σπασμολυτικών συνίσταται μόνο επί εξάρσεων και για περιορισμένο χρονικό διάστημα.

Σε πολλούς ανθρώπους συμβαίνει να έχουν πόνους στο μισό του κεφαλιού, με συχνότερη την περιοχή πίσω από το ένα μάτι και τον κρόταφο ή και άλλα σημεία, όπως στην κορυφή του κεφαλιού, στο πίσω μέρος του ή και στον αυχένα. Δεν είναι σπάνιο βέβαια να υφίσταται και σε ολόκληρο το κεφάλι.

Ο πόνος αυτός οφείλεται στην ημικρανία, μια πολύ συχνή νευρολογική νόσο που μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ποιότητα ζωής του ασθενή.

Οι γυναίκες προσβάλλονται από αυτήν σε τριπλάσια συχνότητα από τους άνδρες, ενώ μπορεί να αρχίζει κατά την εφηβεία και σπανιότερα μετά τα 40 έτη.

Ο πόνος είναι σοβαρός και προκαλεί ανικανότητα, είναι σφύζων και συνήθως πιάνει το ένα ημιμόριο της κεφαλής, ενώ μπορεί να συνοδεύεται από οπτικές διαταραχές (φώτα, λάμψεις) και σπανιότερα μπορεί να μουδιάσει ή και να παραλύσει το ένα χέρι και πόδι (ημικρανιακή ημιπληγία). Επιπλέον, συνοδεύεται από μία σειρά άλλων συμπτωμάτων, όπως το ότι ο πάσχων δεν μπορεί να ανεχθεί το φως, τους έντονους ήχους, τις μυρωδιές και επίσης ότι μπορεί να έχει τάση για εμετό.

Χαρακτηριστικό του πόνου από την ημικρανία είναι να αλλάζει εντόπιση ανά τις κρίσεις. Μπορεί δηλαδή τη μια να εντοπίζεται στο δεξιό μισό του κεφαλιού και την επόμενη στο αριστερό, κάτι που διαφοροποιεί την ημικρανία από άλλα είδη κεφαλαλγίας.

Η κάθε κρίση ημικρανίας μπορεί να διαρκεί από λίγες ώρες ως και 2-3 ή και περισσότερες μέρες, μέχρι να έρθει σε ύφεση. Μετά από κάποιο διάστημα ωστόσο η κρίση επανέρχεται, με κάποιους ανθρώπους να προκύπτει ύστερα από αρκετούς μήνες, ενώ σε άλλους έπειτα από λίγες μέρες. Οι περισσότεροι με ημικρανία έρχονται αντιμέτωποι με αυτήν από μία έως τρεις φορές το μήνα.

Ως αποτέλεσμα του πόνου αλλά και των συνοδευτικών συμπτωμάτων, ο άνθρωπος που έχει ημικρανία δεν μπορεί να έχει φυσιολογική δραστηριότητα την ώρα της κρίσης, ενώ μπορεί να εμφανιστεί ανάγκη για κατάκλιση σε ένα σκοτεινό δωμάτιο.

Η διάγνωση της ημικρανίας είναι κλινική. Γίνεται δηλαδή στις περισσότερες περιπτώσεις από νευρολόγο με βάση το ιστορικό και την κλινική εξέταση. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστεί να γίνουν κάποιες εξετάσεις, αιματολογικές ή και απεικονιστικές, όπως η αξονική τομογραφία εγκεφάλου ή αυχένα.

Η θεραπεία στην ημικρανία είναι φαρμακευτική και περιλαμβάνει την αντιμετώπιση των κρίσεων και ενδεχομένως ειδική προφυλακτική αγωγή. Η θεραπεία των κρίσεων περιλαμβάνει αναλγητικά/αντιφλεγμονώδη και προτείνεται, μεταξύ άλλων, ως πρώτη επιλογή.