Η υπερτασική κρίση περιγράφεται ως ένα χρόνιο πρόβλημα το οποίο παρουσιάζει έντονη αύξηση στην πίεση του αίματος, συνήθως με διαστολική πίεση μεγαλύτερη των 130 mm/Hg, θέτοντας σε κίνδυνο το τοίχωμα των αρτηριών, των εσωτερικών οργάνων ή και άλλων δομών.
Η αυξημένη πίεση με τα χρόνια προκαλεί σκλήρυνση των αρτηριών και στένωση του αυλού τους από την προοδευτική εναπόθεση χοληστερίνης και ασβεστίου (αθηρωμάτωση), με αποτέλεσμα την απόφραξη (θρόμβωση) του αγγείου στην καρδιά (έμφραγμα) ή στον εγκέφαλο (εγκεφαλικό επεισόδιο).
Τα συμπτώματα, η κλινική εικόνα καθώς και τα ευρήματα ενός ασθενή με υπερτασική κρίση εξαρτώνται από την εμφάνιση επιπλοκών από τα όργανα-στόχους που μπορεί να βλάψει. Μπορεί να συνοδεύεται από συμπτώματα όπως η ζάλη, ο πονοκέφαλος, οι εμβοές αυτιών και η θόλωση της όρασης, ωστόσο μπορεί να είναι και ασυμπτωματική.
Το πόσο επικίνδυνη είναι μια υπερτασική κρίση εξαρτάται από το αρχικό επίπεδο της πίεσης. Οι ασθενείς δηλαδή με χρόνια υπέρταση που συνήθως η πίεσή τους βρίσκεται στα 150mm/Hg, εάν ξεπεράσουν κάποια στιγμή τα 180mm/Hg τα συμπτώματά τους θα είναι ελαφρύτερα και οι επιπλοκές τους θα είναι λιγότερες. Αντίθετα για τους πιο υγιείς που τυχαίνει η πίεσή τους να αυξηθεί απότομα πάνω από τα 180mm/Hg, κινδυνεύουν περισσότερο να αναπτύξουν κάποια επιπλοκή.
Αντιμετώπιση
Η προοδευτική μείωση της αρτηριακής πίεσης αποτελεί βασική αρχή για την αντιμετώπιση μιας υπερτασικής κρίσης, καθώς η απότομη μείωση ελαττώνει την παροχή αίματος σε ζωτικά όργανα όπως ο εγκέφαλος και η καρδιά, με αποτέλεσμα την ισχαιμία αυτών των οργάνων και τις αντίστοιχες εκδηλώσεις (κεφαλαλγία και στηθάγχη). Συνήθως χορηγούνται φάρμακα, μόνα ή σε συνδυασμούς, προκειμένου να ελαττωθεί η πίεση σε 1 έως 2 ημέρες.
Όσον αφορά τα υπερτασικά επείγοντα, αν και η πίεση του αίματος είναι αρκετά αυξημένη, δεν υπάρχουν σημεία ή άμεση απειλή οργανικής βλάβης. Χρειάζεται βέβαια άμεση αξιολόγηση από γιατρό. Στις περιπτώσεις αυτές η μεγάλη αύξηση της πίεσης συνήθως συνοδεύεται από πόνο στο στήθος, δυσκολία στην αναπνοή ή άλλα σοβαρά συμπτώματα.
Τέλος, τα άτομα νεαρής ηλικίας τα οποία παρουσιάζουν μόνο σημάδια πιθανής υπέρτασης ή ανησυχούν για λόγους κληρονομικότητας, χρειάζεται να στραφούν σε ριζικές και μόνιμες αλλαγές στην διατροφή και στον τρόπο ζωής ώστε να αποφύγουν τις ασθένειες με τις οποίες συνδέεται η αρτηριακή πίεση.