Blog

Το τελευταίο διάστημα αυξάνονται στο ιατρείο μου οι ασθενείς, που με επισκέπτονται για αυξημένη αρτηριακή πίεση (υπέρταση).

Πολλοί από αυτούς έχουν γνωστό ιστορικό υπέρτασης και προσέρχονται απορρυθμισμένοι, παρά τη λήψη φαρμακευτικής αγωγής.

Άλλοι πάλι αναφέρουν πως τελευταία εμφάνισαν πονοκέφαλο, ζάλη και αδιαθεσία. Μετρώντας λοιπόν την πίεσή τους, ανακάλυψαν ανεβασμένες τιμές.

Συζητώντας με σχεδόν όλους τους ασθενείς την ώρα της λήψης του ιστορικού, ανακαλύπτει κανείς χρήσιμες πληροφορίες, που ενδεχόμενα θα οδηγήσουν στη διάγνωση. Αυτό αποτελεί πάγια πρακτική στη δουλειά μας.

Δεδομένης της τεράστιας αλλαγής που ξεκίνησε και εξακολουθεί να εκτυλίσσεται τρία χρόνια τώρα στη χώρα μας οι ασθενείς μας εμφανίζονται πια ιδιαίτερα προβληματισμένοι. Τα οικονομικά τους δεδομένα άλλαξαν οι ίδιοι ή μέλη της οικογενείας τους αντιμετωπίζουν το φάσμα της ανεργίας και γενικά η καθημερινότητά τους έγινε δυσκολότερη.

Τι πιο λογικό λοιπόν να μετατραπεί όλο αυτό σε άγχος, στρες και γενικά δυσάρεστη διάθεση? Πόσο μπορεί κανείς να μείνει ανεπηρέαστος? Για πόσο θα αντέχει να παρακολουθεί τα γεγονότα με απάθεια?

Αυτό το σκηνικό επομένως μεταβάλλει και την υγεία των ασθενών μας ποικιλοτρόπως. Και επειδή ως γνωστό η αρτηριακή πίεση είναι άμεσα συνυφασμένη και με την εσωτερική μας ηρεμία, παρουσιάζονται σχεδόν καθημερινά στο ιατρείο παρόμοια περιστατικά.

Ο γιατρός στην περίπτωση αυτή οφείλει να εκλογικεύσει να καθησυχάσει τον ασθενή του και να επιλέξει την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή, που θα του εξασφαλίσει ασφαλές αποτέλεσμα.

Δεδομένου ότι η πρόληψη του εγκεφαλικού επεισοδίου δεν είναι απόλυτα εφικτή, σε συνεργασία με τον γιατρό του ο ασθενής μπορεί να ελέγξει ή να θεραπεύσει κάποιους παράγοντες κινδύνου που το προκαλούν. Οι περισσότεροι μπορούν να βελτιωθούν με σωστή διατροφή και σωματική άσκηση, ενώ άλλοι και με φαρμακευτική αγωγή.

1. Κάπνισμα
2. Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
3. Σωματική αδράνεια και παχυσαρκία
4. Χρήση ναρκωτικών ουσιών
5. Σακχαρώδης Διαβήτης
6. Νόσος των καρωτίδων ή στεφανιαία νόσος
7. Κολπική Μαρμαρυγή
8. Παροδικά ισχαιμικά επεισόδια
9. Ορισμένες διαταραχές του αίματος
10. Υψηλή χοληστερόλη στο αίμα
11. Υψηλή αρτηριακή υπέρταση

Ο καλύτερος σύμμαχός στην πρόληψη του εγκεφαλικού επεισοδίου είναι η γνώση. Ο ασθενής καλείται να συζητήσει με τον γιατρό του και να διερευνήσει εάν κινδυνεύει από κάποιον από τους παραπάνω παράγοντες κινδύνου.

Κάπνισμα

Το κάπνισμα θέτει τον καθένα σε μεγαλύτερο κίνδυνο για εγκεφαλικό επεισόδιο. Επίσης το ίδιο συμβαίνει και με την έκθεση στο παθητικό κάπνισμα, ενώ ακόμη πιο αυξημένο κίνδυνο αντιμετωπίζουν οι γυναίκες που λαμβάνουν αντισυλληπτικά χάπια και καπνίζουν. Ο κίνδυνος για εγκεφαλικό επεισόδιο μειώνεται σημαντικά σε άτομα που δεν καπνίζουν και δεν εκθέτονται σε αυτό.

Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ

Η κατανάλωση περισσότερο του ενός ποτηριού αλκοόλ την ημέρα για τις γυναίκες και περισσότερο των δύο ποτηριών αλκοόλ την ημέρα  για τους άνδρες, μπορεί να αυξήσει την αρτηριακή πίεση και να προκαλέσει εγκεφαλικό επεισόδιο.

Σωματική αδράνεια και παχυσαρκία

Τριάντα λεπτά ή και περισσότερο σωματικής δραστηριότητας τις περισσότερες, αν όχι όλες τις ημέρες της εβδομάδας συνίσταται ανεπιφύλακτα. Η αδράνεια και το υπερβολικό βάρος αυξάνουν τον κίνδυνο για υψηλή αρτηριακή πίεση, υψηλή χοληστερόλη, σακχαρώδη διαβήτη, στεφανιαία νόσο και εγκεφαλικό επεισόδιο. Η συστηματική σωματική δραστηριότητα μειώνει τον κίνδυνο για καρδιακή προσβολή, στεφανιαία νόσο και εγκεφαλικό επεισόδιο.

Ναρκωτικές ουσίες

Η ενδοφλέβια χρήση ναρκωτικών ενέχει υψηλό κίνδυνο για εγκεφαλικό επεισόδιο. Η χρήση κοκαΐνης έχει επίσης συνδεθεί με εγκεφαλικά επεισόδια και καρδιακή προσβολή. Ακόμα και η πρώτη φορά μπορεί να αποβεί μοιραία.

Σακχαρώδης Διαβήτης

Θεωρείται ότι κάποιος πάσχει από σακχαρώδη διαβήτη όταν το επίπεδο του σακχάρου του στο αίμα είναι πάνω από 126 mg/dL σε μέτρηση πριν το φαγητό (σάκχαρο νηστείας) για τουλάχιστον δύο συνεχόμενες μετρήσεις. Παρόλο που το σάκχαρο μπορεί να ελεγχθεί, ο κίνδυνος για εγκεφαλικό επεισόδιο αυξάνεται. Δυστυχώς τα ποσοστά των ατόμων με διαβήτη δεν είναι μικρά.

Νόσος των καρωτίδων

Οι καρωτίδες αρτηρίες τροφοδοτούν με αίμα τον εγκέφαλο. Αν η καρωτιδική αρτηρία παρουσιάσει στενώσεις από εναπόθεση λίπους, με το πέρασμα ενός θρόμβου μπορεί να κλείσει τελείως.

Περιφερική αρτηριοπάθεια είναι ο όρος για τη στένωση των αιμοφόρων αγγείων που μεταφέρουν το αίμα στους μυς των ποδιών και των χεριών. Η περιφερική αρτηριοπάθεια εκθέτει τον ασθενή σε υψηλότερο κίνδυνο για νόσο των καρωτίδων, η οποία καθιστά την πρόληψη του εγκεφαλικού επεισοδίου πιο δύσκολη.

Κολπική μαρμαρυγή

Στην κολπική μαρμαρυγή οι κοιλότητες της καρδιάς που ονομάζονται κόλποι δε συστέλλονται αποτελεσματικά. Αυτό αφήνει το αίμα να λιμνάσει με αποτέλεσμα να δημιουργείται θρόμβος, αυξάνοντας τον κίνδυνο για εγκεφαλικό επεισόδιο. Εάν ο θρόμβος προχωρήσει και μπει στο κυκλοφορικό, μπορεί να φτάσει στον εγκέφαλο (εγκεφαλικό επεισόδιο).

Παροδικό ισχαιμικό επεισόδιο

Το παροδικό ισχαιμικό επεισόδιο μπορεί να έχει τα συμπτώματα του εγκεφαλικού επεισοδίου, χωρίς όμως τις μόνιμες βλάβες. Γενικότερα θεωρείται ως προάγγελος του εγκεφαλικού επεισοδίου. Ο ασθενής θα πρέπει να καλέσει άμεσα ιατρική βοήθεια και να μάθει ποια είναι τα προειδοποιητικά σημάδια του εγκεφαλικού επεισοδίου και του εμφράγματος του μυοκαρδίου.

Διαταραχές του αίματος

Ο υψηλός αριθμός ερυθρών αιμοσφαιρίων πολλές φορές ευθύνεται για τη δημιουργία θρόμβων, αυξάνοντας τον κίνδυνο του εγκεφαλικού επεισοδίου. Το πρόβλημα αυτό συνήθως αντιμετωπίζεται με την αφαίρεση των θρόμβων ή με την χορήγηση αντιπηκτικών.

Η δρεπανοκυτταρική αναιμία είναι μια γενετική διαταραχή που πλήττει κυρίως τους Αφρο-Αμερικανούς στην παιδική ηλικία. Στην πάθηση αυτή τα ερυθρά αιμοσφαίρια είναι λιγότερο ικανά να μεταφέρουν οξυγόνο στους ιστούς και τα όργανα του σώματος. Επίσης, έχουν την τάση να προσκολλώνται στα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων με αποτέλεσμα να φράζουν τις αρτηρίες προς τον εγκέφαλο και να προκαλείται εγκεφαλικό επεισόδιο.

Υψηλή χοληστερόλη

Τα υψηλά επίπεδα της ολικής χοληστερόλης είναι σημαντικός παράγοντας κινδύνου για στεφανιαία νόσο, η οποία αυξάνει τον κίνδυνο για εγκεφαλικό επεισόδιο.

Τα υψηλά επίπεδα της LDL (κακής) χοληστερόλης και των τριλγυκεριδίων μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο για εγκεφαλικό επεισόδιο στα άτομα με στεφανιαία νόσο, ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ή παροδικό ισχαιμικό επεισόδιο.

Το υψηλό επίπεδο της HDL (καλής) χοληστερόλης μειώνει τον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου και εγκεφαλικού επεισοδίου. Το χαμηλό επίπεδο της HDL χοληστερόλης αυξάνει τον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου και του εγκεφαλικού επεισοδίου.

Ο ασθενής συνίσταται να κάνει εξετάσεις και να γνωρίζει τα επίπεδα της χοληστερόλης του.

Τα άτομα που έχουν περάσει ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο ή καρδιακή προσβολή (ή βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο) πρέπει να συμβουλεύονται τον ιατρό τους και να κρατούν τα επίπεδα της LDL χοληστερόλης κάτω από 100, και τα άτομα με πολύ υψηλό κίνδυνο κάτω απο70. Εάν τα αποτελέσματα είναι οριακά ή πάνω από το επίπεδο του φυσιολογικού, ο ασθενής θα πρέπει να συνεργαστεί τον γιατρό του, προκειμένου να μειώσει τον κίνδυνο για στεφανιαία νόσο και εγκεφαλικό επεισόδιο.

Υψηλή αρτηριακή πίεση

Η υψηλή αρτηριακή πίεση είναι ένας από τους κυριότερους παράγοντες κινδύνου για εγκεφαλικό επεισόδιο. Πολλές φορές γίνεται αναφορά σε αυτήν με τον όρο «σιωπηλός δολοφόνος», καθώς τις περισσότερες φορές το άτομο δεν παρουσιάζει συμπτώματα.

Συνίσταται γενικότερα ο έλεγχος της αρτηριακής πίεσης τουλάχιστον μια φορά κάθε δύο χρόνια, και πολύ περισσότερο εάν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό υψηλής αρτηριακής υπέρτασης, εγκεφαλικού επεισοδίου και καρδιακής προσβολής. Εάν οι τιμές βρίσκονται στο όριο ή σε υψηλά επίπεδα τότε θα πρέπει να υπάρξει συνεργασία με τον γιατρό προκειμένου να μειωθούν. Μπορεί να χρειαστεί φαρμακευτική αγωγή, ενώ σε περίπτωση που παρουσιαστούν κάποιες παρενέργειες θα πρέπει να ενημερωθεί ο γιατρός πριν γίνει καμία αλλαγή ή σταματήσει η αγωγή.

Σε γενικές γραμμές πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι η μύτη βουλώνει εξαιτίας περίσσειας πηκτής βλέννας. Ωστόσο, σε πολλές περιπτώσεις η ρινική συμφόρηση οφείλεται στη διόγκωση των ιστών που την επενδύουν, η οποία προκαλείται από φλεγμονή στα αιμοφόρα αγγεία.

Σε μεγάλα παιδιά και εφήβους η ρινική συμφόρηση αποτελεί απλά μια ενόχληση, αλλά μπορεί να προκαλέσει άλλες δυσκολίες. Σε ένα βρέφος όμως λίγων μηνών μπορεί να εμποδίσει το θηλασμό και σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσει σοβαρά αναπνευστικά προβλήματα.

Μια βουλωμένη μύτη συνήθως προκαλείται από έναν ιό ή βακτήρια. Τα αίτια περιλαμβάνουν:

1. Κοινό κρυολόγημα
2. Γρίπη
3. Παραρρινοκολπίτιδα
4. Αλλεργική ρινίτιδα ή άλλες αλλεργίες
5. Τη χρήση κάποιων ρινικών σπρέι ή σταγόνων για περισσότερες από 3 ημέρες (μπορεί να επιδεινώσουν τη συμφόρηση)
6. Ρινικούς πολύποδες
7. Εγκυμοσύνη
8. Αγγειοκινητική ρινίτιδα

Τυπικά ωστόσο η συμφόρηση αποδράμει μέσα σε μία εβδομάδα.

Τι μπορείτε να κάνετε

Για νεογνά, βρέφη και μικρά παιδιά που δεν μπορούν να φυσήξουν τη μύτη τους:

1. Προμηθευτείτε ρινικές σταγόνες φυσιολογικού ορού.
2. Τοποθετήστε το παιδί ανάσκελα, τοποθετώντας μια τυλιγμένη πετσέτα κάτω από του ώμους. Ρίξτε 2 ή 3 σταγόνες σε κάθε ρουθούνι. Περιμένετε 30-60 δευτερόλεπτα.
3. Γυρίστε το παιδί μπρούμυτα για να παροχετευτεί η βλέννα. Προσπαθήστε να πιάσετε το έκκριμα έξω από το ρουθούνι με ένα χαρτομάντιλο ή μπατονέτα. Περιστρέψτε το χαρτομάντιλο ή τη μπατονέτα, και τραβήξτε τη βλέννα έξω από τη μύτη. Μην τοποθετείται μπατονέτες στο ρουθούνι του παιδιού.
4. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μια βρεφική φούσκα αναρρόφησης για να αφαιρέσετε τη βλέννα. Πιέστε τον αέρα έξω από τη φούσκα και τοποθετήστε απαλά το άκρο στο ρουθούνι. Αφήστε τον αέρα να εισέλθει στη φούσκα, αναρροφώντας τη βλέννα έξω από τη μύτη. Φυσήξτε τη βλέννα σε ένα χαρτομάντιλο.
5. Ανυψώστε την κεφαλή του κρεβατιού του παιδιού. Βάλτε ένα μαξιλάρι κάτω από την κεφαλή του στρώματος. Ή, τοποθετήστε βιβλία ή σανίδες κάτω από τα πόδια στην κεφαλή του κρεβατιού.
6. Ενθαρρύνετε το παιδί να πίνει αρκετά υγρά. Να θηλάζετε ή ταΐζετε τα βρέφη συχνά. Τα μεγαλύτερα παιδιά μπορούν να πίνουν επιπλέον υγρά, αλλά αυτά δεν θα πρέπει να περιέχουν ζάχαρη.
7. Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε έναν υγραντήρα, αλλά αποφύγετε την υπερβολική υγρασία στο δωμάτιο. Να καθαρίζετε τον υγραντήρα κάθε μέρα με χλωρίνη ή Lysol®.
8. Μπορείτε επίσης να γεμίσετε ατμούς το μπάνιο και να φέρετε το παιδί μέσα πριν πέσει για ύπνο.
9. Τα ρινικά σπρέι και τα φάρμακα για το βήχα και το κρύωμα δεν συστήνονται για παιδιά μικρότερα των 2 ετών. Επίσης, δεν φαίνεται να είναι αποτελεσματικά σε μεγαλύτερα παιδιά.

Για μεγαλύτερα παιδιά και ενήλικες, τα φάρμακα που δεν απαιτούν ιατρική συνταγή μπορεί να βοηθήσουν μια συμφορημένη μύτη και να διευκολύνουν την αναπνοή.

1. Τα αποσυμφορητικά συρρικνώνουν τα αιμοφόρα αγγεία στην επένδυση της μύτης. Τα φάρμακα αυτά ανακουφίζουν μόνο από τη συμφόρηση, όχι όμως τη ρινόρροια ή άλλα συμπτώματα. Τα αποσυμφορητικά ρινικά σπρέι και σταγόνες δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για περισσότερο από 3 ημέρες, καθώς μετά από αυτό το διάστημα μπορεί να επιδεινώσουν τη συμφόρηση.
2. Τα αντισταμινικά μπορούν να μειώσουν το ποσό της βλέννας. Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή, καθώς κάποια αντισταμινικά προκαλούν υπνηλία.

Τα φάρμακα αυτά δεν αντιμετωπίζουν την υποκείμενη πάθηση. Πολλά από τα φάρμακα για την αλλεργία και το κρύωμα που δεν απαιτούν συνταγή, περιέχουν πολλαπλά συστατικά, οπότε προσέξτε τι περιέχεται σε αυτό που επιλέγετε.

Τα φάρμακα δεν είναι ο μόνος τρόπος για να ανακουφίσετε μια βουλωμένη μύτη ή τη ρινόρροια. Συχνά τα πιο ήπια διαλύματα είναι καλύτερα. Δοκιμάστε τα ακόλουθα βήματα για να αραιώσετε τη βλέννα, γεγονός που μπορεί να σας βοηθήσει να αναπνέετε ευκολότερα και να επαναφέρετε τις ρινικές εκκρίσεις στο φυσιολογικό:

1. Χρησιμοποιείστε ήπια ρινικά σπρέι φυσιολογικού ορού.
2. Αυξήστε την υγρασία στον αέρα με ένα υγραντήρα.
3. Πιείτε περισσότερα υγρά. Το ζεστό τσάι, ο ζωμός ή η κοτόσουπα μπορούν να βοηθήσουν ιδιαιτέρως.

Η συμφόρηση είναι συνήθως χειρότερη όταν είστε ξαπλωμένοι. Μείνετε όρθιοι ή τουλάχιστον ανυψώστε το κεφάλι. Αυτό είναι βοηθητικό για μικρά παιδιά.

Κάποια καταστήματα πωλούν αυτοκόλλητα που τοποθετούνται στη μύτη. Αυτά βοηθούν στη διεύρυνση των ρουθουνιών, κάνοντας την αναπνοή ευκολότερη.

Πότε χρειάζεται να επικοινωνήσετε με το γιατρό

Οι παρακάτω περιπτώσεις χρήζουν συμβουλής από το γιατρό:

1. Βουλωμένη μύτη ταυτόχρονα με θολή όραση.
2. Βουλωμένη μύτη παράλληλα με διόγκωση του μετώπου, οφθαλμών, πλευράς της μύτης ή μάγουλου.
3. Επεισόδια βήχα που διαρκούν περισσότερο από 10 ημέρες.
4. Αυξημένο πονόλαιμο ή λευκά ή κίτρινα στίγματα στις αμυγδαλές ή άλλα σημεία του λαιμού.
5. Βήχας που παράγει κιτρινοπράσινη ή γκρίζα βλέννα.
6. Συμφορημένη μύτη που διαρκεί περισσότερο από 2 εβδομάδες και παρεμβαίνει σημαντικά στη ζωή σας.

Πυκνώνουν το τελευταίο διάστημα οι επαφές μας με ασθενείς, που εμφανίζονται συνεχώς και περισσότερο προβληματισμένοι. Η αβεβαιότητα του συστήματος υγείας καθιστά την συνάντησή τους με το γιατρό, ακόμη και για τη συνταγογράφηση χρονίων φαρμάκων, όλο και πιο δύσκολη.

Και αναρωτιέσαι… είναι δυνατόν-ακόμη και στη δύσκολη τούτη περίοδο που περνά ο τόπος-να χαθεί αυτή η επαφή?

Είναι δυνατόν ο άρρωστος, που χρόνια σε εμπιστεύεται, να μη μπορεί να σε επισκεφθεί για το στοιχειώδες?

Πώς γίνεται να στερήσεις σε αυτούς τους ανθρώπους την απλή δυνατότητα, το στοιχειώδες δικαίωμα να γράψουν τα φάρμακά τους?

Γιατί όλα πια σε αυτόν εδώ τον τόπο, θα πρέπει να πληρώνονται?

Κι αν είσαι από την άλλη μεριά? ασθενής? με σάκχαρο, πίεση, προβλήματα καρδιάς και πολλά ακόμη?

Πού θα απευθυνθείς? ποιόν θα εμπιστευτείς όταν έχεις χάσει κάθε είδους εμπιστοσύνη στους άρχοντες αυτής της χώρας?

Πώς θα γράψεις φάρμακα? πόσο θα πληρώσεις? θα είναι καλά και αποτελεσματικά? θα κάνει σωστό λογαριασμό ο φαρμακοποιός? θα φτάσουν-τέλος-τα λεφτά αυτόν τον μήνα για να πάρεις τα φάρμακά σου.

Ειλικρινά βασανίζομαι συχνά με αυτές τις σκέψεις.Όμως ένα πράγμα λέω στους ασθενείς μου και πιστεύω ακράδαντα ότι είναι το πιο βασικό. Εμπιστευθείτε τον γιατρό σας και αφήστε σε αυτόν τους προβληματισμούς. Είναι ό,τι καλύτερο έχετε να κάνετε. Για να φύγετε από διλήμματα, που δε σας αξίζουν, που δε σας ανήκουν και που τελικά σας καταστρέφουν την καθημερινότητα.

Ο γιατρός σας είναι εκεί όχι μόνο για να θεραπεύει αλλά και για να αφουγκράζεται, να κουβεντιάζει, να μοιράζεται, να προσφέρει λύσεις…