Blog

Η παχυσαρκία σήμερα θεωρείται νόσος και αναγνωρίζεται σαν ένας σημαντικός προδιαθεσικός παράγοντας για εκδήλωση καρδιαγγειακών προβλημάτων.

Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται η στεφανιαία νόσος και η καρδιακή ανεπάρκεια, αλλά και η επιδείνωση άλλων γνωστών προδιαθεσικών παραγόντων για καρδιαγγειακές νόσους, όπως η υπέρταση, ο σακχαρώδης διαβήτης και η υπερλιπιδαιμία.

Μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι παχύσαρκοι άνθρωποι χωρίς διάγνωση καρδιοπάθειας εμφανίζουν σιωπηλή καρδιακή βλάβη, υπό την έννοια της απουσίας συμπτωμάτων, που πυροδοτεί τον κίνδυνο καρδιακής ανεπάρκειας μελλοντικά. Ανάμεσα σε πολλούς άλλους παράγοντες κινδύνου που έχουν συχνά οι παχύσαρκοι, το υπερβολικό βάρος χαρακτηρίστηκε ως ένας ανεξάρτητος παράγοντας που οδηγεί σε βλάβη του καρδιακού μυός.

Κατά την έρευνα παρατηρήθηκε ότι οι παχύσαρκοι είχαν αυξημένα επίπεδα τροπονίνης Τ -ενζύμου της καρδιάς- που απελευθερώνεται από τραυματισμένα κύτταρα καρδιακού μυός. Τα αυξημένα επίπεδα του ενζύμου αντιστοιχούσαν σε αναλογική αύξηση του Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) ενός ανθρώπου.

Οι ερευνητές μέτρησαν τον ΔΜΣ και τα επίπεδα τροπονίνης 9.500 αντρών και γυναικών χωρίς νόσο, ηλικίας 53 έως 75 ετών. Στη συνέχεια παρακολούθησαν την υγεία των συμμετεχόντων για περισσότερα από 12 χρόνια.

Τα ευρήματα δημοσιεύονται στη διαδικτυακή έκδοση του περιοδικού «Journal of the American College of Cardiology: Heart Failure».

Υπάρχουν διάφορα τεστ που κυκλοφορούν τελευταία, τα οποία υπόσχονται τον εντοπισμό των τροφών που παχαίνουν ή και που αδυνατίζουν.

Πιο συγκεκριμένα, αναφέρομαι στο περίφημο “τεστ δυνανεξίας” που ισχυρίζεται το παραπάνω. Στην περίπτωση αυτή ακόμη και ο όρος δυσανεξία δεν είναι σωστός. Οι πιο πιθανοί σχετικοί όροι είναι η “τροφική δυσανεξία” και η “τροφική υπερευαισθησία”.

Η τροφική δυσανεξία αναφέρεται στη διαταραχή της φυσιολογίας του οργανισμού μετά την κατανάλωση κάποιου διατροφικού συστατικού και οφείλεται σε προβλήματα του μεταβολισμού του συστατικού αυτού. Κλασικά παραδείγματα δυσανεξίας είναι αυτή στη λακτόζη και στη γλουτένη (κοιλιοκάκη). Βιβλιογραφικά δεν υπάρχει καμία έγκριτη αναφορά που να δίνει την ελπίδα ότι ο χειρισμός αυτών των δυσανεξιών θα οδηγήσει σε ελάττωση του βάρους.

Αυτό που συμβαίνει είναι ότι κάποιοι “βαφτίζουν” ως δυσανεξία στις τροφές την “τροφική υπερευαισθησία”, η οποία αναφέρεται σε μια καθυστερημένη αλλεργική αντίδραση που προέρχεται από διατροφικά συστατικά. Τα συμπτώματα της για να εμφανισθούν μπορεί να περάσουν από μερικές ώρες έως και ημέρες.

Στην τροφική υπερευαισθησία εμπλέκεται το ανοσοποιητικό σύστημα. Στην ουσία όμως αποτελεί αλλεργικές αντιδράσεις των τροφών στους ανθρώπους με κλασικότερα συμπτώματα τον κνησμό και τις πεπτικές διαταραχές. Η συμπτωματολογία τους μπορεί να συμπεριλάβει την επιδείνωση χρόνιων φλεγμονών του οργανισμού, όπως η αρθρίτιδα, η χρόνια ρινίτιδα και λοιπά, ή να αποτελέσει έδαφος για την ανάπτυξη συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου, δερματοπαθειών ή και άλλων. Η τροφική υπερευαισθησία λοιπόν, αυτό που κάποιοι εννοούν ως «τροφική δυσανεξία», δεν έχει αποδειχθεί επιστημονικά ότι οδηγεί σε παχυσαρκία και ότι αρκεί να αποβάλλουμε από το διαιτολόγιο τις τροφές που μας υποδεικνύει το τεστ για να χάσουμε βάρος.

Ο Πανελλήνιος Σύλλογος Διαιτολόγων – Διατροφολόγων επισημαίνει ότι «κανένα εμπορικό τεστ που κυκλοφορεί στην αγορά (τεστ δυσανεξίας, αλλεργίας, DNA, γενετική ανάλυση τροφίμων ή οποιοδήποτε άλλο) δεν αποτελεί αποτελεσματικό μέσο για την ελάττωση του σωματικού βάρους».

Για πολλούς ανθρώπους το φαγητό από έξω μπορεί για διάφορους λόγους να είναι μοναδική ή και προσωρινή επιλογή. Αν όμως ανήκουν σε εκείνους που πρέπει να προσέχουν το βάρος τους ή τους απασχολούν θέματα υγείας, είναι σημαντικό να κάνουν υγιεινές επιλογές – οι οποίες ευτυχώς είναι εύκολες και πολλές.

Για εσάς που ταξιδεύετε συχνά:

1. Φροντίστε να έχετε μαζί σας σνακ που συσκευάζονται καλά, όπως αποξηραμένα φρούτα, κουλούρια και καρύδια.
2. Στη διάρκεια των πτήσεων φροντίστε να πίνετε πολύ νερό και να αποφεύγετε το αλκοόλ γιατί αυξάνεται το ενδεχόμενο της αφυδάτωσης.
3. Στην περίπτωση που το fast-food είναι η μόνη επιλογή προτιμήστε μια σαλάτα αντί για τηγανητές πατάτες και γάλα ή νερό αντί του αναψυκτικού με τα γεύματα. Επίσης, καλό είναι να επιλέγονται οι τροφές που είναι χαμηλότερες σε λιπαρά, θερμίδες και αλάτι.

Όταν πάντως η διατροφή γίνεται έξω, θα πρέπει να ακολουθούνται οι ίδιες οδηγίες που ισχύουν και όταν γίνεται στο σπίτι. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να αποφεύγεται το επιδόρπιο, αλλά μπορεί να παραγγέλνεται λιγότερο συχνά ή και να μοιραστεί με κάποιον άλλον στο τραπέζι. Σε γενικές γραμμές:

1. Να λαμβάνεται υπόψη το μέγεθος των μερίδων. Μην τρώτε περισσότερο αν νομίζετε ότι χορτάσατε.
2. Να επιλέγονται τα στοιχεία από το μενού που περιλαμβάνουν φρούτα, λαχανικά και δημητριακά ολικής αλέσεως. Με την προσθήκη αυτών των τροφίμων, μπορείτε να έχετε ένα ισορροπημένο γεύμα.
3. Εάν σας αρέσουν τα περισσεύματα, πάρτε το μισό σε πακέτο για το σπίτι.
4. Αποφύγετε επιλογές εστιατορίων με μενού του τύπου all-you-can-eat και εστιατόρια σε στιλ μπουφέ. Απεριόριστη ποσότητα σούπας ή ζυμαρικών μπορεί να ακούγεται σαν μια καλή συμφωνία, αλλά μπορούν να κάνουν ευκολότερη την πολυφαγία.
5. Κάντε τα γεύματά σας με χαμηλότερα λιπαρά.
6. Πριν παραγγείλετε, μάθετε πώς είναι μαγειρεμένο το φαγητό. Τα τρόφιμα που είναι βραστά, στη σχάρα, ψητά ή στον ατμό τείνουν να είναι χαμηλότερης περιεκτικότητας σε λίπος από ότι τα τρόφιμα που είναι τηγανητά. Περιορίστε τα τρόφιμα με κρέμα γάλακτος ή σάλτσα.
7. Ζητήστε στο πιάτο σας να έχει υλικά όπως σάλτσες στο πλάι για να ελέγξετε πόσο θα χρησιμοποιήσετε.
8. Επιλέξτε μειωμένης περιεκτικότητας σε λιπαρά σάλτσες για σαλάτες.
9. Εάν παραγγείλετε χάμπουργκερ και σάντουιτς, προτιμήστε τα χωρίς τα υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά extras, όπως το τυρί και το μπέικον.
10. Επιλέξτε πιο «λιτά» αλλαντικά, όπως γαλοπούλα ή βοδινό κρέας ψητό, αντί σαλάμι ή bologna.
11. Αν θέλετε επιδόρπιο, ψάξτε για χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά παγωμένο γιαούρτι, σορμπέ, φρέσκα φρούτα.
12. Προσθέστε φρούτα, λαχανικά και δημητριακά ολικής αλέσεως.
13. Για τις πίτσες και τα σάντουιτς ζητήστε να έχουν επιπλέον λαχανικά.
14. Προτιμήστε τα λαχανικά ή τις ψητές πατάτες αντί της τηγανιτής.
15. Δοκιμάστε τις επιλογές των μενού για χορτοφάγους.
16. Ρωτήστε για καφέ ρύζι και ολικής αλέσεως ζυμαρικά αντί για λευκό ρύζι και απλά ζυμαρικά. Για το ψωμί προτιμήστε επίσης το ολικής αλέσεως.
17. Όσον αφορά τα ποτά, διαλέξτε νερό αντί ζαχαρούχων αναψυκτικών. Αν δεν επιθυμείτε σκέτο νερό, δοκιμάστε κάποιο χωρίς ζάχαρη ή προτιμείστε χαμηλής θερμιδικής αξίας ποτά.
18. Υπ’ όψιν ότι τα αλκοολούχα ποτά μπορεί να έχουν πολλές θερμίδες. Ένα μεγάλο κοκτέιλ, όπως μια μαργαρίτα, μπορεί να έχει τόσες θερμίδες όσες και το κύριο πιάτο.

Συζητήστε με τον γιατρό σας ή με ένα διαιτολόγο για τις υγιεινές επιλογές τροφίμων.

Δείτε επίσης οδηγίες διατροφής για:

• Διαβητικούς
• Υπερτασικούς

Υπνική άπνοια ονομάζεται μια κατάσταση όπου κατά τη διάρκεια του ύπνου η αναπνοή διακόπτεται, με αποτέλεσμα ο εγκέφαλος και το υπόλοιπο σώμα να μην μπορούν να λάβουν αρκετό οξυγόνο.

Υπάρχουν πολλαπλά αίτια που συνδέονται με την εκδήλωσή της, επηρεάζοντας οποιονδήποτε σε οποιαδήποτε ηλικία, ακόμη και τα παιδιά.  Ορισμένα πράγματα καθιστούν περισσότερο ή λιγότερο πιθανό ότι θα έχετε αποφρακτική άπνοια ύπνου. Μερικά από αυτά ωστόσο δεν μπορούν να ελεγχθούν από το άτομο:

1. Ηλικία: Η υπνική άπνοια είναι πιο συχνή σε άτομα ηλικίας 30 ετών και άνω.
2. Φύλο: Η υπνική άπνοια είναι πιο συχνή στους άνδρες
3. Οικογενειακό ιστορικό: Αν άλλα μέλη της οικογένειας έχουν άπνοια κατά τον ύπνο, είναι πιο πιθανό να εμφανιστεί και σε άλλα μέλη σε σύγκριση με κάποιον που δεν έχει οικογενειακό ιστορικό της νόσου.
4. Παραμορφώσεις της σπονδυλικής στήλης: Οι παραμορφώσεις της σπονδυλικής στήλης, όπως η σκολίωση, μπορεί να παρεμβαίνουν στην αναπνοή και να συμβάλουν στην άπνοια κατά τον ύπνο.
5. Η εμμηνόπαυση: Σύμφωνα με μελέτες η άπνοια κατά τον ύπνο συμβαίνει πιο συχνά σε γυναίκες που έχουν περάσει την εμμηνόπαυση. Μετά την εμμηνόπαυση οι γυναίκες εμφανίζουν υπνική άπνοια με ρυθμό παρόμοιο με τους άνδρες.
6. Καταστάσεις που προκαλούν ανωμαλίες στο κεφάλι και το πρόσωπο: Καταστάσεις όπως το σύνδρομο Marfan και το σύνδρομο Down μπορεί να οδηγήσουν σε ανωμαλίες που αυξάνουν τον κίνδυνο για την υπνική άπνοια.
7. Εθνότητα: Οι Μαύροι, Ισπανοί και οι κάτοικοι των Νησιών του Ειρηνικού έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από τους λευκούς. Οι Μαύροι εμφανίζουν τη νόσο σε νεαρότερη ηλικία από τους λευκούς.

Τύποι υπνικής άπνοιας

Υπάρχουν δύο τύποι υπνικής άπνοιας: