Blog

Η χοληστερόλη είναι μία ουσία που βρίσκεται σε όλα τα τμήματα του οργανισμού, συμπεριλαμβανομένων της καρδιάς, του εντέρου, του ήπατος, του δέρματος και του νευρικού συστήματος, η οποία συμβάλλει στην παραγωγή και δράση πολλών σημαντικών ορμονών.

Περισσότερα από τα 2/3 της χοληστερόλης που κυκλοφορεί στο αίμα παράγεται από τον ίδιο τον οργανισμό, ενώ από την τροφή μας προέρχεται μόνο το 1/3.

Τα αυξημένα πέραν του φυσιολογικού επίπεδα χοληστερόλης δημιουργούν τον κίνδυνο εναπόθεσής της στα τοιχώματα των αγγείων, ιδίως των στεφανιαίων αγγείων της καρδιάς, σχηματίζοντας την αθηρωματική πλάκα. Η συνέπεια αυτής είναι η ελάττωση του εύρους των αρτηριών, η μείωση της παροχής αίματος στον μυϊκό ιστό της καρδιάς, καθώς και ο σχηματισμός θρόμβων και αποφράξεων των στεφανιαίων αγγείων με αποτέλεσμα την εκδήλωση εμφράγματος του μυοκαρδίου.

Τα επίπεδα ολικής χοληστερόλης μικρότερα από 200 mg/dL θεωρούνται φυσιολογικά, ενώ υψηλά θεωρούνται εκείνα που είναι μεγαλύτερα των 240 mg/dL.

Το πρόβλημα όμως είναι ότι δεν εμφανίζονται συμπτώματα από την αυξημένη χοληστερόλη και για αυτό συνίσταται μετά την ηλικία των 20 ετών να την μετράμε.

Πέραν από τη χορήγηση φαρμάκων η μείωσή της στηρίζεται στη διατροφή σε συνδυασμό με σωματική άσκηση.

Διατροφή

Για τη μείωση της «κακής» χοληστερόλης (LDL), η ιδανική τιμή της οποίας είναι σε επίπεδα κάτω των 100 mg/dL, συνίσταται η διατροφή που αποτελείται από ψάρια, όσπρια, πουλερικά, γαλακτοκομικά, λίπη – έλαια, φυτοστερόλες, ψωμί ολικής αλέσεως, δημητριακά, λαχανικά, φρούτα, καφέ και τσάι.

Με μέτρο ωστόσο θα πρέπει να γίνεται η κατανάλωση σολωμού, γάλατος και γιαουρτιού μέχρι 2% λιπαρά, κίτρινων τυριών με λιγότερο από 20% λιπαρά, ελιών και ξηρών καρπών. Είναι επίσης σημαντικό να μην καταναλώνονται περισσότερα από 2 αβγά την εβδομάδα, τα οινοπνευματώδη ποτά να αποφεύγονται τελείως, εφόσον είναι υψηλά τα τριγλυκερίδια, ενώ από κρέας επιτρέπεται με μέτρο το άπαχο, το μοσχάρι, το άπαχο ζαμπόν και τα λουκάνικα από μοσχάρι ή κοτόπουλο.

Στις τροφές που θα πρέπει να αποφεύγονται περιλαμβάνονται το χοιρινό κρέας, το συκώτι, τα λουκάνικα από χοιρινό και το μπέικον, από θαλασσινά ο αστακός, οι γαρίδες, οι καραβίδες και τα μύδια, από πουλερικά η χήνα και η πάπια, από λίπη το βούτυρο και η μαργαρίνη με στερεά κορεσμένα έλαια, από γαλακτοκομικά το γάλα και το γιαούρτι με 4% και άνω λιπαρά, η κρέμα γάλακτος, τα σκληρά τυριά (γραβιέρα) και τα μαλακά τυριά (κασέρι), από γλυκά οι πάστες, οι τούρτες, τα κρουασάν, το τσουρέκι και οι σοκολάτες. Τέλος, οι τηγανητές πατάτες, η μαγιονέζα και οι σάλτσες με κρέμα γάλακτος ή βούτυρο είναι επίσης σημαντικό να περιοριστούν.

Άσκηση

Η δίαιτα από μόνη της δεν είναι επαρκής ώστε να μειώσει σημαντικά τη συγκέντρωση της «κακής» χοληστερόλης στο αίμα. Η άσκηση λειτουργεί συμπληρωματικά σε αυτή την κατεύθυνση, ενώ είναι απαραίτητη και για τη διατήρηση ή και αύξηση της συγκέντρωσης της HDL, της «καλής» χοληστερόλης.

°Το περπάτημα επί 30 λεπτά για πέντε φορές την εβδομάδα συμβάλλει σε σημαντική μείωση της LDL και αυξάνει κατά 10% την HDL χοληστερόλη, ενώ επιπλέον το καθημερινό περπάτημα σε επίπεδες επιφάνειες αποτελεί και μια πολύ καλή γυμναστική για την καρδιά. Τον πρώτο μήνα συνήθως αρκούν 1-2 χιλιόμετρα την ημέρα σε κανονικό ρυθμό. Σταδιακά και εφόσον το επιτρέπει η φυσική κατάσταση, η απόσταση μπορεί να αυξηθεί σε 3-4 χιλιόμετρα.

Ο πονοκέφαλος ή αλλιώς κεφαλαλγία αποτελεί ένα από τα πιο συχνά συμπτώματα. Πρόκειται για μια κατάσταση με την οποία η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων φαίνονται εξοικειωμένοι, γι’ αυτό και οι περισσότεροι τείνουν να δοκιμάζουν πρώτα να την αντιμετωπίσουν μόνοι τους χωρίς τη συμβουλή ειδικού.

Στις περισσότερες περιπτώσεις ένας πονοκέφαλος δεν αποτελεί ένδειξη κάποιας πάθησης. Παράλληλα όμως μπορεί να είναι και ένα σύμπτωμα άμεσα συνδεδεμένο με σοβαρές καταστάσεις. Στις περιπτώσεις αυτές η κεφαλαλγία χαρακτηρίζεται ως συμπτωματική ή δευτεροπαθής. Αντίθετα, στις περιπτώσεις που η κεφαλαλγία δεν συνδέεται με κάποια υποβόσκουσα πάθηση, χαρακτηρίζεται ως λειτουργική ή πρωτοπαθής.

Ο πιο συνηθισμένος τύπος είναι ο πονοκέφαλος τάσεως, ο οποίος είναι γνωστός και ως απλός πονοκέφαλος.

Συμπτώματα

Ο πονοκέφαλος τάσεως συνήθως εκδηλώνεται με πόνο και στις δύο πλευρές του κεφαλιού. Συχνά είναι πιο έντονος στην περιοχή των κροτάφων, στο μέτωπο ή στο πίσω μέρος του κεφαλιού. Τα άτομα που πάσχουν από τέτοιους πονοκεφάλους συχνά τους περιγράφουν «σαν να τους σφίγγει το κεφάλι μία μέγγενη», «σαν να υπάρχει ένα βάρος πάνω στο κεφάλι τους» ή «σαν να έχουν πολύ βαρύ κεφάλι».

Συχνότητα

Ο πονοκέφαλος τάσεως μπορεί να διαρκεί για κάποιες ώρες ή και για ημέρες, ενώ σε ό,τι αφορά τη συχνότητα, ορισμένοι μπορεί να τον βιώνουν λίγες φορές το μήνα ή σχεδόν καθημερινά. Όταν ένας πονοκέφαλος είναι τύπου τάσεως, η δραστηριότητα του ατόμου δεν επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό κατά κανόνα. Η εργασία και η συμμετοχή σε κοινωνικές εκδηλώσεις γίνονται, με μία όμως σχετική ενόχληση ή δυσκολία.

Όταν εμφανίζεται με συχνότητα μεγαλύτερη από 2-3 φορές την εβδομάδα, παρατηρείται ιδίως σε ανθρώπους έντονα ευαίσθητους, αγχώδεις ή ακόμη και μελαγχολικούς.

Αντιμετώπιση

Η θεραπεία του πονοκέφαλου τάσεως είναι κατά βάση φαρμακευτική. Περιλαμβάνει αναλγητικά φάρμακα για την αντιμετώπιση των κρίσεων και ενδεχομένως ειδική καθημερινή προφυλακτική αγωγή, που σκοπεύει στη μείωση της συχνότητας εμφάνισης τους.

Τα παυσίπονα είναι σωστό να λαμβάνονται στην αρχή της κρίσης, πριν δηλαδή ο πόνος δυναμώσει αρκετά, οπότε είναι και ενδεχομένως δυσκολότερη η αντιμετώπιση του. Ωστόσο, αυτό δεν πρέπει να οδηγεί σε αλόγιστη χρήση φαρμάκων καθώς πρέπει να υπάρχει όριο στη μηνιαία κατανάλωση παυσίπονων.

Η προφυλακτική θεραπεία στον πονοκέφαλο τύπου τάσεως συνήθως συστήνεται σε ανθρώπους με συχνούς πονοκεφάλους που είτε τα παυσίπονα δεν μπορούν να τους αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά, είτε, αν μπορούν, η χρήση αναλγητικών φαρμάκων που κάνουν είναι μεγάλη. Διαρκεί από έξι μήνες ως ένα χρόνο και μπορεί να επαναλαμβάνεται αν χρειαστεί.

Photo credit: Freepik

Το κοιλιακό φούσκωμα είναι η έκφραση που χρησιμοποιούμε στην καθημερινότητα για να περιγράψουμε την αίσθηση διόγκωσης της κοιλιάς. Πρόκειται για μια κατάσταση που στις περισσότερες περιπτώσεις δεν οφείλεται σε κάτι ανησυχητικό, ορισμένες φορές όμως μπορεί να αποδίδεται σε διαταραχής της γαστρεντερικής λειτουργίας που χρήζει διερεύνησης.

Το κοιλιακό φούσκωμα προκαλείται συνήθως από διαταραχή της φυσιολογικής κινητικότητας του εντέρου, η οποία έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία αυξημένων αερίων. Ο αέρας στο έντερο αποτελεί ένα μείγμα συστατικών που δημιουργούνται από αυξημένη κατάποση αέρα, αυξημένη παραγωγή η μειωμένη απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών εξαιτίας απόφραξης. Τα αυξημένα αέρια προκαλούν το σύμπτωμα του φουσκώματος καθώς και αυξημένη αποβολή αερίων από τον πρωκτό η ερυγές (ρέψιμο).

Στις περιπτώσεις που η κοιλιά είναι ορατά διογκωμένη, ενώ συνοδεύεται και από κοιλιακό πόνο, είναι πιο πιθανό να υπόκειται νόσος που δημιουργεί τα συμπτώματα. Ο κοιλιακός πόνος μπορεί να ανακουφίζεται με την αποβολή αερίων η κοπράνων.

Οι αιτίες του κοιλιακού φουσκώματος

Υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνιση του κοιλιακού φουσκώματος, μεταξύ των οποίων ορισμένα τρόφιμα και διαταραχές του οργανισμού:

Δίαιτα: Tο σύμπτωμα μπορεί να προκύψει κατά την περίοδο μιας δίαιτας όπου το σώμα μας χρειάζεται αρκετό καιρό για να διασπάσει και να αποβάλλει λίπος. Υπάρχουν όμως και ορισμένα τρόφιμα που προκαλούν φούσκωμα, όπως τα φασόλια, οι ωμές σαλάτες, το κουνουπίδι και τα λάχανα, απλώς διότι έχουν τη δυνατότητα αυξημένης παραγωγής αεριών.

Ευερέθιστο έντερο: Είναι μια συνηθισμένη διαταραχή που οι ασθενείς έχουν επεισόδια εναλλαγής δυσκοιλιότητας και διάρροιας. Το κοιλιακό φούσκωμα είναι ένα από τα χαρακτηριστικά του συμπτώματα.

Κατάποση αέρα: Η κατάποση μεγάλων ποσοτήτων αέρα συνδέεται με πρόβλημα απορρόφησης η αποβολής του από το έντερο. Το αποτέλεσμα είναι να μένει στο σώμα και να δημιουργεί το αίσθημα των φουσκωμάτων. Οι αιτίες που συνδέονται με την αυξημένη κατάποση αέρα είναι το άγχος, η νευρικότητα, το “γρήγορο” φαγητό, τα αναψυκτικά, η κατάποση με καλαμάκι και το μάσημα μαστίχας.

Δυσκοιλιότητα: Χαρακτηρίζεται με μείωση της συχνότητας των κενώσεων και μπορεί να προκαλέσει φούσκωμα.

Μερική απόφραξη εντέρου: Μια απόφραξη σε κάποιο σημείο του εντέρου μπορεί να εμποδίσει τη μεταφορά τροφής και να οδηγήσει σε φούσκωμα.

Σύνδρομο δυσαπορρόφησης: Ένα άλλο αίτιο εμφάνισης του κοιλιακού φουσκώματος είναι το σύνδρομο δυσαπορρόφησης, μια σειρά από διαταραχές όπου το σώμα δεν μπορεί να διασπάσει και να απορροφήσει μερικά συστατικά των τροφών. Η κοιλιοκάκη, η μη ανοχή στη λακτόζη, καθώς και άλλες δυσανεξίες σε τρόφιμα αποτελούν παραδείγματα διαταραχών που προκαλούν αντίστοιχα συμπτώματα.

Έμμηνη ρύση: Το φούσκωμα είναι συχνό σε γυναίκες στην περίοδο της έμμηνης ρύσης, ενώ μπορεί να αποτελεί και σημείο του προεμμηνορυσιακού συνδρόμου.

Σπανιότερα αίτια

Πολύ σπάνια το φούσκωμα μπορεί να οφείλεται σε πολύ πιο σοβαρή νόσο, οπότε και είναι αναγκαία η συμβουλή του γιατρού. Σε αυτές περιλαμβάνονται μερικές παρασιτικές λοιμώξεις που προκαλούν διατάσεις του παχέος εντέρου, ο ασκίτης – ένα υγρό που συλλέγεται μέσα στην κοιλιά ως αποτέλεσμα της ηπατικής νόσου δημιουργώντας το αίσθημα του φουσκώματος, καθώς και οι όγκοι της κοιλιάς, όπως του παγκρέατος, του ήπατος, των ωοθηκών η και αλλού.

Αντιμετώπιση

Για την αντιμετώπιση του κοιλιακού φουσκώματος ο ειδικός θα συστήσει μεταξύ άλλων κατανάλωση πολλών υγρών και κυρίως νερού, αποφυγή ανθρακούχων ποτών, αλκοόλ και άλατος καθώς και τη λήψη τροφών που είναι ενισχυμένες σε προβιοτικά και κάλιο.

Θα προτείνει επίσης τη μείωση των μεγάλων και υπερβολικά λιπαρών γευμάτων, τη διατήρηση του φυσιολογικού σωματικού βάρους, το αργό μάσημα της τροφής, την πόση αφεψημάτων με γλυκάνισο ή φασκόμηλο μετά από τα γεύματα και τον περιορισμό της τροφών που προκαλούν αύξηση αερίων, όπως γαλακτοκομικά, ρεβίθια, φασόλια κ.ά. ανάλογα πάντα την περίπτωση.

Η άνοια, ως όρος, περιγράφει όλα τα συμπτώματα μιας μεγάλης ομάδας ασθενειών που προκαλούν σταδιακή παρακμή στη λειτουργία ενός ατόμου. Χρησιμοποιείται γενικότερα για να περιγράψει την απώλεια της μνήμης, τη λογικότητα, την κοινωνικότητα, τη διανοητικότητα καθώς και τις φυσιολογικές συναισθηματικές αντιδράσεις.

Η συχνότητα της άνοιας έχει σχέση με την ηλικία. Υπολογίζεται ότι σε ηλικίες κάτω των 65 ετών αφορά περίπου το 1-2% του πληθυσμού. Για τις μεγαλύτερες ηλικίες όμως η συχνότητα διπλασιάζεται για κάθε 5ετία. Έτσι, στις ηλικίες των 85-90 ετών το 32% εμφανίζει άνοια.

Υπάρχουν πολλές διαφορετικές μορφές άνοιας και η καθεμία έχει τις δικές της αιτίες:

1. Νόσος Αλτσχάιμερ
2. Νόσος Πάρκινσον
3. Νόσος Χάντιγκτον
4. Αγγειακή Άνοια
5. Άνοια με Λιούη σώματα (προκαλείται από τον εκφυλισμό και καταστροφή νευρικών κυττάρων του εγκεφάλου)
6. Άνοια που σχετίζεται με το αλκοόλ
7. Νοσος Κροϋτσφελτ-Τζάκομπ
8. Εκφυλισμός πρόσθιου εγκεφαλικού λοβού

Συμπτώματα

Ένα άτομο με άνοια μπορεί να εκδηλώνει τα εξής:

1. Ξεχνάει. Δεν θυμάται δηλαδή που μένει ή πως είναι το όνομα ενός αγαπημένου του προσώπου.
2. Δυσκολεύεται στις κινήσεις.
3. Δεν σκέφτεται λογικά.
4. Εκνευρίζεται εύκολα.
5. Έχει αλλάξει η προσωπικότητά του
6. Εμφανίζει παρανοϊκές σκέψεις όπως ότι τον παρακολουθούν ή ότι του βάζουν δηλητήριο στο φαγητό.
7. Δυσκολεύεται να πάρει μια απόφαση ή να οργανώσει τη ζωή του.
8. Έχει απρεπή συμπεριφορά, π.χ. βρίζει ή βγάζει τα ρούχα του μέσα σε κόσμο.
9. Έχει ψευδαισθήσεις.

Η πορεία της άνοιας

Κάθε πάθηση ξεκινά με διαφορετικά συμπτώματα. Με το πέρασμα του χρόνου προστίθενται συμπτώματα που αφορούν τις υπόλοιπες νοητικές λειτουργίες, όπως και προβλήματα συμπεριφοράς. Σε προχωρημένα στάδια εμφανίζονται προβλήματα κίνησης, τα οποία καθηλώνουν εν τέλει το άτομο στο κρεβάτι, ενώ στους ασθενείς που βρίσκονται σε τελικά στάδια υπάρχουν οι κίνδυνοι της καθήλωσης (ουρολοιμώξεις, κ.λπ.).

Συνήθως η πορεία είναι συνεχώς εξελισσόμενη ή με την πρόσκαιρη εμφάνιση περιόδων σχετικής σταθερότητας. Το προσδόκιμο επιβίωσης ανάλογα με τις διάφορες παθήσεις είναι 5-10 χρόνια.

Πρόληψη

1. Η σωματική άσκηση βελτιώνει τη ροή αίματος και την παροχή οξυγόνου στον εγκέφαλο. Στις περιοχές εκείνες που σχετίζονται με την μνήμη, γίνεται καλύτερη αιμάτωση του εγκεφάλου, οδηγώντας στην ενίσχυση της νοητικής λειτουργίας και επομένως βελτίωση της μνήμης.

2. Κατανάλωση άφθονων λαχανικών.

3. Μείωση των επιπέδων της ινσουλίνης. Ο επιθετικός έλεγχος του σακχάρου που έχει ως αποτέλεσμα τα χαμηλά επίπεδα ώστε να είναι αναγκαία η επίσκεψη στο νοσοκομείο μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο άνοιας στους ηλικιωμένους με διαβήτη τύπου ΙΙ.

4. Κόψιμο του καπνίσματος που συνδέεται άμεσα με τη μείωση της οξυγόνωσης του εγκεφάλου. Ο καπνός του τσιγάρου περιέχει πολυάριθμες τοξικές ουσίες οι οποίες μπορούν να επηρεάσουν τη  λειτουργικότητα και ακεραιότητα των νευρώνων (πχ. το μονοξείδιο του άνθρακα και κάποια είδη αντιδρώντος  οξυγόνου, και αυτό μπορεί να επηρεάσει μακροπρόθεσμα την επιβίωση των νευρώνων. Το κάπνισμα έχει σαν  άμεσο αποτέλεσμα αύξηση στη ροή του αίματος και στο μεταβολισμό στην παρεγκεφαλίδα, στους μετωπιαίους και στους βρεγματικο-ινιακούς λοβούς των ενήλικων ατόμων. Το χρόνιο κάπνισμα έχει συνδεθεί με τη μειωμένη σφαιρική εγκεφαλική ροή αίματος και κατά τη διάρκεια των επεισοδίων οξείας κατανάλωσης, με  μειωμένο μεταβολισμό γλυκόζης στην παρεγκεφαλίδα, το θάλαμο, και τον κροταφικό φλοιό άμφω. Οι ηλικιωμένοι με Ήπια Νοητική Διαταραχή ή Άνοια, παρουσιάζουν εκφύλιση σε πολλές από αυτές τις περιοχές του εγκεφάλου, όπως έδειξαν μελέτες με FDG PET σε μεγάλους αριθμούς ασθενών με νόσο Alzheimer.

5. Λιγότερο κατανάλωση αλατιού.  Όπως αποκαλύπτει μελέτη, λίγο περισσότερο από ένα κουταλάκι του γλυκού αλάτι την ημέρα… «φέρνει πιο κοντά» τη νόσο του Alzheimer.

6. Έλεγχος της υπέρτασης. Περίπου ένας στους τέσσερις ανθρώπους πάσχει από υπέρταση και σε πολλές περιπτώσεις η πάθηση είναι αδιάγνωστη ή δεν γίνεται θεραπεία. Ο ακριβής λόγος που η υπέρταση αυξάνει τον κίνδυνο άνοιας δεν είναι πλήρης κατανοητός αν και πολλοί επιστήμονες πιστεύουν ότι στερεί τον εγκέφαλο από την αιματική ροή και το οξυγόνο που μεταφέρει το αίμα. Οι πάσχοντες από υπέρταση υποφέρουν από περιορισμένη αιματική ροή και συχνά περιγράφονται ως πάσχοντες από «αγγειακή άνοια», αναλογώντας περίπου στο ένα τέταρτο των πασχόντων από άνοια. Άλλοι τύποι άνοιας, όπως η νόσος Αλτσχάιμερ, δεν έχουν εμφανή σχέση με την αιματική ροή, αλλά μερικοί ερευνητές πιστεύουν ότι η αρτηριακή πίεση μπορεί κατά κάποιο τρόπο να συνεισφέρει σε ορισμένες περιπτώσεις.

7. Έλεγχος σωματικού βάρους: η παχυσαρκία συνδέεται με την αύξηση των κρουσμάτων άνοιας και Αλτσχάιμερ. Οι υπέρβαροι κινδυνεύουν περισσότερο με άνοια. Επιστημονική έρευνα καταδεικνύει ότι, οι υπέρβαροι στις δεκαετίες των 30, των 40 και των 50 ετών, έχουν 70% μεγαλύτερες πιθανότητες να προσβληθούν από γεροντική άνοια.

8. Μια νέα μελέτη υποστηρίζει ότι τα άτομα που αντιμετωπίζουν κατάθλιψη είναι αρκετά πιθανότερο να εμφανίσουν άνοια σε μελλοντικό στάδιο της ζωής τους.

9. Ελάττωση της κατανάλωσης της ζάχαρης και των συναφών γλυκαντικών και τελικά όλων των επεξεργασμένων υδατανθράκων. Έχετε υπόψη ότι και ο διαβήτης είναι ισχυρός προδιαθεσικός παράγοντας. Ο διαβήτης αυξάνει τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου, επειδή η αυξημένη γλυκόζη (σάκχαρο) προκαλεί βλάβες στα αιμοφόρα αγγεία.

10. Λήψη επαρκών ωμέγα-3 λιπαρών από ζωικές πηγές. Για μας τους Έλληνες ιδανική πηγή είναι οι σαρδέλες! Η κατανάλωση ψαριών διεγείρει την ροή αίματος στον εγκέφαλο και έτσι μειώνει τις πιθανότητες να εκδηλώσουμε άνοια αργότερα στη ζωή μας, ανακάλυψαν Βρετανοί επιστήμονες. Μελετώντας νεαρούς εθελοντές ηλικίας 18 έως 35 ετών, διαπίστωσαν πως ένα είδος ωμέγα-3 λιπαρών οξέων, το DHA, αυξάνει τη ροή αίματος στα τμήματα του εγκεφάλου που ενεργοποιούνται όταν εκτελούμε δύσκολες νοητικές δραστηριότητες. Αυτό, σύμφωνα με τη «Βρετανική Επιθεώρηση Διατροφής», μπορεί να εξηγεί τα ευρήματα προγενέστερων μελετών που έχουν δείξει πως όσοι τρώνε πολλά ψάρια διατρέχουν μειωμένο κίνδυνο να παρουσιάσουν νοητική εκφύλιση και άνοια όταν γεράσουν.

Πηγές

Η κόπωση αποτελεί μια συχνή παθολογική κατάσταση η οποία χαρακτηρίζεται από μείωση των επιπέδων ενέργειας του σώματος. Ορισμένες φορές μπορεί να είναι τόσο έντονη ώστε το άτομο να μην μπορέσει να κάνει τις καθημερινές του δραστηριότητες, ενώ όσον αφορά τη διάρκεια μπορεί να είναι παροδική ή και χρόνια.

Συνήθεις παράγοντες και νοσήματα που προκαλούν παροδική κόπωση είναι οι κοινές ιώσεις, το άγχος, τα πολύωρα ταξίδια, ιδιαίτερα μεταξύ χωρών με διαφορά ώρας, ο περίοδοι ανεπαρκούς ύπνου, η χρήση τοξικών ουσιών όπως αλκοόλ, η περίοδος πριν και κατά την διάρκεια της εμμήνου ρήσεως σε γυναίκες με προ εμμηνορησιακό σύνδρομο, καθώς και η εμμηνόπαυση.

Στην περίπτωση που η κόπωση επιμένει για χρονικό διάστημα άνω του εξαμήνου και δεν υποχωρεί με απλά μέτρα, όπως με ξεκούραση ή αγχολυτικές δραστηριότητες, πρόκειται για το παθολογικό πρόβλημα της χρόνιας κόπωσης.

Νοσήματα και καταστάσεις τα οποία μπορεί να ευθύνονται για τη χρόνια κόπωση είναι το σύνδρομο της χρόνιας κόπωσης, η αναιμία, οι χρόνιες φλεγμονές, οι ορμονικές διαταραχές, τα ψυχιατρικά σύνδρομα, οι ελλείψεις βιταμινών και ιχνοστοιχείων, η ινομυαλγία, οι αλλοιώσεις του ανοσοποιητικού συστήματος, οι αναπνευστικές παθήσεις καθώς και οι παθήσεις του κυκλοφορικού συστήματος.

Συμπτώματα

Το ιδιοπαθές σύνδρομο χρόνιας κόπωσης χαρακτηρίζεται από γενικευμένη κόπωση, η οποία δεν οφείλεται σε συγκεκριμένο παράγοντα ή νόσο και χαρακτηρίζεται από ταυτόχρονη παρουσία τεσσάρων ή περισσότερων σημείων. Στο σύνδρομο αυτό μπορεί να εμφανιστούν μυϊκοί πόνοι, πόνοι στις αρθρώσεις, ευαίσθητοι τραχηλικοί ή μασχαλιαίοι λεμφαδένες, πονόλαιμος, διαταραχές της μνήμης και της συγκέντρωσης που δεν προκαλούνται από φάρμακα, αλκοόλ ή ουσίες, πονοκέφαλος, ύπνος που δεν ξεκουράζει, καθώς και κακουχία μετά από άσκηση.

Σε πολλές περιπτώσεις πριν την εμφάνιση του συνδρόμου προηγείται λοιμώδες νόσημα που καταπονεί τον οργανισμό, ωστόσο σε γενικές γραμμές ευθύνες αποδίδονται στην παρουσία φλεγμονής ή ανωμαλίας του ανοσοποιητικού συστήματος.

Πώς αντιμετωπίζεται

Σε ορισμένες περιπτώσεις συνίσταται η λήψη ενδεικνυόμενης φαρμακευτικής αγωγής. Πέραν αυτής όμως οι πάσχοντες για να αντιμετωπίσουν τη χρόνια κόπωση θα πρέπει να αποφεύγουν την καθιστική ζωή. Το καθημερινό περπάτημα, ιδιαίτερα όταν γίνεται υπό το φυσικό φως του ήλιου έχει πολλές ευεργετικές δράσεις στα σύνδρομα κόπωσης. Σταθεροποιείται έτσι το νευροφυτικό και ορμονικό σύστημα, τονώνεται η κυκλοφορική επάρκεια, ενώ ακόμη παράγεται η βιταμίνη D η οποία έχει ευεργετικές επιδράσεις σε όλο το σώμα.

Συνίσταται επιπλέον να αποφεύγονται οι απότομες αυξομειώσεις βάρους και οι μονομερείς δίαιτες. Η διατροφή που είναι ισορροπημένη σε θερμίδες και χαμηλή σε κορεσμένα και trans λιπαρά τα οποία βρίσκονται στο βούτυρο, τα ζωικά λίπη, τις μαργαρίνες αλλά και στα φυτικά έλαια μπορεί να βοηθήσει. Επίσης, η μεσογειακή διατροφή που χαρακτηρίζεται από άφθονη κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, οσπρίων, extra παρθένου ελαιόλαδου και ψωμιού ολικής άλεσης, είναι εξαιρετικά χρήσιμη. Σημειώνεται όμως ότι θα πρέπει να αποφεύγονται το αλκοόλ, τα αναψυκτικά και η κατάχρηση γλυκών.

Όσον αφορά την ξεκούραση, το σταθερό ωράριο ύπνου και αφύπνισης σταθεροποιεί τον νυχτερινό βηματοδότη ύπνου και την ορμονική έκκριση. Συνήθως για τους ενήλικες το ωράριο ύπνου που απαιτείται είναι 7 με 8 ώρες, το οποίο ωστόσο μπορεί να αλλάξει ανάλογα με την ηλικία και τις ιδιοσυγκρασιακές παραμέτρους.

Η αποφυγή του καπνίσματος είναι ένα ακόμη μέτρο στο οποίο μπορεί να βοηθήσει του πάσχοντες από χρόνια κόπωση. Το κάπνισμα μειώνει την αναπνευστική εφεδρεία του οργανισμού και μπορεί να ελαττώσει σημαντικά την επάρκεια του προσφερόμενου στα κύτταρα οξυγόνου.

Τέλος, η έναρξη αγχολυτικών δραστηριοτήτων και γενικότερα η αποφυγή του στρες έχει ευεργετικές ψυχοσωματικές επιδράσεις.

Man photo created by asier_relampagoestudio – www.freepik.com

Η χοληστερίνη ή χοληστερόλη είναι μια λιπαρή ουσία που βρίσκεται στη μεμβράνη των κυττάρων όλων των ιστών του σώματος, όπου επιτελεί μια σειρά από σημαντικές για τον οργανισμό λειτουργίες.

Κατά το μεγαλύτερο μέρος της η χοληστερίνη που διαθέτουμε παράγεται στο ήπαρ, ενώ ένα αρκετά μικρότερο ποσοστό προέρχεται από τη διατροφή μας. Όταν όμως συγκεντρώνεται σε υψηλά επίπεδα, διατρέχουμε μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης στεφανιαίας νόσου.

Τα υψηλά επίπεδα χοληστερίνης μπορεί να οφείλονται σε κληρονομικούς παράγοντες, ωστόσο επηρεάζονται και από τον τρόπο ζωής. Η παχυσαρκία, η κακή διατροφή και το κάπνισμα αυξάνουν τον κίνδυνο υψηλής χοληστερίνης.

Η επίδραση του στρες

Έχει διαπιστωθεί επίσης ότι υπάρχει συσχέτιση μεταξύ του έντονου στρες και των επιπέδων χοληστερίνης.

Από την μία, το στρες μπορεί να έχει μια έμμεση επίδραση στα επίπεδα χοληστερίνης, καθώς όταν το βιώνουμε συχνά μας οδηγεί σε ανθυγιεινό τρόπο ζωής και κακή διατροφή. Η αύξηση του σωματικού βάρους, η διατροφή με κορεσμένα λιπαρά, το κάπνισμα και η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας είναι όλοι παράγοντες που μπορούν να αυξήσουν τα επίπεδά της «κακής» χοληστερίνης LDL.

Από την άλλη, το στρες μπορεί να συμβάλλει και άμεσα στην αύξηση των επιπέδων χοληστερίνης, καθώς όταν βρισκόμαστε σε κατάσταση στρες ο οργανισμός προετοιμάζεται να μας προστατέψει, παράγοντας τις ορμόνες κορτιζόλη και αδρεναλίνη. Η απελευθέρωση αυτών των ορμονών σηματοδοτεί την αύξηση της ροής του αίματος στον εγκέφαλο και παράγει επιπλέον ενέργεια για τον οργανισμό.

Όταν όμως απελευθερώνονται η κορτιζόλη και η αδρεναλίνη, αυξάνονται τα επίπεδα χοληστερίνης. Συγκεκριμένα, η κορτιζόλη αυξάνει τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα για να χρησιμοποιηθούν από τον οργανισμό σαν ενέργεια. Επίσης, αποθηκεύει το λίπος για να μην χρησιμοποιηθεί σε αυτό το στάδιο σαν πηγή ενέργειας. Η αύξηση του σακχάρου θα προκαλέσει την παραγωγή περισσότερων τριγλυκεριδίων, τα οποία αυξάνουν τη χοληστερίνη.

Ρύθμιση

Συνεπώς, είναι σημαντικό να έχουμε το στρες υπό έλεγχο για να μπορέσουμε να διατηρήσουμε την χοληστερίνη σε φυσιολογικά επίπεδα μακροπρόθεσμα.

Μερικές αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως συχνή σωματική άσκηση και σωστή διατροφή είναι τα πιο σημαντικά που πρέπει να κάνουμε για να ελέγξουμε τη χοληστερίνη μας. Επιπλέον όμως η επαφή με φίλους και μια πιο αισιόδοξη στάση για τη ζωή θα μας δυναμώσουν ώστε να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε στρεσογόνες καταστάσεις.

Bergmann, N., Gyntelberg, F., & Faber, J. (2014, June 1). The appraisal of chronic stress and the development of the metabolic syndrome: A systematic review of prospective cohort studies. Endocrine Connections, 3(2), R55-R80. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4025474/

Catalina-Romero, C., Calvo, E., Sanchez-Chaparro, M. A., Valdivielso, Sainz, J. C., Cabrera, M., … & Roman, J. (2013, January 2). The relationship between job stress and dyslipidemia. Scandinavian Journal of Public Health, 41, 142-149. http://sjp.sagepub.com/content/41/2/142.abstract

Business photo created by yanalya – www.freepik.com